تحلیل فقهی و حقوقی مالیت استقلالی اوراق بهادار

تحلیل فقهی و حقوقی مالیت استقلالی اوراق بهادار

نویسنده: نصراله جعفری خسروآبادی

چکیده

بدون تردید مالیت و ارزش اوراق بهادار از حیث تحلیل اقتصادی، به منشأ صدور آنها وابسته است و فی‌نفسه ارزش و مالی ندارند؛ درعین‌حال گروهی از حقوقدانان با تأکید بر اوراق سهام و بر مبنای نظریه تقلیدی «ادغام»، برای اوراق بهادار ارزش و مالیت استقلالی قائل شده‌اند و آنها را از روابط حقوقی منشأ صدورشان، منفک و مستقل دانسته‌اند. این گروه اوراق بهادار را فی‌نفسه نوع خاصی از حقوق عینی محسوب می‌کنند و نقل‌وانتقال آنها را خارج از حقوق تعهدات و قراردادها می‌دانند. در این رابطه به‌ نظر می‌رسد نه تنها هیچ‌یک از دلایل ارائه‌شده وجاهتی ندارد، بلکه به دلیل عدم انفکاک مقررات حقوق اموال از حقوق قراردادها در حقوق اسلامی و به‌تبع آن حقوق ایران، توجیه مالیت مستقل برای اوراق ضرورت چندانی ندارد و اثر خاصی بر آن مترتب نیست؛ در واقع این دیدگاه نه تنها توجیه اقتصادی ندارد، بلکه توجیه فقهی و حقوقی هم ندارد.

کلیدواژگان: اموال، اوراق بهادار، تعهدات، سهام، صکوک، مالیت استقلالی

فصلنامه پژوهشهای فقهی، دوره 12، شماره 3، پاییز 1395