نگاهی به تاریخچه حقوق حیوانات
نگاهی به تاریخچه حقوق حیوانات
نگاهی به تاریخچه حقوق حیوانات
قسمت ۱
حقوق حیوانات به الزامات اخلاقی یا قانونی گفته می‌شود که به حیوانات غیرانسانی تعلق می‌گیرد، معمولاً به خاطر پیچیدگی شناختی، حسی، زندگی اجتماعی یا استعدادشان برای درک درد و شادی جسمی و روحی، حیوانات مشمول حقوقی محسوب می‌شوند. ازلحاظ تاریخی، جنبه‌های مختلف از مفاد حقوق حیوانات، نشانگر دیدگاههای فلسفی و قانونی، درک علمی از ماهیت انسان و حیوان و تصورات دینی و اخلاقی از ارتباط صحیح میان حیوانات و رفتار انسان است.
پیشینه‌ی فلسفی
مسئله رفتار درست با حیوانات پیشینه طولانی در تاریخ اندیشه‌ی غرب دارد. فیلسوفان یونان و روم باستان درباره‌ی جایگاه حیوانات در اخلاق انسانی بحث کرده‌اند.
فیثاغورثیان (قرن ششم تا چهارم قبل از میلاد) و نوافلاطونیان (قرن سوم تا ششم بعد از میلاد) بر احترام به علائق حیوانات تأکید داشتند؛ عمدتاً به دلیل این‌که ایشان به تناسخ روح بین کالبدهای انسان و حیوان معتقد بودند. ارسطو (322-384 قبل از میلاد) در نوشته‌های زیستی‌اش به‌دفعات اشاره‌کرده که حیوانات برای خودشان زندگی می‌کنند اما متأسفانه مقدر بود که ادعای او در رساله‌ی سیاست، مبنی براین که طبیعت همه‌ی حیوانات را برای انسانها آفریده است نافذترین دیدگاه دراین موضوع شود.
ارسطو و بعدها رواقیون معتقد بودند که جهان از بی‌نهایت موجودی پرشده است که بر اساس شدت پیچیدگی و کمال در مراتبی قرارگرفته‌اند؛ از حیات بسیار ابتدایی گرفته تا احساس صرف، عقلانی و سپس تماماً روحانی.
دراین زنجیره‌ی عظیم موجودات، تمام شکلهای حیات به‌صورت موجوداتی معرفی‌شده‌اند که در خدمت هدف گونه‌ی بالاتر دراین زنجیره هستند. در میان موجودات مادی انسانها به‌واسطه‌ی عقلانیتشان در بالاترین جایگاه قرارگرفته‌اند.
زنجیره‌ی عظیم جانداران، هرچند به‌کلی نادرست بود، یکی از ماندگارترین و رایج‌ترین شیوه‌های درک جهان بود و تا میانه‌ی قرن 19ام بر تفکرات علمی، فلسفی و مذهبی حاکم بود.
رواقیون اعتقاد داشتند که چون حیوانات غیر از انسان عاقل نیستند مهم نیست اگر با آنها تحقیرآمیز و خشن رفتار شود. این عقاید رواقی به سبب دفاع جانانه‌ی سنت اگوستین (430-354)، وارد الهیات مسیحیت شد.
این عقاید همگی جذب قانون روم شد-چنان چه در رسالات و قوانین تألیفی گایوس و جوستینیان (465-483) منعکس‌شده است- این مکتوبات توسط فرهنگ‌نویسهای رسمی اروپا در قرن 11 افت شد و سرانجام به حقوق عرفی انگلیسی (و بعدها حقوق آمریکایی) وارد شد.
درحالی‌که بحث و نظرهایی که بر احترام به علائق حیوانات اصرار می‌کردند تقریباً ناپدید شدند؛ و تقریباً آب‌باریکه‌ای از تحقیقات فلسفی و تنظیم قوانین درباره‌ی رعایت حال حیوانات باقی ماند تا دهه‌های پایانی قرن بیستم.
منبع: دایره المعارف بریتانیکا .ادامه دارد