۲۰۰۰ تازه داماد پشت میله‌های زندان
۲۰۰۰ تازه داماد پشت میله‌های زندان
کاهش جمعیت کیفری زندانها از ضرورت تا عمل
۲۰۰۰ تازه داماد پشت میله‌های زندان
هرچند در سالهای اخیر با اتخاذ سیاستهای حبس زدایی سعی شده جمعیت کیفری زندانها کاهش یابد اما به خاطر برخی رسوم غلط مانند مهرهای سنگین باعث شده دو هزار جوان که بیشترشان نیز تازه‌داماد هستند، پشت میله‌های زندان باشند.
آن‌طور که مسؤولان سازمان زندانها اعلام کرده‌اند هم‌اکنون سه برابر ظرفیت زندانهای کشور، زندانی وجود دارد و طبق آخرین آماری که اصغر جهانگیر رئیس سازمان زندانها ارائه کرده، بیش از 200 هزار نفر در زندانها به سر می‌برند.
هرچند در سالهای اخیر با توجه به افزایش جمعیت کیفری زندانها، سیاست حبس زدایی در دستور کار دستگاه قضایی قرارگرفته اما همچنان سالانه سه تا پنج درصد زندانیان کشور را زندانیان جرایم غیر عمد مانند بدهکاران دیه، مهریه و جرایم مالی غیر عمد تشکیل می‌دهند؛ افرادی که نیت و قصد مجرمانه نداشته‌اند اما به خاطر وقوع برخی اتفاقات و حوادث دچار مشکل شدند و سر از زندانها درآورده‌اند.
ستاد مردمی دیه که از سال 69 پایه‌گذاری شده، هرسال با کمک خیرین و نیکوکاران، تعدادی از زندانیان جرایم مالی غیر عمد را آزاد می‌کند و موفق شده با تصویب قوانینی همچون اجباری شدن بیمه شخص ثالث، جمعیت کیفری جرایم غیر عمد را کاهش دهد اما همچنان تعداد این دست از زندانیان، قابل‌توجه است.
در 5 سال گذشته یعنی از سال 90 تا 94، ستاد دیه از محل کمکهای خیرین و سایر اعتبارات دولتی و غیردولتی، 46 هزار و 787 زندانی جرایم غیر عمد را آزادکرده که سال 90 با 12 هزار و 783 آزادی، بیشترین آزادی زندانیان جرایم غیر عمد را در طول فعالیت 26 ساله این نهاد به خود اختصاص داده است.
با توجه به تصویب قوانینی همچون اجباری شدن بیمه شخص ثالث، در سالهای اخیر تعداد زندانیان دیه ناشی از تصادفات کاهش‌یافته اما در عوض، محکومان مربوط به چکهای بلامحل و مهریه، بیشترین آمار زندانیان جرایم غیر عمد را به خود اختصاص دادند. بر اساس این گزارش، در 6 ماهه نخست امسال، سه هزار و 858 زندانی غیر عمد از بند حبس آزادشده‌اند که از این تعداد، سه هزار و 320 نفر مربوط به محکومان مالی ناشی از چک، مهریه و نفقه هستند و در تفکیک مددجویان مالی هم به‌مانند آمار چند سال اخیر متأسفانه باز محکومان مربوط به چکهای بلامحل با تعداد دو هزار و 228 زندانی، بیشترین آمار رادارند.
هم‌اکنون بیش از دو هزار جوان که بیشتر آنها نیز تازه‌دامادهای وصلتهای ناموفق بعضاً دو یا سه‌ساله هستند، در سطح ندامتگاههای کشور تحمل حبس می‌کنند و هرچند این دسته از محبوسان در اولویت حمایتهای ستاد دیه قرار ندارند اما با عنایت به همت مردمی و کمکهای خیرین، تعداد 843 مددجو واجد شرایط و بی‌بضاعت با حمایت ستاد دیه در سال 95 طعم آزادی را چشیده و به آغوش جامعه بازگشته‌اند.
اگرچه این افراد به‌نوعی سرمایه‌های ملی و نیروهای مولد کشور به‌حساب می‌آیند اما به دلیل عقد یک قرارداد خصوصی نامعقول در حبس به درمی‌برند؛ افرادی که بی‌توجه به جیبهای خودشان و بدون ملاحظه به عواقب مالی ناشی از قرارداد 100 درصد مالی مهریه نسبت به تعهدات غیرمعقول و گاه نجومی اقدام کرده و هنوز برایشان محرز نشده است که این روزها «مهریه را هم می‌گیرند و هم می‌دهند».
مروری بر آمار آزادیهای ستاد دیه در نیمه نخست سال جاری نشان می‌دهد استان تهران با 126 زندانی، خراسان رضوی با 108 محکوم و اصفهان نیز با 83 محبوس رهاشده بیشترین آمار زندانیان آزادشده در موضوع مهریه را دراین بازه زمانی داشته‌اند.
به نظر می‌رسد در بحث جرایم غیر عمد، بیش از آنکه به بخشنامه‌ها و دستورالعملهای قضایی برای کاهش جمعیت کیفری زندانها نیاز باشد، به فرهنگ‌سازی و ارتقای سطح فرهنگی مردم نیاز داریم تا چشم و گوش بسته زیر بار مهرهای سنگین نرویم، بدون پشتوانه مالی، چک صادر نکنیم و بدون داشتن گواهینامه و بیمه‌نامه پشت فرمان خودرو ننشینیم .
منبع: تسنیم