تاریخچه حقوق مالکیت صنعتی

تاریخچه حقوق مالکیت صنعتی

اولین قانون ایران در خصوص حقوق مالکیت صنعتی «قانون علامت صنعتی و تجارتی» مصوب 1304 است، این قانون در 18 ماده تصویب‌شده بود ازنظر مقررات مربوط به ضمانت اجرایی قدرت چندانی نداشته است آیین‌نامه اجرایی آن‌هم تدوین نشد اما در قانون «علائم تجاری و اختراعات» و آیین‌نامه اجرایی آن‌که در سال 1310 به تصویب رسیده بود در خصوص ضمانت اجرای حقوق مالکیت صنعتی به لحاظ زمان تصویب ناشناخته بودن این حقوق در کشور، از قوانین خوبی بود که در جریان اجرا هم نتایج مطلوبی داشت.

در سال 1337 آیین‌نامه دیگری برای قانون مذکور تهیه و تا اواخر سال 1387 اجرایی بوده است به دنبال آن قانون ثبت اختراعات و طرحهای صنعتی و علائم تجاری در سال 1386 تصویب و آیین‌نامه اجرایی آن در سال 1387 تهیه پس از تصویب اجرایی گردید. قبل از این نیز در سال 1379 قانون حمایت از پدیدآورندگان نرم‌افزار رایانه‌ای به تصویب مجلس شورای اسلامی رسیده است همچنین در سال 1383 قانون حمایت از نشان جغرافیایی و آیین‌نامه اجرایی آن تصویب و اجرایی گردید.

در بعد بین‌المللی (الحاق به معاهدات و کنوانسیونهای بین‌المللی)

با توجه به نیازهای روز، ایران نیز به تعدادی از کنوانسیونها و معاهدات بین‌المللی درزمینه مالکیت صنعتی ملحق گردید، از آنجائی که کشورمان تا قبل از اقدامات سالهای اخیر صرفاً عضو کنوانسیون پاریس بوده و به سایر معاهدات تحت سازمان جهانی مالکیت معنوی ملحق نشده بود لذا با توجه به مطالعات انجام‌شده در خصوص اولویتهای الحاق به معاهدات، پیشنهاد الحاق به معاهدات و کنوانسیونهای مشروح در ذیل از طریق سازمان ثبت پس از طی تشریفات مربوط به تصویب مجلس محترم شورای اسلامی رسیده و اجرایی گردیده است.

1- الحاق ایران به کنوانسیون پاریس (مصوب 24/9/1338)

2- الحاق دولت جمهوری اسلامی ایران به اصلاحات کنوانسیون پاریس (17/8/1377)

3- الـــحاق به کنوانسیـــون مؤسس سازمان جهانــــی مالکیت معنوی ( WIPO مصوب 4/7/80 13)

4- الحــاق به موافقت‌نامه و پروتکل مادرید راجع به ثبت بین‌المللی علائــم تجارتی (مصوب 25/11/1382)

(در سیستم مادرید امکان ثبت بین‌المللی علائم تجارتی را برای اتباع کشورمان و متقابلاً اتبــاع کشورهای عضــو این سیستم فراهم‌شده است)

5- الحاق به موافقت‌نامه مادرید به‌منظور جلوگیری از نصب نشانه‌های منبع غیرواقعی مبدأ (مصوب 25/11/1382)

6- الحــاق به موافقت‌نامه لیسبون در مورد ثبت و حمــایت بین‌المللی از اسامی مبدأ (مصوب 23/11/1383)

* الحـــاق به موافقت‌نامه‌های مادرید و لیسبون (مذکـــور دربندهای 3 و 4) ثبت و حمایت بین‌المللی نشان جغرافیائی کشورمان را در عرصه بین‌المللی و متقابلاً چنین خدماتی را برای اتباع سایر کشورهای عضو فراهم نموده است.

7- الحاق به معاهده همکاری ثبت بین‌المللی اختراع (PCT) مصوب 1386 سند الحاق به این معاهده، در سال جاری یعنی 1392 تودیع‌شده است و از همین سال اجرایی گردید. مفاد معاهدات مربوط به طبقه‌بندی بین‌المللی طرحهای صنعتی لوکارنو (Lokarno)، مفاد معاهده مربوط به طبقه‌بندی بین‌المللی اختراع استراسبورگ (STN)، مفاد معاهده مربوط به طبقه‌بندی بین‌المللی کالا و خدمات در خصوص علائم تجاری نیس (NIC) و مفاد معاهده مربوط به طبقه‌بندی بین‌المللی عناصر تصویر علائم تجاری وین (Viena) عملاً توسط ادارات مالکیت صنعتی اجرا می‌شود در آیین‌نامه قانون مذکور اجرای آنها را ضروری اعلام نموده است.

منبع: وب‌سایت آتین