پرسش: 
دختر 13 ساله‌ای که پدر‌، جد پدری و مادرش فوت نموده‌اند و قیم قانونی ندارد، آیا به صلاحدید خود می‌تواند ازدواج کند؟

پاسخ: 
شاید با استناد به اینکه ازدواج در زمرۀ امور «غیرمالی» است و در امور غیرمالی نیز «بلوغ» شرط است نه «رشد»، بتوان گفت، می‌تواند ازدواج کند، اما واقعیت آن است که امر ازدواج از مسایل مالی حیاتی‌تر و تبعات شکست آنگاه به‌مراتب سنگین‌تر از امور مالی است؛ به‌عبارت‌دیگر، اینکه در امور مالی، اجازه قیم یا ولی را در طرح دعوا و دخالت در امور مالی لازم می‌دانند، دلیل منطقی و کافی برای جواز ازدواج یک دختر 13 ساله نیست.

مضافاً اینکه مطابق ماده 1041 اصلاحی قانون مدنی، نکاح دختر قبل از رسیدن به سن 13 سال تمام شمسی منوط به اذن ولی به‌شرط رعایت مصلحت با تشخیص دادگاه صالح است. از این منظر باید گفت، وقتی دختر 13 ساله، برابر با اصلاحات ماده فوق از قانون مدنی به‌رغم وجود پدر نمی‌تواند ازدواج کند، به‌طریق‌اولی بدون وجود پدر و سرپرست، چنین ازدواجی صحیح نبوده و به صلاح نیست؛ به‌عبارت‌دیگر با توجه به مفهوم ماده 1041 قانون مدنی اگر این دختر، سیزده سال تمام شمسی داشته باشد و فاقد ولی خاص باشد اگرچه می‌تواند به صلاحدید خود ازدواج کند، اما بهتر است مشاوره‌های لازم را داشته باشد.

منبع: کتاب مجموعه پرسش و پاسخهای حقوقی در امور خانواده 4 معاونت آموزش قوه قضاییه، انتشارات جاودانه سال 1387