تذکر

به خود آییم (5)

تذکر

به قلم جواد محدثی

(برگرفته از چهل حدیث امام خمینی)

یکی از اموری که انسان را در جهاد با نفس و شیطان یاری می‌کند، «تذکر» است، یعنی به یاد خدا و نعمت‌های او بودن.

در فطرت هر انسان چنین رقم خورده که انسان به نعمت دهنده احترام کند. هر چه نعمت بزرگ‌تر باشد و نعمت دهنده بی‌غرض‌تر، احترامش لازم‌تر است. مثلاً اگر طبیبی شمارا از کوری نجات دهد، احترامش لازم است و اگر از مرگ نجات دهد، لازم‌تر و بیش‌تر. نعمت‌های آشکار و نهان که خدا به ما اعطا کرده، اگر جن و انس گرد آیند تا یکی از آن‌ها را به ما دهند، نمی‌توانند مثلاً این هوایی که شب و روز از آن استفاده می‌کنیم که اگر نباشد هیچ حیوانی زنده نمی‌ماند، نعمت بزرگی است. نعمت‌های دیگر الهی همچون صحت بدن، چشم و گوش و ذائقه و لامسه، قوای باطنی مثل خیال و وهم و عقل، هر یک منافع فراوان دارد و همه را خداوند به ما داده است، بی‌آنکه از او بخواهیم یا منتی بر ما نهد. پیامبران و کتب آسمانی که فرستاده و راه سعادت و شقاوت و بهشت و جهنم را نشان داده و هر چه در دنیا و آخرت به آن احتیاج داشته‌ایم ارزانی داشته است و امرونهی او هم به سود خود ماست و طاعت و عصیان ما به حال او فرقی نمی‌کند. آیا توجه به این نعمت‌ها حس احترام به منعم را برنمی‌انگیزد؟ و آیا خیانت به چنین ولی‌نعمتی رواست؟ احترام به بزرگان نیز در کتاب فطرت ما نگاشته شده است. اگر مردم به حاکمان و ثروتمندان احترام می‌کنند، چون آنان را بزرگ می‌شمارند. کیست که از خداوند عظیم‌تر باشد، که همه این هستی پهناور و منظومه‌های شمسی و عوالم بی‌نهایت، تنها با یک اشاره او پدید آمده است؟! نیز، فطرت ما به احترام به «حاضر» فرمان می‌دهد. اگر کسی پشت سر کسی بدگویی کند، همین‌که او حاضر شود، سکوت و احترام می‌کند. خدای متعال در همه‌جا حاضر است و همه هستی زیر نظر او اداره می‌شود و جهان محضر پروردگار است. حال به یادآور که معصیت چنین بزرگی، آن‌هم در حضور او، آن‌هم با نعمتی که خود او در اختیار تو نهاده است، چقدر زشت است! اگر ذره‌ای حیا باشد، باید از خجلت آب شوی و به زمین فروروی. پس ای عزیز! عظمت خدا و نعمت‌ها و مرحمت‌هایش را یاد کن و بدان که در محضر اویی. نافرمانی نکن و بر جنود شیطانی غالب شو و مملکت وجودت را از شیطان و لشکر او پاک‌کن و محل اقامت لشکر رحمان قرار بده، تا خداوند توفیق دهد در میدان جنگ بزرگ‌تر، یعنی جهاد با نفس پیروز شوی. جز خدا به کسی امید نداشته باش و با زاری و تضرع، از خود او یاری بطلب، تا در این مجاهده، تو را کمک کند.

ادامه دارد