آیا تعهد برخاسته از قانون اساسی در حمایت از جنبشهای آزادیخواهانه، با اصل بین المللی عدم مداخله در امور داخلی دولتها در تعارض است؟

آیا تعهد برخاسته از قانون اساسی در حمایت از جنبشهای آزادیخواهانه، با اصل بین المللی عدم مداخله در امور داخلی دولتها در تعارض است؟

عنوان: ارزیابی قابلیت اجرایی اصل 154 قانون اساسی (جمهوری اسلامی ایران) در حقوق بین‌الملل معاصر

نویسندگان: جاوید-دکتر محمدجواد (دانشیار گروه حقوق عمومی و بین‌الملل دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران) و محمدی-عقیل (دانشجوی دکتری حقوق بین‌الملل دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران)

چکیده:

قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران مبتنی بر آموزه‌های اسلامی و ارزشهای انسانی، رویکرد حمایت از مستضعفان و جنبشهای آزادی‌خواهانه در جهان در راستای مبارزه با بی‌عدالتی را به‌عنوان یکی از سیاستهای کلی نظام جمهوری اسلامی ایران در عرصه بین‌الملل قرار داده است. با این مفروض، قانون اساسی مسؤولیت حمایت از مستضعفان و ستمدیدگان جهان، اعم از مسلمان و غیرمسلمان را جزو تعهدات جمهوری اسلامی ایران می‌داند؛ اما دراین خصوص، تعارضی حاکم است؛ از سویی اصل 154 قانون اساسی از تعهد جمهوری اسلامی ایران به ‌حمایت از مبارزات حق‌طلبانه‌ مستضعفان در برابر مستکبران در هر نقطه عالَم سخن می‌گوید. از سوی دیگر، اصل عدم‌مداخله در امور داخلی دولتها ازجمله اصول بنیادین حقوق بین‌الملل معاصر است که دولت جمهوری اسلامی خود را متعهد بدان می‌داند. در مقاله حاضر با مختار دانستن فرضیه امکان تطبیق این دو اصل فرضیه‌های رایج دراین خصوص ارزیابی‌شده است.

کلیدواژه: اصل عدم‌مداخله؛ اصل 154 قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران؛ جهاد؛ سیاست خارجی؛ حقوق بین‌الملل؛ حقوق بشر

منبع: فصلنامه مطالعات حقوق عمومی (فصلنامه حقوق/مجله دانشکده حقوق و علوم سیاسی سابق) دوره  46 شماره 6 بهار 1395