مطالعه تطبیقی وضعیت شرط مکتوب بودن در توافقنامه‌های الکترونیکی داوری
مطالعه تطبیقی وضعیت شرط مکتوب بودن در توافقنامه‌های الکترونیکی داوری
مطالعه تطبیقی وضعیت شرط مکتوب بودن در توافقنامه‌های الکترونیکی داوری
نویسندگان: لعیا جنیدی؛ رضا مسعودی
چکیده
استفاده روزافزون و فراگیر از اینترنت و فضای مجازی، داوری تجاری بین‌المللی را نیز متأثر ساخته است. امروزه توافقنامه‌های داوری به‌جای فرمهای سنتی که معمولاً شامل نسخه‌های کاغذی چاپی یا خطی با امضای طرفین است، بیشتر با استفاده از وسایل مدرن ارتباطات الکترونیکی مانند اینترنت منعقد می‌شوند. این در حالی است که چارچوبهای قانونی مرتبط با چنین توافقنامه‌هایی، به‌ویژه کنوانسیون (1958 م) نیویورک، در سالهای پیش از فراگیر شدن اینترنت تصویب و تثبیت‌شده‌اند؛ بنابراین، این پرسش به وجود می‌آید که آیا می‌توان توافقنامه داوری را که با استفاده از ایمیل یا پر کردن یک فرم الکترونیکی موجود در یک وب‌سایت منعقدشده است، تحت قوانین موردبحث جای داد و معتبر دانست. ارائه راهکاری معقول در این خصوص اصولاً به پاسخ این پرسش مهم بستگی دارد که آیا تجهیزات الکترونیکی می‌تواند شرط «مکتوب بودن» (written form) را که به‌عنوان یکی از اصلی‌ترین شروط مطرح‌شده و در بیشتر قوانین برای معتبر دانستن یک توافقنامه داوری در نظر گرفته‌شده است، تأمین کند. نگارندگان در قسمت اول مقاله بر آن‌اند تا با ذکر اهداف حقوقی گنجاندن «شرط مکتوب بودن» در کنوانسیون نیویورک و استفاده از تعاریف موجود در قوانین داوری تجاری کشورهای مختلف به این پرسش پاسخ داده، به تحلیل کارکرد گرایانه موضوع بپردازند. در بخش دوم سعی شده است تا با ترکیب قوانین مؤخر با استدلالهای بخش نخست، به استحکام این پشتوانه حقوقی برای توافقنامه‌های الکترونیکی غنای بیشتری بخشیده، با توجه به فراگیر شدن این پدیده در عصر حاضر، بستر حقوقی امنی برای استفاده‌کنندگان ازاین‌گونه توافقنامه‌ها ترسیم نمایند.
کلیدواژگان: اسناد الکترونیکی؛ توافقنامه الکترونیکی داوری؛ داوری؛ قابلیت استناد؛ مکتوب بودن
مجله حقوق تطبیقی؛ دوره 7، شماره 1، بهار و تابستان 1395