ورود به عنف به منزل یا مسکن دیگری

ورود به عنف به منزل یا مسکن دیگری

 برابر اصل بیست و دوم قانون اساسی مسکن اشخاص از تعرض مصون است و حتی در مواردی که برای کشف جرم یا دستگیری مجرم اجازه ورود به حریم خصوصی اشخاص داده می‌شود باید بر مبنای قانون و به‌حکم مقامات قضایی باشد.

ازاین‌رو ورود اشخاص به منزل دیگران مستلزم کسب اجازه از صاحب یا متصرف آن است و اگر کسی در غیاب صاحب‌خانه وارد منزل دیگری شود و اذن ورود به منزل نیز نداشته باشد این ورود غیرقانونی و از حیث کیفری قابل‌تعقیب است. برابر قانون هرکس در منزل یا مسکن دیگری به‌زور یا تهدید وارد شود به مجازات از شش ماه تا سه سال حبس محکوم خواهد شد و اگر این عمل از سوی دو نفر یا بیشتر انجام شود و دست‌کم یکی از آنان حامل اسلحه باشد (سرد یا گرم) به حبس از یک تا شش سال محکوم خواهند شد. در هر دو حالت گفته‌شده چنانچه عمل ورود به عنف در شب صورت گیرد حداکثر مجازات اعمال خواهد شد.

 اگر مأمورین انتظامی یا اطلاعاتی و سایر مأموران قضایی یا غیر قضایی بدون ترتیب قانونی و رعایت قانون وارد منزل اشخاص شوند چه ضمانت اجرایی توسط قانون پیش‌بینی‌شده است؟

پاسخ: هرگاه این اشخاص بدون رعایت قانون به منزل کسی بدون اجازه و رضایت صاحب‌منزل داخل شوند به حبس از یک ماه تا یک سال محکوم خواهند شد و اگر ثابت شود که این عمل غیرقانونی به امر یکی از روسای آنان که صلاحیت صدور حکم ورود به منزل را داشته صادرشده و او ناگزیر و مکره به اطاعت از اوامر مافوق خود بوده این مجازات در حق رئیس او اعمال خواهد شد و اگر این عمل در شب واقع‌شده باشد حداکثر مجازات حسب مورد در خصوص مأمور یا آمر اعمال می‌شود و اگر در حین انجام این عمل غیرقانونی مأمورین مرتکب جرم دیگری مانند ضرب‌وجرح یا فحاشی و… شوند نیز تحت تعقیب قرار می‌گیرند.

 آیا در حالات بالا می‌توان در مقابل مأمور متخلف مقاومت کرد و به‌اصطلاح دفاع مشروع کرد؟

پاسخ: برابر قانون مقاومت در برابر مأمورین انتظامی و قوای تأمینی در مواقعی که مشغول انجام‌وظیفه خود باشند دفاع محسوب نمی‌شود ولی هرگاه این اشخاص از حدود وظیفه خود خارج شوند حسب ادله و قراین و شواهد موجود بیم آن باشد که عملیات آنان موجب قتل یا جرح یا تعرض به عرض و ناموس می‌شود در این صورت دفاع جایز است. البته باید توجه داشت که دفاع باید متناسب با تجاوز باشد برای مثال هنگامی‌که مأمور مرتکب جرح به‌پای کسی می‌شود نمی‌توان برای دفاع با استفاده از اسلحه او را از پای درآورد.

 اگر کسی به‌قصد سرقت وارد منزل دیگری شود ولی قبل از موفقیت در سرقت دستگیر شود می‌توان او را به‌عنوان ورود به عنف تعقیب کرد؟

پاسخ: بله اگر او به‌عنوان شروع به سرقت قابل‌تعقیب نباشد می‌توان او را به‌عنوان ورود به عنف تعقیب و مجازات کرد.

 اگر کسی به قهر و اجبار وارد ملک دیگری شود قابل مجازات است؟

پاسخ: بله هر کس به قهر و غلبه داخل ملکی شود که در تصرف دیگری است اعم از آن‌که محصور باشد یا نباشد یا در ابتدای ورود به قهر و غلبه نبوده ولی بعد از اخطار متصرف به قهر و غلبه در ملک باقی‌مانده باشد علاوه بر رفع تجاوز به مجازات حبس از یک تا شش ماه و اگر دو نفر یا بیشتر باشند و لااقل یکی از آنان حامل سلاح باشد به حبس از یک تا سه سال محکوم خواهند شد.

 آیا صاحب‌خانه می‌تواند بدون اذن و اجازه مستأجر وارد منزل مسکونی استیجاری شود؟

پاسخ: در اجازه گرچه موجر، مالک عین مستأجره است و تنها منافع آن ملک را به مستأجر انتقال می‌دهد اما باید توجه داشت که موجر حق ندارد بدون اجازه وارد حریم خصوصی مستأجر شود و عمل او تخلف و جرم است. البته اگر مالک قصد فروش ملک خود را داشته یا بخواهد وضع ملک را از جهت امکان وجود خرابی یا کسر و نقصان در آن مشاهده کند و مستأجر مانع از رؤیت خریدار یا مالک شود مالک می‌تواند به دادستان محل وقوع ملک مراجعه و درخواست خود را طرح کند در این حالت با دستور دادستان و حضور مأمورین انتظامی اجازه دیدن ملک به مالک یا خریدار داده خواهد شد. منبع: میزان