نکاتی چند از آیین دادرسی کیفری

نکاتی چند از آیین دادرسی کیفری

قسمت (3)

نکته 1: مدت‌زمان امکان مطالبه ضرر و زیان ناشی از جرم از دادگاه ککیفری (مدت ‌زمان طرح دعوای خصوصی و تقدیم دادخواست ضرر و زیان به دادگاه کیفری) از زمان شروع به تعقیب متهم تا قبل‏ از اعلام‏ ختم‏ دادرسی (در مرحله بدوی)، است.

نکته 2: اصل برگشت‌ناپذیری: مطابق این اصل هرگاه دعوای ضرر و زیان ابتدا در دادگاه حقوقی اقامه شود، دعوای مذکور قابل‌طرح در دادگاه کیفری نیست، مگر آن‌که مدعی خصوصی پس از اقامه دعوی در دادگاه حقوقی، متوجه شود که موضوع واجد جنبه کیفری نیز بوده است که دراین صورت می‌تواند با استرداد دعوی، به دادگاه کیفری مراجعه کند.

نکته 3: در مواردی که قرار اناطه ‏توسط بازپرس صادر می‌شود، باید ظرف سه روزبه نظر دادستان برسد. درصورتی‌که دادستان با این قرار موافق نباشد حل اختلاف با دادگاه صالح مذکور در ماده 271 ق.ا.د.ک است.

نکته 4: قرار اناطه صادره از دادسرا توسط شاکی ظرف مهلت ده روز از ابلاغ اگر مقیم ایران باشد و ظرف مهلت یک ماه از ابلاغ اگر مقیم خارج از کشور باشد قابل‌اعتراض است و قرار اناطه صادره از دادگاه نیز به‌موجب تبصره 2 ماده 427 ق.ا.دک قابل‌اعتراض است.

نکته 5: انجام وظایف دادسرا در مورد جرایمی که رسیدگی به آنها در صلاحیت دادگاهی غیر از دادگاه محل وقوع جرم است، به عهده دادسرایی است که در معیت دادگاه صالح انجام‌وظیفه می‌کند مگر آن‌که قانون به نحو دیگری مقرر نماید.

نکته 6: کارکنان وظیفه، ضابط دادگستری محسوب نمی‌شوند، اما تحت نظارت ضابطان مربوط دراین مورد انجام‌وظیفه می‌کنند و مسؤولیت اقدامات انجام‌شده دراین رابطه با ضابطان است. این مسؤولیت نافی مسؤولیت کارکنان وظیفه نیست.

نکته 7: گزارش ضابطان در صورتی معتبر است که برخلاف اوضاع‌واحوال و قرائن مسلم قضیه نباشد و بر اساس ضوابط و مقررات قانونی تهیه و تنظیم شود.

نکته 8: ضابطان دادگستری مکلف‌اند شاکی را از حق درخواست جبران خسارت و بهره‌مندی از خدمات مشاوره‌ای موجود و سایر معاضدتهای حقوقی آگاه سازند. تخلف از این تکلیف موجب محکومیت ضابط به 3 ماه تا 1 سال انفصال از خدمات دولتی می‌شود.

نکته 9: ضابطان دادگستری اختیار اخذ تأمین از متهم را ندارند و مقامات قضایی نیز نمی‌توانند اخذ تأمین را به آنان محول کنند. تخلف از این تکلیف موجب محکومیت ضابط به 3 ماه تا 1 سال انفصال از خدمات دولتی می‌شود.

نکته 10: وظایف ضابطان در جرایم مشهود: ضابطان دادگستری درباره جرایم مشهود، 1٫ تمام اقدامات لازم را به‌منظور حفظ آلات، ادوات، آثار، علائم و ادله وقوع جرم و 2٫ جلوگیری از فرار یا مخفی شدن متهم و یا تبانی، به عمل می‌آورند، 3٫ تحقیقات لازم را انجام می‌دهند و 4٫ بلافاصله نتایج و مدارک به‌دست‌آمده را به اطلاع دادستان می‌رسانند. همچنین 5٫ چنانچه شاهد یا مطلعی درصحنه وقوع جرم حضورداشته باشد؛ اسم، نشانی، شماره تلفن و سایر مشخصات ایشان را اخذ و در پرونده درج می‌کنند. 6٫ ضابطان دادگستری فقط در صورتی می‌توانند متهم را بازداشت نمایند که قرائن و امارات قوی بر ارتکاب جرم مشهود توسط وی وجود داشته باشد.

منبع: مطالب حقوقی