مسؤولیت پیش قراردادی؛ شرایط تحقق و زیانهای قابل جبران

مسؤولیت پیش قراردادی؛ شرایط تحقق و زیانهای قابل جبران

نویسنده: سید علی خزایی

چکیده

از زمانی که طرفین به‌قصد انعقاد قرارداد با یکدیگر ارتباط برقرار نموده تا هنگامی‌که قرارداد نهایی موردنظر ایشان منعقد شود یا از آن صرف‌نظر نمایند، دوره پیش‌قراردادی نامیده می‌شود. در این دوره، طرفین در مورد شرایط قرارداد آینده گفتگو کرده و حداکثر تلاش خود را به کار می‌گیرند تا به هدف نهایی که انعقاد قرارداد اصلی است، برسند. ممکن است در شرایطی که یکی از طرفین هزینه‌هایی را در این دوره متحمل شده، دیگری گفتگوها را به‌صورت یک‌طرفه و بدون دلیل موجه، خاتمه دهد. اصل آزادی قراردادی، مستلزم پذیرش مخاطرات این دوره توسط طرفین است. بااین‌وجود، گاه زیان‌دیده به دلایل ویژه‌ای حق جبران پیداکرده و طرف مقابل ملزم به تدارک زیان او می‌گردد. مسؤولیتی که برای جبران این قبیل زیانها ایجاد می‌گردد، مسؤولیت پیش قراردادی نامیده می‌شود. ازآنجاکه معمولاً زیانهای دوره پیش قراردادی به‌واسطه اتکای زیان‌بار یکی از طرفین به باور معقول خود از انعقاد قرارداد در آینده نزدیک صورت می‌گیرد، این دسته از خسارات تحت عنوان زیانهای اتکایی موردمطالعه و بررسی قرار می‌گیرند. امروزه مسؤولیت پیش قراردادی موردتوجه نظام حقوقی برخی کشورها از جمله فرانسه قرارگرفته است.

کلیدواژگان: دوره پیش قراردادی، توافقهای مقدماتی، مسؤولیت پیش قراردادی، زیانهای اتکایی

پژوهشنامه حقوق اسلامی، سال هفدهم، شماره 43، بهار و تابستان 1395