حق برخورداری متهم از وکیل مدافع در دادرسی مراجع کیفری؛ مظهری از حقوق شهروندی

حق برخورداری متهم از وکیل مدافع در دادرسی مراجع کیفری؛ مظهری از حقوق شهروندی

نویسندگان: اعظم مهدوی پور، سید محمدرضا نقیبی

چکیده

حقوق شهروندی از طبیعی‌ترین حقوق انسانی می‌باشد که خدای متعال آن را همزاد با او آفریده است. یکی از مهم‌ترین آموزههای حقوق بشر، حقوق متهم، تضمین و حمایت از آن در تمامی مراحل دادرسی در پرتو تمهید سازوکارهای قانونی لازم به‌منظور برخورداری از حمایت و مساعدت وکیل در فرایند دعاوی کیفری است. تحقق حقوق متهم در امکان بهره‌مندی از وکلای گزینشی، منتخب و رایگان از مبانی و جلوه‌های اساسی حقوق شهروندی تلقی می‌شود. متولیان سیاست جنایی فراملی از رهگذر شماری از اسناد الزام‌آور و ارشادی در دو سطح جهانی و منطقه‌ای و سیاست‌گذاران جنایی ایران در سایه مقررات فراتقنینی، تقنینی، فروتقنینی حق متهمان در دسترسی به وکیل مدافع و حمایت از داشتن آن را مورد شناسایی و النهایه به رسمیت شناخته‌اند. مع‌الوصف در مقام اجرا، حق یادشده با چالشهای متعددی روبه‌روست، بدین‌سان در این پژوهش به تبیین جایگاه و سازوکارهای حمایتی از این حق والای انسانی با رویکرد، یکی از عوامل تأثیرگذار در صیانت از حقوق شهروندی و اصلی مهم در تضمین دادرسی منصفانه در امر کیفری مورد بحث و بررسی قرار می‌گیرد.

کلیدواژگان: حقوق شهروندی، وکیل گزینشی، دادرسی منصفانه، حقوق کیفری

فصلنامه اخلاق زیستی،‌ شماره 21،‌ پاییز 1395