راهنما در بندرها

راهنما در بندرها

بر اساس دستورالعمل راهنمایان، راهنما فردی است که دارای گواهینامه شایستگی راهنمایی است و به‌عنوان مشاور فرمانده در عملیات هدایت کشتی در محدوده بندر انجام‌وظیفه می‌نماید.

اصطلاح انگلیسی راهنما، pilot است. سمتهای راهنما در بندرها، شامل سر راهنما، راهنمای درجه 1، درجه 2 و درجه 3 است و برای راهنمایانی که دوره راهنمایی را آموزش می‌بینند کارآموز می‌گویند.

طبق قانون دریایی ایران و دستورالعمل اجرایی تردد کشتیها، کلیه کشتیهایی که قصد ورود به بندر و یا خروج از بندر رادارند گرفتن راهنمای بندر برای آنها اجباری است و خدمات راهنمایی به کشتیها در بندر به‌طور 24 ساعته در تمام ایام سال است.

طبق بند 23 فصل چهارم قانون دریایی ایران (جلد اول): راهنمایان در صورت درخواست فرماندهان کشتیها باید راندن و هدایت کشتیها را عهده‌دار شوند و در این صورت باید فرمانده یا جانشین او نزد راهنما حاضر باشد. درصورتی‌که خساراتی در اثر فرمانهای راهنما به کشتی وارد یا از طرف کشتی به مؤسسات بندری و غیره حادث شود اداره بندر به‌هیچ‌وجه مسؤولیتی نخواهد داشت ولی راهنمایان از حیث غفلت یا بی‌احتیاطی و یا عدم رعایت نظامات مسؤول اداره بندر بوده و به مجازات اداری محکوم خواهند شد.

مسؤولیت حقوقی فرمانده: مطابق ماده 22 از فصل چهارم قانون دریایی ایران «درصورتی‌که فرمانده کشتی تذکرات راهنما را نپذیرد و یا مقررات مربوط به عبور و مرور و انتظامات بندری را ملحوظ ندارد» «در این صورت فرمانده مسؤول هرگونه خسارت و پیش آمدی خواهد بود که از عمل آنها ناشی بشود و ممکن است به مجازات مصرحه در ماده 64 نیز محکوم گردد.«

دریانوردی: مطابق مقرره A-VIII/49&50 از کنوانسیون STCW-95 حضور راهنما بر روی کشتی دلیل بر رفع مسؤولیتهای فرمانده نخواهد بود. لذا فرمانده و دیگر اعضاء پل فرماندهی بایستی ضمن اجرای وظایف محوله در خصوص ایمنی عملیات و ایمنی شخص راهنما اقدامات لازم را در خصوص تبادل اطلاعات و همکاری باراهنما را نیز اتخاذ نماید.

جبران خسارات: مطابق ماده 23 از فصل چهارم قانون دریایی ایران سازمان بندرها و دریانوردی هیچ‌گونه مسؤولیتی در قبال حوادث ایجادشده از طرف راهنما را نخواهد داشت

شرح وظایف راهنما در بندر:

– هدایت، پهلو دهی و جداسازی کلیه کشتیها بدون محدودیت (از لنگرگاه خارجی به اسکله و بالعکس)

– برقراری ارتباط با فرماندهان کشتیها به‌منظور آماده‌سازی کشتیها برای سوارشدن راهنما.

– ارائه گزارشهای لازم در خصوص وضعیت کانال و اسکله به فرمانده کشتی.

– اخذ اطلاعات مربوط به کشتی و وضعیت فنی و ایمنی آن قبل از اقدام به ورود.

– انتخاب یدک‌کشهای مناسب با وضعیت کشتی و برقراری ارتباط مناسب با فرماندهان آنها در مدت عملیات.

– انجام کلیه هماهنگیهای لازم با مرکز کنترل و ترافیک در خلال انجام عملیات راهنمایی.

– ارائه گزارشهای مربوط به علائم کمک ناوبری و وضعیت آبراهه به مرکز کنترل.

– استفاده از وسایل کمک ناوبری جهت هدایت کشتی.

– لنگراندازی و لنگربرداری شناورها

وب‌سایت اداره کل بندرها و دریانوردی استان بوشهر