معرفی و نقد نظریه اعتماد متعارف

نویسنده: اسماعیل نعمت اللهی

چکیده

بر اساس قواعد کامن‌لای انگلستان، تعهد شخص در صورتی لازم‌الاجرا است که یا طرف مقابل عوضی برای آن تعهد فراهم کند یا اینکه قرارداد با تشریفات خاصی منعقد شود. در برخی کشورهای کامن‌لا مانند استرالیا، کانادا و ایالات متحده امریکا، نظریه دیگری با عنوان اعتماد متعارف مطرح شده است که می‌تواند در ردیف عوض یا جایگزین آن قرار گیرد، اما دادگاه‌های انگلستان هنوز چنین کارکردی را برای این نظریه به‌ رسمیت نشناخته‌اند.

برابر این نظریه، فعل یکی از طرفین در صورتی که مورد اعتماد طرف مقابل قرار گرفته باشد، موجب پیدایش تعهد الزام‌آور بر فاعل آن می‌‌شود. این نظریه نکات مشترکی با قواعد غرور و استیفا از مال یا عمل غیر در فقه و حقوق ما دارد و بررسی آن، زمینه فکری مناسبی را برای تطبیق و مقایسه کامن‌لا و فقه و حقوق ایران در بخش کوچکی از حقوق تعهدات فراهم می‌سازد.

کلیدواژگان: اعتماد متعارف، حقوق ایران، عوض، فقه، کامن لا

مطالعات حقوق تطبیقی، دوره 7،‌ شماره 2، پاییز و زمستان 1395