رعایت نکات ضروری هنگام تسویه حساب

رعایت نکات ضروری هنگام تسویه حساب

معمولاً فصل بهار، شروع یک کار خوب برای کارگر و کارفرما است و زمستان خاطره پایان یک سال همکاری مستمر و خوب در قرارداد مدت موقت و یا کار معین می‌باشد. پایان فصل زمستان ممکن است زمان خداحافظی یک همکاری مطلوب و زمان تسویه‌حساب مالی بین کارگر و کارفرما باشد… ای‌کاش مسایل و مشکلات موجود در فصل دوم قراردادها در قانون کار بخصوص تبصره‌های ماده هفت قانون کار به طریقی حل‌وفصل می‌گردید که یکی نگرانی از دست دادن نیروی انسانی و دیگری نگرانی از دست دادن کار را نداشت. حداقل عرضه و تقاضای نیروی کار به‌طور اطمینان بخشی روند نقل‌وانتقال خود را سپری می‌کرد. این موضوع را از باب این به میان آوردیم که هرکدام از عزیزان با حقوق قانونی خود آشنا گردیده و با ابهام نسبت به حقوق خود، کدورتی بین خود و طرف مقابل ایجاد ننماید. موارد به این شرح می‌باشد.

تسویه‌حساب اداری

اولین اقدام بعد از اتمام قرارداد همکاری تسویه‌حساب اداری می‌باشد. در طول سال کارگر و کارفرما طعم شیرین همکاری را چشیدند و الان زمان جدایی است و لازم است حساب‌وکتاب خود را مشخص نمایند. نیروی انسانی شاغل در کارگاه بنا به نیاز ممکن است ابزار کار بگیرد یا وسایل حفاظتی و ایمنی کار کارگاه را در اختیار داشته باشد. ممکن است از امکانات کارگاه نظیر صندوق امانات چیزی را به امانت‌گرفته باشد یا وسایل و امکانات کارگاه را در اختیار داشته باشد، با فروشگاه کارگاه حساب‌وکتاب ناتمام داشته باشد و… اول لازم است این موارد را تسویه نماید معمولاً کارگاهها برای این‌گونه موارد با الگوبرداری از ادارات دولتی لیستی را به کارگر می‌دهند تا با مراجعه به هر قسمت اداری و یا کارگاهی و گرفتن امضا از مسؤول قسمت حساب‌وکتاب خود را مشخص و تسویه کند.

تسویه‌حساب مالی پایان سال

اقدام بعدی این است که به قسمت امور اداری کارگاه مراجعه و میزان حضور و خدمت خود را کامل معین نموده و میزان روزهای حضور در کارگاه، مرخصیهای دریافتی، مرخصی استعلاجی، غیبت و… را روشن و بعد به حسابداری مراجعه نماید. در این قسمت لازم است اول مطالبات حقوقی و مزایای خود را کامل محاسبه و بدهکاری و بستانکاری را معین نماید و بعد وارد مزایای پایان کار گردد. یادآوری می‌گردد که مزایای پایان کار کارگر به این طریق محاسبه می‌شود.

۱- کارگر استحقاق آن را دارد به ازای هرسال خدمت معادل یک ماه دستمزد طبق ماده ۲۴ قانون کار حق سنوات دریافت نماید و برای خدمت کمتر از یک سال به ازای هرماه خدمت معادل دو ونیم روز دستمزد مبنا یا ثابت دریافت نماید.

۲- برای یک سال خدمت منتهی به پایان سال یا قرارداد به استناد مصوبه ۶/۱۲/۷۰ مجلس شورای اسلامی معادل دو ماه دستمزد و برای خدمت کمتر از یک سال، به ازای هرماه خدمت معادل پنج روز دستمزد مبنا یا ثابت عیدی و پاداش به کارگر تعلق می‌گیرد.

۳- بعضی از کارگاهها بن یا کمکهای نقدی را همراه با دستمزد ماهیانه می‌پردازند و بعضی از کارگاهها نیز مبلغ کمکی به آن اضافه نموده و سعی می‌نمایند که برای کارگر بن خرید تهیه نمایند. به هر صورت اگر به کارگر مبلغ بن پرداخت نگردیده در پایان سال به تعداد ماههای دریافت نشده تا پایان تیرماه مبلغ سیصد و پنجاه‌هزار ریال در ماه و از اول مرداد تا پایان سال مبلغ پانصد هزار ریال در ماه پرداخت گردد.

۴- هر نفر در سال حداکثر مجاز به ذخیره نه روز از مرخصی خود می‌باشد و مرخصیهای استفاده‌نشده، سوخت شده تلقی می‌شود، مگر این‌که توافقی با کارفرما شده باشد که بهای روزهای مرخصی استفاده‌نشده را دریافت نماید. گاهی هم در کارگاهها مرسوم است تمام مرخصی استفاده‌نشده به‌صورت ذخیره محاسبه و تسویه‌حساب می‌شود. مبنای محاسبه هر روز ذخیره مرخصی استفاده‌نشده طبق قانون، یک‌سی‌ام مزایای دریافتی در ماه می‌باشد.

مورد بعدی بیمه بیکاری می‌باشد

اگر نوع بیکاری شما غیرارادی بوده و بدون قرارداد می‌باشد به استناد ماده دو و هفت قانون بیمه بیکاری در یک کار دایمی با شش ماه خدمت استحقاق دریافت مستمری بیمه بیکاری دارید. اگر نوع همکاری شما به‌صورت قرارداد یک‌ساله می‌باشد به‌موجب تفاهم‌نامه شماره ۱۱۸۷۳۹ مورخ ۱/۱۲/۸۴ وزارت کار و امور اجتماعی و سازمان تأمین اجتماعی با یک سال قرارداد و قطع همکاری غیرارادی می‌توانید از مستمری بیمه بیکاری استفاده نمایید. اگر کار شما دایمی می‌باشد با شکایت از کارفرما امکان دریافت بیمه بیکاری امکان‌پذیر است؛ اما اگر دارای قرارداد هستید با یک نسخه قرارداد و برگ تسویه‌حساب و معرفی‌نامه اداره تعاون کار و رفاه اجتماعی محل کارگاه مستمری بیمه بیکاری شما میسر می‌گردد.

پاداشهای رایج در کارگاه

گاهی مواقع در کارگاه ممکن است پاداش بهره‌وری، یا پاداش مصوبه هیأت مدیره و یا پاداشهای دیگر پرداخت شود که در این رابطه بهتر است این مورد نیز در صورت مشخص بودن تسویه گردد.

رضایت‌نامه شغلی

آخرین مورد در هنگام تسویه‌حساب دریافت رضایت‌نامه می‌باشد. به استناد ماده ۱۸۷ قانون کار، کارفرمایان مکلف‌اند پس از پایان قرارداد کار بنا به درخواست کارگر، گواهی انجام کار با قید مدت‌، زمان شروع و پایان و نوع کار انجام‌شده را به وی تسلیم نمایند. یادتان باشد که این رضایت‌نامه در پیدا کردن کار مناسب آینده شما بسیار مهم است. ممکن است از دریافتیهای مذکور مالیات کسر گردد اما احتمال کسر حق بیمه صفر می‌باشد. یادتان باشد که کارفرما همت آن را داشته که در منطقه زندگی شما اشتغال ایجاد نماید و سرمایه خود را واسطه درامد شما و خود قرار دهد. همیشه در روی یک پاشنه نمی‌چرخد. علت تمام تصمیم مدیران کارگاه تعارض با کارگر نیست بلکه همیشه علتهایی وجود دارد که راحت قابل‌بیان نیست. پس در زمان اتمام همکاری با آرامش کار خود را دنبال نمایید و مثل یک دوست و همکار خوب از هم جدا شوید. اگر به‌حق خود نرسیدید از راهها و روشهای منطقی آن را پی گیری نمایید. منبع: کلینیک حقوقی ایران