شرایط صدور اجراییه در اجرای حکم
شرایط صدور اجراییه در اجرای حکم
شرایط صدور اجراییه در اجرای حکم
برای اجرای احکام قضایی، کسی که حکم به سود او صادرشده است باید درخواست صدور اجراییه کند؛ یعنی وقتی رأیی صادر شد، خودبه‌خود اجرا نمی‌شود، بلکه کسی که رأی به سود او صادرشده است باید اجرای آن را تقاضا کند و به دنبال آن اجراییه صادر می‌شود.
اکنون طبق ماده 19 قانون اجرای احکام مدنی اجراییه به‌وسیله قسمت اجراییه دادگاهی که آن را صادر کرده است به‌موقع اجرا گذاشته می‌شود؛ بنابراین، هم دادگاه نخستین دستور صدور اجراییه را می‌دهد و هم عملیات اجراییه تحت نظر آن دادگاه دنبال می‌شود و به‌موقع عمل می‌آید.
شرایط صدور اجراییه
سؤال این است که دادگاه در چه شرایطی اجراییه صادر می‌کند؟ در پاسخ به این سؤال باید گفت که شرایط صدور اجراییه برای همه احکام لازم‌الاجرا مشابه نیست؛ اما به‌طورکلی می‌توان گفت که باید سه مرحله سپری شود تا اجراییه صادر شود:
1-حکم ابلاغ شود.
2-تقاضای صدور اجراییه شود.
3- حکمی قطعیت پیدا کند.
برای صدور اجراییه برای رأی داور هم باید همین مراحل طی شود.
اما شرایط صدور اجراییه برای آرای هیئتهای تشخیص و حل اختلاف کارگر و کارفرما کمی فرق می‌کند. مرجعی که می‌توانید با مراجعه به آن از این شرایط مطلع شوید ماده 43 قانون کار و آیین‌نامه مصوب هیأت وزیران مورخ سال 1370 است. شرایط صدور اجراییه دراین شرایط به‌این‌ترتیب است:
کسی که حکم به نفع او صادرشده در موقع تقاضای صدور اجراییه، یک نسخه رونوشت ابلاغ‌شده رأی قطعی را پیوست تقاضانامه خود کند و به اجرای دادگاه تسلیم کند.
ترتیب اجراییه
گفتیم که اجراییه را دادگاه صادرکننده حکم صادر می‌کند و در قسمت اجرای احکام همان دادگاه هم اجرا می‌شود.
بعدازاینکه درخواست صدور اجراییه را تقدیم کردید، مدیر دفتر آن را با گزارش لازم تقدیم دادگاه می‌کند و رییس دادگاه با توجه به درخواست و پیوستهای آن، شرایط صدور اجراییه را احراز می‌کند و سپس دستور صدور اجراییه را می‌دهد؛ به‌این‌ترتیب اولین قدم که صدور اجراییه باشد برداشته می‌شود و مدیر دفتر دادگاه یا اجرا، اجراییه را بر روی برگهای مخصوصی به نام برگ اجراییه تنظیم می‌کند. برگ اجراییه عملاً توسط مدیر دفتر تکمیل می‌شود چون این برگه‌ها از قبل تهیه‌شده و چاپی است، فقط کافی است که اطلاعات لازم در آن منعکس شود. برای اینکه تصوری کلی از این برگ داشته باشید بهتر است بدانید که در قسمت سمت راست مشخصات کسی که حکم به نفع او صادرشده است و در قسمت سمت چپ مشخصات شخصی که حکم علیه او صادرشده است درج می‌شود. در وسط برگ اجرایی هم موضوع حکم و مشخصات حکم از تاریخ و شماره بدوی یا تجدیدنظر بودن آن و قید اینکه پرداخت حق اجرا بر عهده محکوم‌علیه است، نوشته می‌شود. بعدازاینکه مدیر دفتر این برگ را تهیه کرد به مهر دادگاه ممهور می‌شود. تعداد برگهای اجراییه مثل دادخواست به تعداد کسانی است که در دادگاه محکوم‌شده‌اند. اجراییه در دو نسخه صادر می‌شود یک نسخه از آن در پرونده دعوا و نسخه دیگر پس از ابلاغ به محکوم‌علیه در پرونده اجرایی بایگانی می‌شود و یک نسخه نیز در موقع ابلاغ به محکوم‌علیه داده می‌شود.
مرحله بعد پرداخت هزینه‌های اجرایی است. بعدازآن اجراییه به مأمور اجرا ارجاع داده می‌شود. مدیر اجرایی حکم، پرونده‌ای تشکیل می‌دهد تا اجراییه و تقاضا و کلیه برگهای مربوط، به ترتیب در آن بایگانی شود. به این پرونده، پرونده اجرایی دعوا می‌گوییم که غیر از پرونده مربوط به دعواست که تکلیف آن بارأی دادگاه مشخص‌شده است.
در مرحله بعدی نوبت به ابلاغ اجراییه می‌رسد. مقرراتی که برای ابلاغ اجراییه وجود دارد مطابق مقررات آیین دادرسی مدنی است. اجراییه به محلی ابلاغ می‌شود که در پرونده دادرسی، برگه‌ها به آن ابلاغ‌شده است. شخص دیگری که در اجرای حکم پایش به پرونده بازی شود، دادورز است. نام او در زیر اجراییه نوشته می‌شود و کار اجرا به او واگذار می‌شود.
پس از طی این مراحل همه‌چیز برای شروع عملیات اجرایی آماده است. به‌محض اینکه مهلت اجرای اختیاری رأی تمام شد عملیات اجرایی آغاز می‌شود. نقش شخصی که حکم به نفع او صادرشده دراین مرحله راهنمایی دادورز است؛ اما حق ندارد در وظایفی که بر عهده دادورز است، دخالت کند. اجرای حکم برحسب اینکه موضوع آن مالی باشد یا غیرمالی متفاوت است و در هر مورد دادورز وظایف خاصی دارد.
منبع: حقوق گستر
توسط: احسان نصوحیدر: خرداد 26, 1395