صلاحیت کاندیداها چگونه «تأیید» یا «رد» می‌شود
صلاحیت کاندیداها چگونه «تأیید» یا «رد» می‌شود
صلاحیت کاندیداها چگونه «تأیید» یا «رد» می‌شود
قاسم میرزایی نکو، نماینده دماوند و عضو هیأت مرکزی نظارت بر انتخابات بیان کرد: که در قوانین انتخابات شورای شهر برای رد صلاحیتها چارچوب مشخص تعیین‌شده و برعکس انتخابات دیگر که ممکن است سلیقه‌ای باشد در انتخابات شوراها قانون همه‌چیز را مشخص کرده است. باید از چهار مرجع استعلام گرفته شود. نه این‌که استعلام بگیریم که این فرد صلاحیت دارد یا خیر بلکه مثلاً وزارت اطلاعات باید بنویسد که بر اساس بند سه ماده ٢۶ این فرد جزو کسانی است که نمی‌تواند کاندیدا شود به این دلیل که مثلاً جزو رژیم سابق یا احزاب معارض با جمهوری اسلامی و… است؛ یعنی باید دقیقاً موارد را ذکر کنند. دادگستری هم به همین ترتیب باید بگوید به فرض فردی که محکوم‌شده آیا از همه فعالیتها محروم شده یا بعد از گذراندن محکومیتش ولو سیاسی حالا دیگر منعی ندارد و اگر محرومیت اجتماعی و سیاسی نداشته باشد در این صورت با گذراندن محکومیتش می‌تواند به فعالیت خودش ادامه دهد.
به گفته میرزایی نکو هیأتهای اجرایی و نظارت نمی‌توانند درباره کاندیداها تحقیق کنند؛ قانون موردی برای این هیأتها تعیین نکرده است که در مورد کاندیداها تحقیق کنند و در واقع میزان وضعیت فرد بر اساس استعلام مراجع چهارگانه است.
استعلامها از مراجع چهارگانه دادگستری، وزارت اطلاعات، ثبت‌احوال و نیروی انتظامی انجام می‌شود و نتایج این استعلامها به صورت محرمانه به فرمانداریها اعلام خواهد شد تا هیأتهای اجرایی بررسیهای خودشان را شروع کنند.
میرزایی نکو توضیح می‌دهد اگر هیأتهای اجرایی کسی را تأیید یا رد کردند همه مدارکشان را به هیأت نظارت بخش یا شهرستان می‌دهند. اگر آنها تأیید کنند دیگر هیأت نظارت بالاتر نمی‌تواند بگوید چرا تأیید کردید، برعکس شورای نگهبان. شورای نگهبان در هر مرحله‌ای هم که صلاحیت کاندیدا تأیید ولی در اینجا نظارت استصوابی نیست. اگر شورای نظارت بخش کسی را تأیید کرد حتی شورای نظارت شهرستان نمی‌تواند مخالف آن حرفی بزند؛ بنابراین اگر در پایین‌ترین حلقه هیأتهای نظارت وضعیت فردی تأیید شد دیگر تمام است و این رأی تغییر نمی‌کند.
به گفته او اعتراضها هم فقط در دو مرحله انجام می‌شود. اگر در هیأت نظارت بخش اعتراض شد به هیأت نظارت شهرستان می‌رود و در هیأت نظارت شهرستان هم اگر اعتراض شد در نهایت به هیأت استان می‌رود، یا اگر در شهرستان اعتراض شد به استان می‌رود و اگر در استان هم اعتراض شد به هیأت مرکزی می‌آید؛ یعنی سیر اعتراضها صرفاً دومرحله‌ای است. او تأکید می‌کند در کل سیاست هیأت نظارت این است که به دنبال رد افراد به بهانه‌های سیاسی نباشد.
او درباره شایعاتی که درباره استعلام منفی بسیاری از کاندیداهای اصلاح‌طلب شنیده می‌شود هم می‌گوید: اینها جو‌سازی است. ما قرار نیست کسی را به دلایلی واهی و شنیداری از این دست که «می‌گویند» یا «گفته‌شده است» و… رد کنیم.
در همین حال بهرام پارسایی، عضو دیگر هیأت نظارت بر انتخابات شوراها هم با تأیید سخنان میرزایی نکو می‌گوید: نمی‌شود هیچ‌کس را بدون مدرک و به صورت سلیقه‌ای رد کرد. ما موظفیم نگذاریم حق‌الناس پایمال شود.
کدام محکومان رد صلاحیت می‌شوند؟
اما علیرضا رحیمی، نماینده تهران و رئیس هیأت نظارت بر انتخابات استان تهران نماینده سومی است او درباره تشکیل ستاد مشترکی بین یکی از نهادهای اطلاعاتی با وزارت اطلاعات برای بیان استعلام کاندیداها هم می‌گوید: تا جایی که به ما گزارش‌شده در وزارت اطلاعات ستاد انتخاباتی تشکیل‌شده که برای پاسخگویی استعلامها است و این ستاد هم قطعاً ترکیبی از وزارت اطلاعات و مرجعی از بیرون آن نیست. هیچ‌کدام از نهادهای نظامی و اطلاعاتی دیگر غیر از وزارت اطلاعات مرجع استعلام نیستند و نمی‌توانند وارد این ستاد شوند. اگر خلاف این باشد غیرقانونی و مغایر با قانون اساسی و قانون انتخابات است. یقیناً اگر هیأت نظارت متوجه این تخلف بزرگ شود حتماً واکنش نشان خواهد داد.
رحیمی درباره کاندیداهایی که بعد از انتخابات ٨٨ محکومیتهایی داشته‌اند، می‌گوید: قانون در خصوص کسانی که محکومیتهای قضایی مؤثر دارند قطعاً منع ورود به فعالیتهای انتخاباتی خواهد شد؛ مثلاً قتل یا کلاه‌برداری و موارد مؤثر کیفری را مرتکب شده باشند؛ اما در خصوص مسایل سیاسی ٨٨ هم مواردی که محکومیت قضایی داشته‌اند و محکومیتشان را هم سپری کرده‌اند و حکم اجراشده ممکن است ملاک باشد و صلاحیت آنها تأیید نشود؛ اما در مواردی که محکومیت قضایی نداشته‌اند یا پرونده مختومه شده یا اصلاً پرونده قضایی تشکیل نشده و فقط در نیروی انتظامی بازداشت بودند اینها محکومیت قضایی مؤثر محسوب نمی‌شود و اگر استعلامهای دیگر آنها مثبت باشد صلاحیت آنها تأیید خواهد شد. منبع: تدبیر 24