تاریخچه جرایم اینترنتی در جهان وایران

تاریخچه جرایم اینترنتی در جهان وایران

مقاله زیر به بررسی جرایم اینترنتی خواهد پرداخت و با مرور بر تاریخچه اینترنت و وقوع این جرایم تلاش می‌کند تعریفی از آن ارایه کند، و مهم‌ترین جرایم اینترنتی را معرفی کند.

اینترنت در سال 1964 توسط محققی به نام پائول باران (PAUL BARAN) در شرکت RAND (راند) ابداع شد. وی به دنبال روشی برای مطمئن سازی ارتباط پنتاگون ( وزارت دفاع ایالت متحده آمریکا ) با اعضای ارتش در هنگام حمله واقعی اتمی بود و یک شبکه ارتباطات رایانه‌ای غیرمتمرکز را پیشنهاد کرد که در آن رایانه مرکزی وجود نداشت.

در چنین شبکه‌ای که اینترنت شبکه آرپانت (ARPANET) نام داشت حتی در صورت انهدام و خرابی یک یا چند رایانه، همچنان امکان تبادل اطلاعات بین سایر رایانه‌های باقی‌مانده وجود خواهد داشت.

در اوایل دهه 70 میلادی محققان دریافتند که اینترنت علاوه بر روشی برای برقراری ارتباطات بین قسمتهای مختلف ارتش، روش کم‌هزینه‌ای برای برقراری ارتباطات بین اشخاص و سازمانهاست (تاریخچه اینترنت، تکنولوژی و اطلاعات، شهریور 85).

درواقع انگیزه بنیادین شکل‌گیری اینترنت حصول اطمینان از امکان برقراری ارتباطات پیوسته است. (تاریخچه پیدایش اینترنت، وب‌سایت مدرسه رشد… 2006). گفته می‌شود هدف اصلی از انجام پروژه آرپانت، افزایش امنیت اطلاعات محرمانه و نظامی این کشور( آمریکا) در مقابل مخاطرات ناشی از حملات هسته‌ای روسیه بود (مروری بر تاریخچه و روند شکل‌گیری جرایم رایانه‌ای، روزنامه دنیای اقتصاد، 22 آبان 1381).

  اولین جرایم اینترنتی در جهان و ایران

تاریخچه مشخصی از پیدایش جرم اینترنتی و کامپیوتری وجود ندارد ولی به هرحال این دسته از جرایم را باید زاییده و نتیجه تکنولوژی ارتباطی و اطلاعاتی دانست.

بر اساس مطالعات صورت گرفته منشاء پیدایش جرم کامپیوتری و اینترنتی به قضیه رویس برمی‌گردد؛ او که بعد از بی‌مهری مسؤولان یک شرکت فروش عمده میوه و سبزی، به‌عنوان حسابدار آنها انتخاب می‌شود از طریق کامپیوتر اقدام به حسابرسی کرده و با تغییر قیمتها و تنظیم درآمد جنس، مبلغی از مرجع آن را کاهش و به‌جای خاص واریز می‌کند.

رویس با ظرافت خاصی قیمتها را تغییر می‌داد، بعد از آن با نام 17 شرکت محل و طرف قرارداد، چکهای جعلی صادر و از آن حساب برداشت می‌کرده به‌طوری‌که در کمتر از 6 سال بیش از یک‌میلیون دلار به دست آورده است اما به علت نداشتن مکانیزم برای توقف این روند، خودش را به محاکم فضایی معرفی می‌کند و به 10 سال زندان محکوم می‌شود. بدین ترتیب زمینه پیدایش جرم رایانه‌ای شکل می‌گیرد و دادگاه را به تدوین قوانین مدون وا‌می‌دارد.

بر اساس اطلاعات موجود اولین جرم اینترنتی در ایران در تاریخ 26 خرداد 1378 به وقوع پیوست. یک کارگر چاپخانه و یک دانشجوی کامپیوتر در کرمان اقدام به جعل چکهای تضمینی مسافرتی کردند و چون تفاوت و تمایزی چندان بین جرم کامپیوتری و جرم اینترنتی وجود ندارد، عمل آنها به‌عنوان جرم اینترنتی محسوب می‌شود.

بعد از این بود که گروههای هکر موسوم به گروه مش قاسم و …، جرمهای دیگری را مرتکب می‌شدند، مواردی چون جعل اسکناس، اسناد و بلیطهای شرکتهای اتوبوس‌رانی، جعل اسناد دولتی از قبیل گواهی‌نامه، کارت پایان خدمت، مدرک تحصیلی و جعل چکهای مسافرتی و عادی بخشی از این جرایم اینترنتی هستند.

بر اساس آمارهای موجود در سال 1384، 53 مورد پرونده مربوط به جرایم اینترنتی در کشور تشکیل شد که کشف جرایم آمار 50 درصدی را نشان می‌دهد.

از مهم‌ترین موارد جرم اینترنتی و رایانه‌ای در سال گذشته، 32 مورد سوءاستفاده از کارتهای اعتباری 11 مورد کلاه‌برداری اینترنتی، 7 مورد ایجاد مزاحمت از طریق اینترنت، 3 مورد کپی‌رایت و 2 مورد نشر اکاذیب از طریق اینترنت و 5 مورد موضوعات متفرقه بوده است.

با توجه به آمارهای سال 84 میزان کشفیات مربوط به کلاه‌برداری، جعل و سایر جرایم رایانه‌ای و اینترنتی 11 درصد رشد را نشان می‌دهد.

منبع: باشگاه خبرنگاران جوان

 تـاریخـچه واکنشـهای قانون‌گذاری برای جرایم سایبری در ایران

اولین تلاش در خصوص قانون‌گذاری برای برخورد با جرایم رایانه‌ای در ایران به سال 1373 باز می‌گردد. از آنجاکه در هیأت وزیران مطرح شده بود که در خصوص جرایم رایانه‌ای بررسی لازم انجام شود و درصورت لزوم یک سری مواد پیشنهادی جهت ضمیمه نمودن به لایحه جدید قانون تعزیرات ارایه گردد، دبیرخانه شورای عالی انفورماتیک و بانک مرکزی جمهوری اسلامی هرکدام، مواد پیشنهادی خود را جداگانه ارایه دادند و در نهایت یک ماده واحده به لایحه قانون تعزیرات افزوده شد؛ اما کمیسیون حقوقی و قضایی مجلس با این استدلال که جرایمی که از طریق رایانه ارتکاب می‌یابد تفاوتی با جرایم سنتی ندارند و فقط ابزار ارتکاب جرم متفاوت شده است و لذا قانون گذاری جدید نیاز ندارد، آن را نپذیرفت.

با الحاق تبصره 3 ماده 1 قانون مطبوعات در تاریخ 1379/1/30 با این مضمون که کلیه نشریات الکترونیکی مشمول مواد این قانون است، اولین واکنش قانونی نسبت به جرایم رایانه‌ای بروز پیدا کرد.

قانون جرایم رایانه‌ای در ایران

تصویب قانون حمایت از حقوق پدیدآورندگان نرم‌افزارهای رایانه‌ای در تاریخ 1379/10/4 را می‌توان به‌عنوان اولین واکنش قانونی در قالب یک قانون مستقل در قبال جرایم رایانه‌ای در ایران نام برد.

همچنین در تاریخ 1382/10/9 قانون مجازات جرایم نیروهای مسلح، سوءاستفاده‌های مالی نظامی آن را با استفاده از رایانه (کلاه‌برداری و اختلاس) جرم انگاری نمود. و در نهایت قانون جرایم رایانه‌ای، مشتمل بر 56 ماده و 25 تبصره در جلسه علنی روز سه شنبه مورخ 1388/3/5 در مجلس شورای اسلامی تصویب و در تاریخ 1388/3/20 به تایید شورای نگهبان رسید. در حال حاضر دادسرای رسیدگی به جرایم رایانه‌ای، مسؤول رسیدگی به جرایم سایبری در ایران می‌باشد که با توجه به قوانین وضع شده به بررسی این جرایم و رسیدگی به شکایات افراد می‌پردازد.

منبع: ایران هشدار