حقوق بین‌الملل فضا و ضرورت حفظ محیط زیست فضایی
حقوق بین‌الملل فضا و ضرورت حفظ محیط زیست فضایی
حقوق بین‌الملل فضا و ضرورت حفظ محیط زیست فضایی
نویسندگان: محمود جلالی؛ علی آقاحسینی
چکیده
تاریخ توسعه حقوق بین‌الملل فضا نشان می‌دهد که در زمان انعقاد پنج معاهده اصلی در زمینه حقوق فضا، مسایلی مانند استفاده صلح‌آمیز و بهره‌برداری از فضا و مسؤولیت دولتها در قبال فعالیتهای فضایی، مباحث غالب و اساسی در این زمینه بوده و حفظ محیط فضا امری فرعی و ثانوی تلقی شده است. با این حال، اکنون کشورها به این نتیجه رسیده‌اند که حفظ فضا برای ادامه فعالیتهای فضایی امری ضروری است. هرگونه بهره‌برداری و استفاده از فضا و هرگونه توسعه و پیشرفتی که با استفاده از فضا و فناوریهای فضایی حاصل می‌شود، باید به‌صورت کاملاً متعادل، به دور از هرگونه افراط و با در نظر گرفتن این مسأله باشد که آیندگان نیز از حق استفاده و بهره‌مند شدن از این محیط برخوردارند. استفاده نسل حاضر نباید به‌گونه‌ای باشد که به آلودگی جبران‌ناپذیر محیط فضا و در نتیجه مشکل شدن امکان بهره‌مندی از آن یا بلااستفاده شدن آن بیانجامد. برای جلوگیری مؤثر از آلودگی ناشی از پسماندهای فضایی و منابع نیروی هسته‌ای در محیط ماورای جو، راهکارهای مختلفی وجود دارد که از جمله می‌توان از تهیه کنوانسیون چارچوب و در صورت لزوم پروتکلهای الحاقی، استفاده از اصول زیست‌محیطی هم‌چون توسعه پایدار و در نهایت تأسیس آژانس فضایی بین‌المللی نام برد.
کلیدواژگان: پسماندهای فضایی؛ حقوق بین‌الملل فضا؛ فضای ماورای جو؛ محیط زیستِ فضایی؛ میراث مشترک بشریت
فصلنامه مطالعات حقوق عمومی؛ دوره 46، شماره 3، پاییز 1395