راههای ایجاد اختیار طلاق برای زنان
راههای ایجاد اختیار طلاق برای زنان
دنیای حقوق: ازآنجاییکه حق طلاق یک حق اختصاصی برای مردان است و ممکن است برای زنانی که گرفتار مردان نااهل شدهاند دردسر درست کند راههایی در شریعت و قانون پیشبینیشده است که زنان بتوانند این حق را از مردها گرفته و خود را وکیل در طلاق خود کنند در این نوشتار سعی برآن شده است تا راههای این تفویضمورد اشاره قرار گیرد.
راحتترین و اولین قدمی که برای گرفتن حق طلاق میتوان انجام داد بهعنوان یکی از شروط ضمن عقد است؛ یعنی زوجه برای اینکه بهآسانی بتواند خود را از قید یک ازدواج نامناسب رها کند، این است که از طریق شرط ضمن عقد نکاح چنین اختیاری را برای خود بگیرد. درصورتیکه ضمن شروط عقد این حق به زن تفویض شود، زن تا زمانی که در عقد مرد باشد این حق برای وی محفوظ است و به عبارتی مادام که ازدواج منحل نشده این وکالت باقی
خواهد ماند.
بر اساس شریعت و قوانین ما رویه به این صورت است که حق طلاق به مرد اختصاص دارد؛ اما در برخی مواقع زن میتواند این حق را از شوهر خود مطالبه کند. به عبارتی اینگونه نیست که درهرصورت طلاق در اختیار مرد باشد و زن حق هیچگونه درخواست و اختیاری برای در دست داشتن اختیار طلاق نداشته باشد. بلکه طبق دستور شرع مقدس اسلام و قوانین مدون فعلی که برگرفته از منابع اسلامی است راههایی پیشبینیشده است که زن میتواند از طریق آنها اختیار طلاق را به دست گیرد و با توسل به آن راهها، از همسرش جدا شود.
تفویض یک حق مردانه
یکی از موضوعهایی که در فقه اسلامی و حقوق مدنی موردبحث و بررسی قرارگرفته است «وکالت زوجه در طلاق» میباشد. طبق قانون این مورد به سه شکل در اختیار زن یا زوجه قرار میگیرد:
۱- ضمن عقد نکاح
۲- عقد لازم دیگر
۳- قراردادی مستقل
به عبارتی با یکی از این روشها شوهر به زن وکالت میدهد که از طرف او خود را مطلقه کند.
شرط ضمن عقد
«راحتترین و اولین قدمی که برای گرفتن حق طلاق میتوان انجام داد بهعنوان یکی از شروط ضمن عقد است یعنی زوجه برای اینکه بهآسانی بتواند خود را از قید یک ازدواج نامناسب رها کند، این است که از طریق شرط ضمن عقد نکاح چنین اختیاری را برای خود بگیرد.»
این وکالت تا کی باقی است؟
درصورتیکه ضمن شروط عقد این حق به زن تفویض شود، زن تا زمانی که در عقد مرد باشد این حق برای وی محفوظ است و به عبارتی مادام که ازدواج منحل نشده این وکالت باقی خواهد ماند. ازآنجاکه عقد وکالت در اینجا تابع عقد لازم (ازدواج) شده است، موکل حق عزل وکیل را دارد. این را باید بدانید که این راهحل که در حقوق اسلام و ایران به سود زن پذیرفتهشده درواقع، اختیار مطلق مرد در امر طلاق را تا حدودی تعدیل میکند.
هزینه های طلاق با مرد است
این را نیز به خاطر داشته باشید که طلاق برای زن هزینههای مالی ندارد تمام هزینههای ا ین ا مور شرعاً و قانونا برعهده مرد است و این خود یک عامل بازدارند ه ای محسوب میشود که مرد بدون دلیل موجه و قابلقبول مبادرت به امر طلاق نکند. بهعنوانمثال، این مرد است که باید هنگام طلاق مهریه را بپردازد، هزینه زندگی زمان عده را بدهد، مسکن زن را در آن مدت تهیه کند و زندگی فرزندان را تا زمان رشد تأمین کند اضافه بر آنکه اجرت حضانت کودکان و هزینه ازدواج مجدد نیز بر دوش مرد گذاشتهشده است.
حق طلاق باید محضری باشد
شرایط ضمن عقد باید قبل ا ز آنکه عروس و داماد برای عقد در محضر حاضر میشوند در دفتر ثبت به ثبت برسد و به قول عام، محضری شود. بهاینترتیب که برای هرکدام از شرایطی که عروس خانم خواهان داشتن آن هستند باید ثبت شود و وکالت آن به پدر یا در صورت فوت به جد پدری دختر داده شود. هرکدام از حقها نیز بهطور جداگانه همین مراحل را باید طی کند و وقتی عروس و داماد برای عقد در محضر حاضر میشوند این وکالتنامهها ضمیمه عقدنامه میشود. اگر خانوادهای روی داشتن این حقها اصرار دارند، باید بدانند قبل از عقد باید انجام شود. گاهی دیدهشده خانوادهها به دلیل ناآگاهی از این موضوع عقد میکنند و قرار بر این میشود بعد از عقد به محضر بروند و آن را ثبت کنند اما داماد از این کار شانه خالی میکند و همین، مشکلاتی را به وجود میآورد. برای همین برای جلوگیری از چنین مسائلی مراحل ذکرشده را قبل از ثبت ازدواج طی کنید؛ یعنی اگر میخواهید شرط حق طلاق برای همسر خود بگذارید این موضوع را همان اول در محضر نهایی کنید یا در عقدنامه خود بیاورید.
وکالت در طلاق
برخی حق طلاق را با وکالت برای طلاق اشتباه میگیرند. در بین تمام شروطی که هنگام عقد ازدواج میتوان گذاشت، یکی از مهمترین شروط، شرط وکالت زن برای طلاق است. نکتهای که باید به آن توجه داشت این است که بیشتر افراد گمان میکنند شروطی که میتوان برسر گرفتن حق طلاق، بر آنها توافق کرد، همان شروط ۱۲ گانه مندرج در عقدنامه است که زن تنها در آن موارد، مثلاً استنکاف شوهر از پرداخت نفقه به مدت ۶ ماه و…، میتواند تقاضای طلاق کند، درصورتیکه برای این موارد مادهقانونی وجود دارد و بر اساس آنها زن میتواند تقاضای طلاق کند.
ماده ۱۱۳۰ قانون مدنی تصریح میکند؛ «درصورتیکه دوام زوجیت موجب عسروحرج زوجه باشد، وی میتواند به حاکم شرع مراجعه و تقاضای طلاق کند. چنانچه عسروحرج در محکمه ثابت شود، دادگاه میتواند زوج را اجبار به طلاق نماید و درصورتیکه اجبار میسر نباشد، زوجه به اذن حاکم شرع طلاق داده میشود». کنبع:پایگاه آموزشی مهداد