بر هم خوردن تعادل اقتصادی قرارداد و پیش‌بینی شرط هاردشیپ در قراردادهای بین‌المللی
بر هم خوردن تعادل اقتصادی قرارداد و پیش‌بینی شرط هاردشیپ در قراردادهای بین‌المللی
بر هم خوردن تعادل اقتصادی قرارداد و پیش‌بینی شرط هاردشیپ در قراردادهای بین‌المللی
نویسندگان: سعید بهزادی پور، منوچهر توسلی نائینی،
چکیده
مفاد قرارداد، همچون قانون خصوصی طرفین الزام‌آور است و هیچ‌یک از آنان نمی‌تواند بدون رضایت و موافقت دیگری، مفاد قرارداد را تغییر دهد، حتی قانون‌گذار یا دادرس حق تعدیل قرارداد و تغییر مفاد آن را ندارند؛ اما ممکن است در جریان اجرای قرارداد اتفاقات پیش‌بینی‌نشده‌ای واقع گردند که لازم شود مفاد قرارداد تغییر کرده و درنتیجه با خواستهای جدید دو طرف و یا نیازهای اقتصادی ایشان تعدیل و اصلاح گردد. این موضوع در قراردادهای بین‌المللی بیشتر مشاهده می‌شود. در بعضی مواقع حوادث غیرمنتظره و پیش‌بینی‌نشده باعث بر هم خوردن تعادل و توازن اقتصادی قرارداد می‌شود، به‌گونه‌ای که اجرای کامل مفاد قرارداد باعث سود بادآورده برای یک‌طرف و ورشکستگی طرف دیگر می‌شود، به همین علت طرفین در چنین قراردادهایی ترجیح می‌دهند قبلاً تکلیف این وضعیت را مشخص سازند. شرط هاردشیپ ازجمله این‌گونه پیش‌بینیهاست که به‌موجب آن درصورتی‌که شرایط اولیه قرارداد دگرگون شود به‌گونه‌ای که تعادل قراردادی دچار اختلال گردد، متعاملین می‌توانند درخواست مذاکره مجدد را بنمایند. دراین تحقیق ضمن بررسی مسائل مطروحه پیرامون شرط هاردشیپ که با روش توصیفی، تحلیلی انجام‌گرفته است، به این نتیجه رسیدیم که علیرغم اینکه اصل «لزوم قراردادها» همچنان از اعتبار والایی برخوردار است ولی تغییر اوضاع‌واحوال و درنتیجه بر هم خوردن تعادل اقتصادی قرارداد، تحت شرایط خاصی به‌طرف زیان‌دیده حق می‌دهد که طرف مقابل را برای انجام مذاکره مجدد دعوت نماید، در غیر این صورت باوجود شرایطی می‌تواند قرارداد را فسخ کند
کلیدواژگان: هاردشیپ؛ تعدیل قرارداد؛ مذاکره مجدد؛ تغییر اوضاع‌واحوال؛ اصل لزوم قراردادها
دو فصلنامه دانش حقوق مدنی؛ دوره 5، شماره 1، تابستان و پاییز 1395