امروز: یکشنبه 30 اردیبهشت 1403
وقتی‌که جمهوری اسلامی ایران با رفراندوم عمومی سال 1358 به تصویب ملت ایران رسید و رأی‌دهندگان 16 سال به بالا، نظام حکومتی انقلاب را معین کردند، ناظران مسائل سیاسی و اجتماعی منتظر بودند که قانون اساسی این حکومت بی‌سابقه در تاریخ جهان چگونه خواهد بود. دومین انتخاب مربوط به خبرگان قانون اساسی بود که بارأی مستقیم و مخفی مردم 73 نفر برای این مهم انتخاب گردیدند…
…
انسان از اعصار قدیم و مراحل اولیه، احتیاج به معاملات و کسب داشته، زیرا یک فرد به‌تنهایی قادر به تهیه مایحتاج خود نیست و هر کس قسمتی از آن را تهیه می‌کند. از زمانهای خیلی قدیم و اعصار ماقبل تاریخ که بشر این احتیاج را حس کرده معاملات به‌وسیله مبادله انجام می‌شده. مثلاً کسی که زراعت می‌نموده محصول خود را با متاع کسی که پارچه‌بافی می‌کرده مبادله می‌نموده است. کم‌کم در اثر ترقی و رشد فکری بشر، این احتیاج شدت پیداکرده و پول را واسطه و وسیله معاملات قرار داده‌اند و تا حال هم این رسم باقی است. بنابراین تجارت امر جدیدی نیست و از زمان قدیم لازمه حیات بشر و جزء لاینفک زندگی انسان بوده است. در تقسیمات حقوق، حقوق تجارت را جزء حقوق داخلی خصوصی قرار داده‌اند…
مشروطه در لغت به معنای شرط کرده شده و آن چیزی است که مقید به‌شرط است و در اصطلاح نیز، به معنای مشروط شدن قدرت بلامنازع حکومت شاه به قانون؛ مملکتی که دارای پارلمان باشد و نمایندگان ملت در کارهای دولت نظارت داشته باشند و به عبارتی حکومت مبتنی بر پایه دموکراسی معنا شده است…
مقدمه: برخی صحنه‌های جنایت به جهت وضعیت صحنه و نوع و شدت ارتکاب جنایت، خواه‌ناخواه تأثیرات شدیدی بر روح و روان اشخاص حاضر و ناظر در محل (در کوتاه‌مدت و بلندمدت) می‌گذارد، خاطره‌ای که در اینجا نقل می‌کنم مربوط به قتل دسته‌جمعی اعضای یک خانواده است که تصور نمی‌کنم صحنه آن جنایت را هرگز فراموش کنم…
نویسنده: رضا نوری علی‌الاصول قضاوت حاکم شرع و قاضی دعوی، موجب فصل خصومت و رفع اختلاف و نافذ است و محکوم‌علیه نباید از حکم قاضی سرباز زند و در تصدی منصب قضا نیز که شرایط خاصی برای قاضی بیان‌شده و در مواردی او را اعلم و مجتهد جامع‌الشرایط دانسته‌اند، تأکید شده است منصب قضاوت را کسی می‌تواند بر عهده گیرد که حکمش قاطع و لازم‌الاتباع بوده و غیرقابل عدول باشد و این شخص باید مجتهدی باشد که خود مستقلاً بتواند فتوی بدهد و دانستن و نقل علمای دیگر برای تصدی منصب قضا کافی نیست…
ازدواج موقت از مختصات فقه جعفری است، سایر رشته‌های فقهی اسلامی آن را مجاز نمی‌شمارند. من بهیچ وجه مایل نیستم وارد نزاع اسلام بر انداز شیعه و سنی بشوم. در اینجا فقط اشاره مختصری به تاریخچه این مسئله می‌کنم….
کلمه قسم در زبان عرب با جمیع اشتقاقاتش به معنی سوگند است که در زبان فارسی بیشتر همان کلمه قسم استعمال می‌شود و در اصطلاح «قسم جمله‌ای است که به‌واسطه آن جمله دیگری تأکید می‌شود. طبرسی می‌گوید: «قسم عبارت است از قسمتی از کلام که به‌واسطه آن خبر تأکید می‌شود، به‌نحوی‌که آن‌را به‌صورت حق و درست جلوه داده و از خلاف واقع مبرا می‌سازد». شیخ طوسی می‌نویسد…
مرحوم سعید نفیسی در تاریخ اجتماعی ایران از زمان ساسانیان تا انقراض امویان صفحه 42 می‌نویسد: درزمینه تشکیل خانواده نکته جالب دیگری که در تمدن ساسانی دیده می‌شود، این است که چون پسری به سن رشد و بلوغ می‌رسید پدر یکی از زنان متعدد خود را به عقد زناشویی وی درمی‌آورده است. نکته دیگر این است که زن در تمدن ساسانی شخصیت حقوقی نداشته است و پدر و شوهر اختیارات بسیار وسیعی در دارائی وی داشته‌اند…
در اروپا از قرن 17 به بعد به نام حقوق بشر زمزمه هائی آغاز شد. نویسندگان و متفکران قرن 17 و 18 افکار خود را درباره حقوق طبیعی و فطری و غیرقابل سلب بشر باپشتکار عجیبی در میان مردم پخش کردند. ژان ژاک روسو، ولتر و منتسکیو از این دسته از متفکران و نویسندگانند…
دنیای قدیم، یا به زن اصلاً ارث نمی‌داد و یا اگر ارث می‌داد، با او مانند صغیر رفتار می‌کرد، یعنی به او استقلال و شخصیت حقوقی نمی‌داد. احیاناً در بعضی از قوانین قدیم جهان اگر به دختر ارث می‌دادند و به فرزندان او ارث نمی‌دادند، برخلاف پسر که هم خودش می‌توانست ارث ببرد و هم فرزندان او می‌توانستند و ارث مال پدربزرگ بشوند..