نظریه‌های مرد محور
نظریه‌های مرد محور
نظریه‌های مرد محور
زهره غلامعلی زاده
مردان مرتکب اکثر بزه‌ها، به‌ویژه، جرمهای خشونت‌بارند، اما این بدان معنا نیست که تمام مردان بزهکارند و جرمهای آنان در تمام کشورها، منطقه‌ها، گروههای اقتصادی، اجتماعی و… یکسانند.
به‌واقع، برخی جوامع به‌احتمال‌زیاد بیش از دیگر جوامع، خشونت را به مردان می‌آموزند و بر این اساس، ارتکاب جرم توسط افراد به‌عنوان محصولی فرهنگی در نظر گرفته می‌شود و در این بستر، این ساختارهای فرهنگی است که به‌عنوان‌مثال خشونت علیه زنان را به مردان می‌آموزد. بحث اصلی نظریه‌پردازان رویکردهای مرد محور آن است که استاندارد یکسان و آسانی برای تبیین تمام رفتارهای مردانه ازجمله جرم وجود ندارد. عملکرد اجتماع در بسیاری از موارد خشونت مردان را افزایش می‌دهد و همین موضوع باعث می‌گردد که مردان بخواهند مردانگی خود را نشان دهند. به‌عنوان‌مثال در بازی فوتبال بازیکنان می‌توانند بسیار خشن باشند اما عده‌ای از آنها مردانگی خود را نه از طریق خشونت بلکه با روشهای دیگر مانند گل زدن نشان می‌دهند. اجزای بنیادی هژمونی مرد محور عبارت‌اند از: پرهیز از هر چیز زنانه، محدودسازی شدید احساسات، نشان دادن خشونت و تجاوز، نمایش اعتمادبه‌نفس، تلاش برای کسب موفقیت و موقعیت، کتمان نگرشهای مرتبط با روابط جنسی، شرکت فعالانه در گروههای مخالف هم‌جنس‌بازی. بر اساس مطالعات رویکردهای مرد محور، مردها تشویق می‌شوند تا با این آرمانها زندگی کنند و در صورت عدم انجام این امور با ضمانت اجرا مواجه شوند، اما ارتکاب جرم تنها یکی از روشهای فراوان اعمال جنسیت در بسترهای خاص فرهنگی است. به‌علاوه، بر اساس یافته‌های نظریه‌های مرد محور، تصمیم برای ارتکاب جرمهای مشخص، برگرفته از مناسبات نژاد و طبقه است. این مناسبات منبع ارضای هویت مردانه را شکل می‌دهند. برای مثال، بسیاری از مردان ازنظر اقتصادی و اجتماعی محروم، صرف‌نظر از پیش‌زمینه فرهنگی و اخلاقی به‌واسطه موفقیتهای تحصیلی، مشارکت در امور ورزشی یا مداخله در امور فوق‌برنامه، در اعمال رویکردهای مرد محور در مدرسه ناتوان می‌شوند. این مشکل در مورد نوجوانانی که از مدرسه محروم یا اخراج شده و با همتایان خود تشکیل خرده‌فرهنگ مجرمانه می‌دهند، نمودار می‌شود. این خرده‌فرهنگ، جایگاه اعضای خود را مبتنی بر اعمال جنسیت از طریق خشونت و دیگر ابزارهای نا قانونی تعیین می‌کند. منبع: جرم‌شناسی انتقادی معاصر، نوشته والتر اس دکسردی، ترجمه مهرداد رایجیان اصلی، حمیدرضا دانش ناری، نشر دادگستر، 1394