چرا مردم برخی از قوانین را رعایت نمیکنند؟
چرا مردم برخی از قوانین را رعایت نمیکنند؟
چرا مردم برخی از قوانین را رعایت نمیکنند؟
وجود قوانین کارآمد و پیش برنده در هر کشور همیشه باعث ترغیب افراد برای رعایت کردن آن قوانین میشود اما به نظر میرسد گاهی برخی از قوانین برای شکستن وضع میشوند چراکه در عمل فقط باعث کندی انجام امور و نارضایتی عمومی میگردند.
نکته مهم این است که اصلاح رفتار مردم یک جامعه مستلزم وجود قوانین بروز، منطقی و درخور شأن آن جامعه است. دراین بخش به 6 دلیل عمده عدم تمایل مردم به اجرای قوانین اشاره میکنیم.
نداشتن ضمانت اجرایی
وضع قوانین بدون داشتن ضمانت اجرایی قابلقبول و مجازات متناسب و مطابق با میزان خسارت وارده در صورت عدم اجرای آن قوانین، عملاً نتایج ناامیدکنندهای در بر خواهد داشت. ممکن است خود قانون ازلحاظ ماهیتی باارزش و پیشگیرنده باشد اما وقتی مجری قانون پشتوانه محکمی برای اجرای آن در نظر نگرفته باشد، بهطور طبیعی، افراد آن قوانین را نادیده گرفته و یا اهمیت زیادی برای آنها قائل نخواهند بود. هرچقدر اجرای قانون جدیتر گرفته شود، مردم نیز خود را برای پیروی از آن آمادهتر میکنند.
بهعنوانمثال میتوان به قوانین ترافیکی اشاره کرد که به دلیل نبودن ضابطین اجرایی به تعداد کافی و عدم وجود امکانات پیشرفته برای ثبت تخلفات و نیز متناسب نبودن مبلغ جرائم با نوع جرائم ارتکابی، بعضاً از طرف رانندگان نادیده انگاشته شده و سالیانه باعث به وجود آمدن خسارات مالی و جانی فراوان میگردد. در حالیه برخی از کشورها برای تخلفاتی که باعث تهدید جانی دیگر اتومبیلها میشود، مجازات مالی بسیار سنگین و حبس در نظر گرفتهاند، در کشور ما قانونگذار به چند ده هزار تومان جریمه و یا توقیف وسیله نقلیه بسنده کرده است.
مستهلک بودن قوانین
قوانین وضعشده در هر کشور بیشتر از هر مسئله دیگری نیاز به بروز رسانی و اصلاح دارند. قانونی که چندین سال پیش کاربرد داشت و مفید هم واقع میشد، نهتنها ممکن است با توجه به شرایط فعلی جامعه و تغییر و تحولات ایجادشده دیگر کارایی نداشته باشد، بلکه میتواند باعث دردسر و زحمت مردم گردد.
سرعت حیرتآور تغییر و تحول در شرایط زندگی، پیشرفت روزافزون فنّاوری، بالا رفتن سطح آگاهی افراد، پویایی و تغییر قوانین را غیرقابلاجتناب میکند.
بهعنوان نمونه قوانین اقتصادی، مالیاتی، تأمین اجتماعی و قوانین مربوط به تبعیض جنسیتی و ازدواجهای نامتعارف، ازجمله مواردی میباشند که باید همگام با موقیعتهای جدید بروز شوند.
در چنین شرایطی که قوانین کهنه و فرسوده شدهاند و به نظر نمیرسد بتوانند با شرایط کنونی خودشان را تطبیق دهند، نباید انتظار داشت اشخاص رغبتی به اجرای قانون داشته باشند و ممکن است تنها از روی ناچاری تن به این کار دهند.
منطقی نبودن قوانین
طبیعی است که قوانین باید در راستای پیشبرد اهداف مترقی و منطقی یک جامعه وضع شوند و هرگونه رنگ و بوی غیرواقعبینانه و خلاف مصالح و منافع ملی در قوانین باعث میشود روند اجرای آنها توسط مردم روبه سردی گراید. قوانین خوب انگیزه لازم را برای اجرا در بین افراد جامعه افزایش میدهد و بالعکس.
تضاد با آزادیهای معقول فردی و اجتماعی
افراد هر جامعه دارای آزادیهای فردی و اجتماعی تعریفشدهای میباشند و باید از این حقوق اولیه برخوردار گردند. آزادیهای فردی باید حدومرز مشخصی داشته باشند و تا زمانی موجه شمرده میشوند که به حقوق دیگران و عرف جامعه لطمهای وارد نکنند.
مسائلی همچون آزادی بیان و ابراز عقیده، انتقادات سالم و سازنده، حق انتخاب نوع زندگی، حفظ حریم خصوصی و شخصی باید به رسمیت شناخته شوند.
هر نوع قانونی که حریم خصوصی و آزادیهای معقول فردی را نقض کند معمولاً از جانب مردم جدی گرفته نمیشود. برخی قوانین نژادپرستانه در کشورهای غربی از این نوع قوانین محسوب میگردند.
عادت به بیقانونی
اگر مردم کشوری نسبت به یک قانون بیاهمیت شوند و عدم پیروی از آن بهصورت یک عادت درآید، بهتدریج قبح قانونشکنی از بین رفته و اکثریت تمایلی به اجرای آن قانون پیدا نمیکنند.
این امر در مواردی که افراد سرشناس و شناختهشده جامعه قانونی را اجرا نمیکنند نمود بسیار بیشتری پیدا میکند چراکه آنها به نحوی الگوی دیگران شمرده میشوند.
گذشته از این، آموزش رعایت قوانین در سنین کودکی به فرزندان میتواند فرهنگ رعایت قانون را در بین اشخاص نهادینه کند. والدین، معلمان و مربیان مدارس نقش بسیار مهمی دراین زمینه میتوانند داشته باشند.
قوانین آزمونوخطایی
بدترین شکل وضع یک قانون این است که قانونگذار صحتوسقم آن را از طریق آزمونوخطا تشخیص دهد به این معنی که قانونی بدون کارشناسی و بررسی تبعات و نتایج آن وضع شود و وقتی به مرحله اجرا درآمد مشخص گردد که آیا آن قانون خوب بوده یا خیر.
تغییرات مکرر مقررات و الصاق تبصرههای عجولانه و بعضاً متناقض به بدنه قوانین سبب میشود مردم در سردرگمی فروروند و نسبت به اجرای آن قوانین دچار تردید شوند.
پیشبینی علمی در نتایج وضع یک قانون و اجتناب از بهکارگیری روشهای آزمونوخطا تضمینکننده سلامت و کارایی قوانین است. منبع: پایگاه سرآمد