ملاحظات حقوق عمومی در مکتب تومیسم با تأکید بر حاکمیت قانون در دولت دینی

ملاحظات حقوق عمومی در مکتب تومیسم با تأکید بر حاکمیت قانون در دولت دینی

نویسندگان: یاسر مکرمی‌قرطاول؛ محمدجواد جاوید.

چکیده

حکومت یک ضرورت طبیعی، شرعی و قانونی است. از این‌رو در مفروض توماس‌آکوئیناس توجه به یک دولت دینی تحت حاکمیت قانون الهی، مدلی مقبول است. فرضیّه او چنین است که نماد اقتدار سیاسی (حکومت) در اختیار شخص پادشاه و اقتدار دینی در اختیار کلیسا قرار دارد. پادشاه به‌عنوان نماد اقتدار سیاسی وظیفه دارد با تأمین سعادت دنیوی مقدمات لازم را برای رسیدن به سعادت اخروی که همان رسیدن به خداست، فراهم سازد. وی هم‌چنین در عین توجه به استقلال نسبی نهاد سیاسی و دینی از هم، تبعیت نهاد سیاسی از نهاد دینی را تأکید می‌کند. همین موضوع چالش ‌برانگیزترین بخش مکتب تومیسم است. مقاله حاضر نشان‌داده که با بررسی رویکردهای کلان فلسفه تومیسم مانند هستی‌شناسی، معرفت‌شناسی و انسان‌شناسی می‌توان به حاکیمت قانون و دولتی با باورهای دینی در ذیل مباحث حقوق عمومی در این مکتب دست یافت.

کلیدواژگان: ایمان؛ توماس‌آکوئیناس؛ تومیسم؛ حاکمیت قانون؛ حقوق طبیعی؛ دولت دینی؛ عقل

فصل‌نامه مطالعات حقوق عمومی؛ دوره 46، شماره 3، پاییز 1395