ایران کلیدی‌ترین حامی دولت سوریه در نشست لوزان
ایران کلیدی‌ترین حامی دولت سوریه در نشست لوزان
گزارش کاملی از حواشی نشست لوزان
ایران کلیدی‌ترین حامی دولت سوریه در نشست لوزان
عملیات نظامی ضد داعش و النصره در سوریه ادامه می‌یابد
طرح دی‌میستورا چه بود؟
پس از پایان نشست لوزان، شبکه الجزیره در گزارشی در مورد این نشست نوشت که «9 کشور حاضر در نشست لوزان موفق به پیدا کردن راه‌حلی برای پایان دادن به بحران سوریه نشدند».
روز شنبه هفته جاری نشستی در سطح وزرای خارجه 9 کشور در لوزان سوئیس با محوریت بررسی بحران سوریه برگزار شد؛ شرکت‌کنندگان دراین اجلاس عبارت بودند از وزرای خارجه روسیه، ایران، آمریکا، عراق، ترکیه، عربستان سعودی، مصر، اردن و قطر. در هفته گذشته، ظرف 48 ساعت سرگئی لاوروف وزیر خارجه روسیه دو بار با محمدجواد ظریف همتای ایرانی‌اش تماس برقرار کرد؛ تماسهایی که طبق گمانه‌زنی منابع رسانه‌ای، هدف از آنها متقاعد کردن ایران برای حضور در اجلاس لوزان بود.
ظریف دراین تماسها، بر ضرورت ایجاد آتش‌بس انسانی پایدار و یافتن یک‌راه حل سیاسی فراگیر در سوریه تاکید کرد. در ابتدای بحث مطرح‌شدن تشکیل نشست لوزان پیرامون بحران سوریه، به‌صورت غیررسمی اعلام شد که ایران دراین نشست حضور نخواهد یافت؛ برخی علت این امر را ترکیب کشورهای شرکت‌کننده دراین نشست دانستند که چندان مطابق میل ایران نبود. کشورهایی نظیر عربستان، قطر و ترکیه که نه‌تنها کارنامه مثبتی در جهت پایان بخشی به بحران سوریه نداشته‌اند بلکه خود از معرکه‌گردانان اصلی این بحران بودند و به‌صورت آشکار و نهان از تروریستهای تکفیری در مقاطع مختلف حمایتهای مالی و تسلیحاتی انجام داده‌اند. سرانجام رایزنیهای مستمر و پردامنه لاوروف و ظریف در هفته گذشته کارگر افتاد و وزیر خارجه روسیه توانست همتای ایرانی‌اش را برای حضور در لوزان اقناع کند؛ البته این اقناع و متقاعد کردن تهران برای حضور در نشست لوزان پیرامون بحران سوریه تنها به‌صورت زبانی نبوده بلکه با خواست ایران ترکیب نامتوازن شرکت‌کنندگان دراین اجلاس نیز تغیر کرد.
در همین رابطه، میخائیل بوگدانوف، معاون وزیر خارجه روسیه طی مصاحبه‌ای بر حمایت مسکو از مشارکت ایران، عراق و مصر در گفت‌وگوهای لوزان درباره بحران سوریه تاکید کرد. این مقام روسی تصریح کرد: فرایند حل بحران سوریه باید با مشارکت کشورهایی که در سوریه تأثیرگذار هستند آغاز شود. ویتالی چورکین سفیر روسیه در سازمان ملل نیز اعلام کرد که هدف از نشست لوزان متقاعد کردن کشورهای حامی مخالفان به‌اصطلاح میانه‌رو است تا از نفوذ خود برای ایجاد آتش‌بس جدید در سوریه استفاده کنند.
ایران کلیدی‌ترین حامی دولت سوریه در نشست لوزان
پایگاه خبری الجزیره نیز طی تحلیلی پیرامون نشست لوزان برای پایان یابی بحران سوریه و نقش ایران در آن، نوشت: وزیرامورخارجه ایران، به‌عنوان کلیدی‌ترین حامی دولت سوریه در نشست لوزان حضور خواهد داشت. در گزارش الجزیره به نقل از لاوروف چنین آمده بود: ما انتظار اتفاق خاصی دراین دیدار را نداریم زیرا تاکنون آمریکا هیچ اقدام مؤثری در پایان دادن به بحران سوریه انجام نداده است.
تحلیل نشریه آمریکایی از نقش ایران در سوریه
نشریه آمریکایی «هافینگتن پست» نیز بیش از برگزاری نشست لوزان طی تحلیلی درباره این نشست نوشت: نکته جالب‌توجه این است که کشورهای انگلیس و فرانسه از این دور گفت‌وگو درباره سوریه حذف‌شده‌اند و آمریکا نیز هیچ اعتراضی دراین مورد نداشته است.
به نوشته هافینگتن پست انگلیس و فرانسه به‌تازگی تنش سیاسی خود را با روسیه افزایش داده‌اند و مسکو و دمشق را به ارتکاب جنایت جنگی در سوریه متهم کرده و خواستار ارسال پرونده دولت سوریه به «دیوان بین‌المللی کیفری» شده‌اند.
این نشریه آمریکایی در بخشی از تحلیل خود پیرامون نشست لوزان به نقش ایران در گفت‌وگوهای سوریه پرداخت و اشاره کرد که ایران به علت نقش مهمی که تحولات میدانی سوریه دارد دراین گفت‌وگوها حضور دارد.
نویسنده یادداشت مزبور همچنین تصریح داشت که از دیدگاه ایران و روسیه تفکیک گروههای غیر تروریستی از تروریستهای جبهه النصره مهم‌ترین گره و مسأله است، مسأله ای که چالش اصلی برای کشورهای ترکیه عربستان و قطر نیز محسوب می‌شود. البته نشست لوزان یک نقطه‌ضعف داشت و آن‌هم عدم حضور نمایندگان دولت قانونی سوریه دراین نشست بود؛ امری که می‌تواند ضمانت اجرای تعهدات طرفهای شرکت‌کننده در نشست مزبور را با مخاطره مواجه سازد.
دلایل تغییر موضع ایران در قبال نشست لوزان
در رابطه با نشست لوزان پیرامون بحران سوریه، با «حسین شیخ‌الاسلام» مشاور وزیرامورخارجه و کارشناس ارشد مسائل سوریه به گفت‌وگو پرداختیم؛ وی معتقد است، ازآن‌جهت که دستور کار نشست لوزان یافتن راه‌حل برای پایان بخشی به بحران سوریه و دستیابی به آتش‌بس پایدار دراین کشور بود، جمهوری اسلامی ایران پذیرفت دراین نشست حضور یابد. این کارشناس مسائل غرب آسیا، علت استنکاف ایران از حضور در نشست لوزان در وهله نخست را ترکیب نامتوازن شرکت‌کنندگان دراین نشست دانست و تصریح کرد: پس‌ازآنکه به نظرات و خواست جمهوری اسلامی پیرامون ترکیب و محتوای نشست لوزان جهت پایان بخشی به بحران سوریه ترتیب اثر داده شد، ایران پذیرفت در عالی‌ترین سطح دراین نشست حضور یابد. سفیر اسبق ایران در سوریه تصریح کرد: به‌صورت کلی نمی‌توان به نتایج نشست لوزان خیلی امیدوار بود اما ازآن‌جهت که دستور کار این نشست، پایان بخشی به بحران سوریه و یافتن راه‌حلی برای دستیابی به آتش‌بس دراین کشور و جلوگیری از کشته و زخمی شدن غیرنظامیان است، جمهوری اسلامی ایران در آن شرکت کرد.
چرا نباید به نتایج این نشست امیدوار بود؟
همچنین حسین امیر عبداللهیان دستیار ویژه رئیس مجلس در امور بین‌الملل طی مصاحبه‌ای، با اشاره به برگزاری نشست لوزان برای پایان بخشی به بحران سوریه اظهار کرد: گروهی از شرکت‌کنندگان دراین نشست به دنبال استفاده از تروریستها برای تغییر نظام سوریه هستند و در مقابل گروهی از کشورهای شرکت‌کننده در نشست لوزان، همچون ایران، روسیه، عراق و تا حدودی مصر، به معنای واقعی کلمه به دنبال دستیابی به راه‌حل سیاسی برای پایان بخشی به بحران سوریه هستند. وی ادامه داد: تفاوت رویکرد شرکت‌کنندگان در نشست لوزان باعث شده است آنها چندان به نتیجه‌بخش بودن رایزنیها و مذاکرات دراین نشست امیدوار نباشند. امیر عبداللهیان تصریح کرد: اگر بازیگران اصلی در سوریه به راهکارهای سیاسی و تصمیم مردم سوریه اعتقاد واقعی داشته باشند، این گفتگوها می‌تواند موردتوجه قرار گیرد و نتیجه‌بخش باشد. وی افزود: اما اگر برخی از طرفهای شرکت‌کننده در نشست لوزان، کماکان بر طبل حمایت از تروریستها و راه‌حلهای نظامی بکوبند، هیچ نتیجه مشخصی ازاین‌گونه نشستها عاید جامعه جهانی نمی‌شود.
امیر عبداللهیان با اشاره به نگاه انتخاباتی آمریکاییها پیرامون نشستهای مرتبط با بحران سوریه گفت: آمریکاییها دراین روزهای پایانی منتهی به انتخابات ریاست جمهوری‌شان، تصمیمات شتاب‌زده‌ای را در قبال بحران سوریه اتخاذ می‌کنند و آنها کماکان به‌صورت غیرواقع‌بینانه، هم می‌خواهند با تروریستها همکاری کنند و هم راهکار سیاسی را مبنایی قرار دهند برای اهدافی که در عرصه میدانی تاکنون به آن دست نیافته‌اند.
پس از تحقق شرایط ایران، ظریف عازم لوزان شد
همچنین در رابطه با نشست لوزان، «عباس عراقچی» معاون وزیر خارجه کشورمان در حاشیه نشست کمیسون امنیت ملی مجلس بابیان اینکه گروه حمایت بین‌المللی از سوریه تاکنون در جلسات خود چندان موفق نبوده است، گفت: شاید یکی از دلایل آن، تعداد زیاد کشورهای عضو این گروه بوده است. ازاین‌رو تصمیم گرفته شد در جمع کوچک‌تری این جلسه برگزار شود، از جمهوری اسلامی ایران نیز دعوت به عمل آمد که بعدازاینکه شرایط ما محقق شد، آقای ظریف تصمیم گرفت دراین جلسه شرکت کند.
طرح دی‌میستورا برای ارائه در نشست لوزان چیست؟
در روز شنبه، پیش از برگزاری نشست لوزان، شبکه المیادین گزارش داد که به‌پیش نویس طرح استفان دی‌میستورا، نماینده سازمان ملل در سوریه برای ارائه در نشست لوزان دست‌یافته که در آن بر توقف فوری بمباران شرق حلب تاکید شده است.بر اساس طرح دی‌میستورا درگیریها در شرق حلب و خطوط مقدم نبرد باید فورا متوقف شود.همچنین این طرح اجازه می‌دهد که عناصر جبهه النصره از حلب شرقی به مکانی که موردتوافق قرار بگیرد منتقل شوند. دراین طرح همچنین بر ورود کمکهای بشردوستانه به شرق حلب تاکید شده است. در بخش دیگری از این طرح آمده است که روسیه باید تضمینهایی مکتوب درباره توقف فعالیت نظامی در شرق حلب و ایجاد کریدورهایی برای خروج عناصر مسلح از مناطق درگیری ارائه دهد.
آغاز نشست لوزان پشت درهای بسته
سرانجام در بعدازظهر روز شنبه (24 مهر- 15 اکتبر) نشست لوزان پشت درهای بسته و بدون حضور خبرنگاران برگزار شد. البته پیش از برگزاری این نشست، دیدارهای دوجانبه وزرای خارجه کشورهای شرکت‌کننده در نشست لوزان برگزار شد که دراین میان دیدارهای لاوروف وزیر خارجه روسیه با همتایان آمریکایی و ایرانی‌اش در رسانه‌ها برجسته شد.
رایزنی جابری انصاری با مقام سوری پیش از آغاز نشست لوزان
همچنین پیش از برگزاری نشست لوزان، حسین جابری انصاری معاون عربی و آفریقای وزارت امور خارجه که به همراه محمدجواد ظریف وزیرامورخارجه به نمایندگی از ایران دراین نشست حضور داشتند در یک تماس تلفنی با فیصل مقداد قائم‌مقام وزیر خارجه سوریه در خصوص آخرین تحولات این کشور و نشست بین‌المللی سوریه گفت‌وگو و رایزنی کرد. سرانجام حوالی ساعت 22 شنبه به‌وقت‌تهران خبر رسید که نشست بین‌المللی سوریه در لوزان پس از چهار ساعت و نیم بحث و گفت‌وگو درباره ابعاد انسانی، سیاسی و امنیتی بحران سوریه پایان‌یافته است.
ایده‌های جالب! در لوزان
پس از پایان نشست لوزان، سرگئی لاوروف وزیرامورخارجه روسیه به رسانه‌های این کشور گفت که طرفین در مورد چند «ایده جالب» باهم بحث کردند. جان کری نیز در جمع خبرنگاران، به سازنده بودن مذاکرات اشاره داشت ولی اعتراف کرد که هیچ توافق عملی حاصل نشده است. کری این را هم گفت که تماس بعدی طرفهای مذاکره در مورد گامهای بعدی روز دوشنبه (امروز) انجام خواهد شد.
ناتوانی آمریکا در تفکیک گروههای تروریستی از سایر گروهها
حسین جابری انصاری معاون عربی و آفریقای وزارت خارجه پس از پایان نشست کمک به حل بحران سوریه طی مصاحبه‌ای بابیان اینکه دوسوم زمان نشست لوزان به موضوعات امنیتی و آتش‌بس اختصاص داشت، اظهار داشت: در لوزان به‌طور مشخص درباره طرح آتش‌بس و دلایل برهم خوردن آتش‌بس اخیر میان روسیه و آمریکا که عمدتاً مرتبط با عدم توفیق در تفکیک بین گروههای تروریستی به‌ویژه النصره و داعش از سایر گروههای معارض بود، پرداخته شد. وی افزود: درباره روشهای جدا کردن گروههای تروریستی از سایر گروهها و ملاکهای موردنظر دراین رابطه و زمان‌بندیهای مرتبط با این بحث، به‌طور مفصل در لوزان گفت‌وگو شد. معاون عربی و آفریقای وزارت خارجه بابیان اینکه بخش دیگری از گفت‌وگوها در نشست لوزان به مسئله انسانی و فوریتهای امداد انسانی در حلب و دیگر مناطق سوریه اختصاص داشت، عنوان کرد: در لوزان در ارتباط با سازوکارهای امدادرسانی در سوریه و جدول زمان‌بندی پیرامون آن بحثهایی مطرح شد. جابری انصاری همچنین اعلام کرد در رابطه با مسائل سیاسی و آینده سوریه در نشست لوزان، بحثهای کمتری مطرح شد اما توافق کلی این بود که در اسرع وقت، گفت‌وگوها بین طرفهای منازعه ادامه یابد.
عملیات نظامی ضد داعش و النصره در سوریه ادامه می‌یابد
همچنین وزارت خارجه روسیه روز یکشنبه طی بیانیه‌ای اعلام کرد که حاضران در نشست لوزان بر حل بحران سوریه از طریق گفت‌وگو و تعیین سرنوشت این کشور توسط سوریها تاکید کردند. دراین بیانیه آمده بود که عملیات نظامی ضد داعش و النصره در سوریه ادامه می‌یابد. وزارت خارجه روسیه افزود که وزیر خارجه این کشور در نشست لوزان بر تضمین آتش‌بس در سوریه به‌وسیله تفکیک گروههای به‌اصطلاح میانه‌رو از گروههای تروریستی تاکید کرد. همچنین پس از پایان نشست لوزان، شبکه الجزیره در گزارشی در مورد این نشست نوشت که “9 کشور حاضر در نشست لوزان موفق به پیدا کردن راه‌حلی برای پایان دادن به بحران سوریه نشدند . در گزارش الجزیره آمده بود: «دراین نشست چهارساعته که تنها چند هفته پس از شکست مذاکرات صلح مسکو- واشنگتن انجام شد افراد شرکت‌کننده موفق به پیدا کردن هیچ راه‌حل عملی در خصوص این بحران نشدند». منبع: وب‌سایت میزان