رفتار با افراد مبتلا به ایدز در جامعه

رفتار با افراد مبتلا به ایدز در جامعه

ایدز نوعی بیماری کشنده است که در همه کشورهای جهان، در گروههای سنی متفاوت و نژادهای مختلف، نه فقط در هم جنس بازان بلکه در هر دو جنس، مشاهده شده است. و در واقع ایدز یک مشکل جهانی است و به کشور و گروه خاصی اختصاص ندارد. عامل بیماری نوعی ویروس است که مبداء اولیه آن کاملاً مشخص نیست.

راههای عمده سرایت ایدز عبارت اند از:

تماسهای جنسی با افراد آلوده، تزریق خون و فراوردهای آلوده آن، استفاده از سرنگهای مشترک، به خصوص در بین معتادان تزریقی و به کار بردن ابزار وسایل آلوده، انتقال از مادر آلوده به جنین. به طور کلی دو گروه سنی بیشتر گرفتار ایدز می‌شوند: بالغین در سنین 20تا 45 سال وشیر خواران و نوزادان

«افراد مبتلا به ایدز مجرم نیستند» ایدز یک بیماری است؛ همان‌طورکه یک بیمار مبتلا به سرطان را محکوم نمی‌کنیم، نسبت به او هم حس همدردی داریم و برایش آرزوی بهبودی می‌کنیم افراد مبتلا به ایدز نیز فارغ از این‌که چگونه به این بیماری دچار شده‌اند نیاز به حمایت دارند؛ حمایتی که نتایج آن بیش از آن‌که به این افراد باز گردد، در خدمت جامعه است.

بدنامی بیماری ایدز باعث پایمال شدن حقوق اجتماعی افراد آلوده به این ویروس می‌شود. جامعه، افراد آلوده به ویروس ایدز(HIV) را طرد و از فعالیتهای اجتماعی محروم می‌کند. اینها همه پیامدهای ناآگاهی جامعه است.

در چنین شرایطی، ایدز قرنطینه‌ای می‌شود که افراد مبتلا و نزدیکان آنها با انزوای آن رانده می‌شوند و این افراد در اوج درد و احساس نیاز به هم‌دردی طرد می‌شوند. همین برخوردها در مواردی موجب شکل‌گیری حس انتقام‌جویی در برخی از آنها می‌شود.

اگر این بیماران در طرح مسأله خود راحت باشند، اگر حس اعتماد متقابل میان آنها و سایر افراد ایجاد شود، علاوه بر این‌که روحیه آنها در مواجهه با این بیماری تقویت می‌شود، جامعه نیز از تبعاتی که ممکن است از طرد شدن این بیماران پیش آید، نجات پیدا می‌کند. با واقع نگری نسبت به این موضوع و پرهیز از بزرگ نمایی و کوچک‌انگاری، می‌توان از افزایش شمار افرادی که در آینده، آلوده به این ویروس می‌شوند، جلوگیری کرد.

دست‌یابی به حمایت اجتماعی از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است زیرا بیمار نیازمند حمایت فیزیکی و اجتماعی است. ممکن است معتادین تزریقی در حالی با بیماری خود مواجه شوند که از حمایت کمتری به ویژه از طرف خانواده دلسرد خود برخوردار هستند. ممکن است تکیه بیمار بر روی دوستانش در این زمینه بسیار مهم باشد. در حقیقت با پیشرفت بیماری، ممکن است حمایت ابتدایی به صورت بحرانی برای گروههای حمایت‌کننده و دیگر بیماران مبتلا به HIV در آید.

افراد آلوده و حامل HIV از اینکه مورد حمایت قرار نگیرند، ‌از دیگران مراقبت نخواهند کرد و می‌توانند غیرمسؤولانه رفتار کنند. ترس غیرمنطقی و واکنش منفی اجتماع، سبب بروز مشکلاتی برای بیماران و خانواده‌ها و گروههای حمایت کننده آنان می‌شود.

به همان میزان که بایستی به خوبی از روشهای انتقال ویروس HIV آگاه بود و رعایت اصول بهداشتی را نمود، ضروری است به راههایی که بیماری به آن روشها سرایت نمی‌یابد، ‌نیز واقف باشیم تا دچار ترس و پرهیز نابه‌جا از بیماران و منزوی ساختن افراد آلوده نشویم.

این ویروس به روشهای زیر انتقال نمی‌یابد:

۱. دست دادن

۲. بوسیدن (بوسیدن گونه کاملاً بی‌خطر است و بوسیدن تنها زمانی می‌تواند خطرناک باشد که خون آلوده را به خون فرد مقابل انتقال دهد چون آب دهان حاوی ویروس به میزانی که باعث سرایت بیماری شود، ‌نیست)

۳. در آغوش گرفتن

۴. تماسهای معمول روزانه مانند در کنار یکدیگر نشستن، ‌زندگی کردن یا خوابیدن در اتاق شخص آلوده، همکار بودن و اشتغال در محل کار، ‌همکلاس بودن، ‌اتوبوس و دیگر وسایل نقلیه عمومی، ‌تلفن عمومی، ‌دست‌گیره درب و غیره

۵. سرفه کردن یا عطسه کردن

۶. خون دادن

۷. استفاده از توالت (توالت عمومی و توالت فرنگی) یا استخرهای شنا، ‌حمام و امثال آن

۸. استفاده از رختخواب مشترک و یا ظروف و غذای مشترک و یا پوشیدن لباسهای فرد آلوده با استفاده از وسایلی که به فرد آلوده به ویروس یا بیماری تعلق دارد و آنها را لمس کرده است مانند حوله

۹. نیش پشه یا سایر حشرات و حیوانات

۱۰. بازی کردن با نوزاد یا کودک میتلا به ایدز یا آلوده به HIV

۱۱. مراقبت از بیمار مبتلا به ایدز درصورتی‌که اصول بهداشتی رعایت شود.

۱۲. مراقبت از کودکان هنگامی که بزرگ‌سال HIV مثبت است.

دانشمندان عقیده دارند که ویروس HIV نمی‌تواند در محیط خارج از بدن زندگی کند و احتمال انتقال از محیط مردود است.

در زمینه HIV/AIDS برخی از حقوق انسانی مبتلایان نقض و برخوردهای اشتباهی با آنان می‌شود. برای مثال افراد مبتلا به HIV/AIDS اغلب بد نام می‌شوند یا مورد تبعیض قرار می‌گیرند.

برخی از حقوق اشخاص مبتلا عبارتند از:

حق بهره‌مند شدن از عدم تبعیض و تساوی در برابر قانون

حق بهره‌مند شدن از بهداشت

حق بهره‌مند شدن از زندگی خصوصی

حق بهره‌مند شدن از کار

حق بهره‌مند شدن از امنیت اجتماعی

حق بهره‌مند شدن از دسترسی برابر به آموزش

حق بهره‌مند شدن ازدواج و تشکیل خانواده

حق بهره‌مند شدن از محافظت در برابر ظلم، رفتار تحقیر کننده یا غیرانسانی یا تنبیه بدنی

حق برخورداری از همه موارد حقوق کودک برای نمونه حق بهره‌مند شدن از آموزش و اطلاعات، حق بهره‌مند شدن از حفاظت در مقابل بهره‌کشی اقتصادی و جنسی، حق بهره‌مند شدن از حفاظت در مقابل کار کودکان، حق بهره‌مند شدن از حفاظت در برابر جداسازی از خانواده یا حق بهره‌مند شدن از بالاترین سطح بهداشت و مراقبت پزشکی مشاوره و انجام آزمایش HIV در نهایت در ظاهر افراد مبتلا، نشانه‌های خاصی درخصوص بیماری وجود ندارد می‌توان گفت ایدز هم نفس با همه ما در جامعه زندگی می‌کند یا باید آن را بپذیریم و با مبتلایان آن همراه شویم یا در بی‌خبری و زیر سایه تهدید این بحران، زندگی کنیم.

حمایتهای اجتماعی و فیزیکی برای افراد مبتلا و جامعه به ایدز میتواند بسیار با اهمیت باشد.

افراد مبتلا به ایدز مجرم نیستند نگاه به ایدز به ویژه در جوامع سنت‌گرا، هیچ‌گاه نمی‌تواند خنثی باشد؛ اما برخورد‌های غیراحساسی و مبتنی بر واقعیت آن چیزی است که امروزه در برخورد با این موضوع توصیه می‌شود آن‌چه فرد را در معرض خطر ابتلای به ایدز قرار می‌دهد، ‌رفتارهای پر خطر او است می‌توان با توجه به مواردی که بررسی شد بدون ترس درکنار افراد آلوده زیست.

منصوره حسینی

منابع:

۱- مجله اینترنتی دلگرم

2- سایت ایسنا

3- انجمن ایدز ایران http://iras.persianblog.ir/post/

4- کانون انجمن ایران (اجرای طرحهای DIC,V.C.T.C)

5- www.irib.ir/

ابرگروه فوق تخصصی جامعه شناسی جنایی