حاملان اصلی حیا و عفاف؛ مردان یا زنان؟

حاملان اصلی حیا و عفاف؛ مردان یا زنان؟

در احکام شرعی دین ما، تکلیف میزان مجاز برهنگی مردان کاملاً مشخص‌شده است؛ ‌بر مرد پوشاندن سر و گردن و صورت و دستها تا جایی که معمولاً نمی‌پوشانند لازم نیست. خب پس پوشاندن بقیه نقاط بدن توسط مردان در مقابل دیگران یک تکلیف شرعی است. این موضوع، کلی و تعریفی از حجاب مردانه به‌حساب می‌آید؛ یعنی همان‌طور که برای پوشش زنان، دستورالعملهایی در شرع ما مشخص‌شده است، برای مردان هم حدومرزی تعیین کرده‌اند. البته مسلماً رعایت حجاب توسط زنان و وظایف آنها دراین زمینه مهم‌تر است. در روایتی از معصومین (ع) هم داریم که حیا ـ 10 ـ جزء دارد، 9 جزء آن در زنان است و یک جزء در مردان؛ درواقع زنان هستند که بار اصلی حیا و عفت را در جامعه به دوش دارند اما این دلیل نمی‌شود که موضوع حجاب مردانه و وظایف آقایان دراین زمینه نادیده گرفته شود.

دستور ویژه قرآن به مردان برای عفاف

قرآن کریم پیش از آنکه به زنان دستور پوشش و رعایت حجاب داده باشد به مردان امر کرده که حجابی در مقابل چشمانشان قرار دهند. خداوند در آیه 30 سوره نور می‌فرمایند: «به مؤمنان بگو چشمهای خود را (از نگاه به نامحرمان) فروگیرند و عفاف خود را حفظ کنند.» این آیه می‌گوید که مردان باید غضّ بصر داشته باشند. بر همین اساس است که در احکام شرعی، بخشی به نام احکام نگاه کردن وجود دارد که مفصل است. مثلاً آقایان مجاز نیستند حتی به محارم خود- البته به‌غیراز همسر- نیز با قصد لذت نگاه کنند چه برسد به غیر محارم و نامحرمان. یا مثلاً در مورد نگاه به غیر محارم حتی اگر بدون قصد لذت باشد تنها به دستها و صورت اشکالی ندارد و به‌غیراز دستها و صورت نیز حرام است. این موضوع نگاه کردن یکی از مصداقهای مهم عفاف مردانه است.

   میزان پوشش مردان در مقابل دیگران

تکلیف سر و گردن و صورت و دستهای مردان تا جایی که معمولاً نمی‌پوشانند مشخص است اما برای بقیه نقاط بدن در احکام شرعی آمده که مردان بنا بر احتیاط مستحب باید مواضعی را که به‌طورمعمول مردان می‌پوشانند از نامحرم بپوشانند. همیشه هم بحث احتیاط نیست؛ فقها می‌گویند که نپوشاندن هرکجای بدن توسط مردان به‌قصد به حرام انداختن دیگران حرام است. حتی برهنه کردن بدن به‌قصد لذت و ریبه در مقابل محارم (به‌استثنای همسر) یا مردان دیگر هم حرام است. واضح‌تر می‌توان گفت که مثلاً اگر مردی لباس خیلی تنگ و آستین‌کوتاهی بپوشد تا باعث ایجاد لذت در یک زن محرم (جز همسر) یا نامحرم شود کار حرامی انجام داده و حجابی را که موردنظر اسلام است رعایت نکرده. حتی اگر قصدش ایجاد لذت نباشد، ولی بداند که پوشیدن این لباس باعث نگاه همراه با لذت نامحرم می‌شود احتیاط مستحب آن است که آن‌طور لباس نپوشد.

مردان چه بپوشند؟ چه نپوشند؟

مردان باید در خصوص حجاب بیشتر حواسشان به مصداقها باشد. متأسفانه بخشی از بازار پوشاک کشور در قبضه لباسهای نامتعارف مردانه است که پوشیدن آنها می‌تواند باعث ایجاد فساد یا‌‌ همان نگاه همراه با لذت یا ریبه در زنان محرم یا نامحرم شود. اغلب لباسها و شلوارهای تنگ، شلوارهای جین پاره و چاک‌چاک، تی‌شرتهای آستین‌حلقه‌ای منقش به انواع و اقسام تصاویر نامتعارف و غیراخلاقی، شلوارهایی با فاق خیلی کوتاه یا خیلی بلند، لباسهایی با یقه‌های بسیار برهنه‌تر از حد معمول و… نمونه‌هایی از لباسهایی هستند که مردان باید حواسشان باشد که‌ مصداق لباسهایی نباشند که شرع در مورد پوشیدن آنها حکم به احتیاط داده است. حتی این پوششها می‌توانند مصداقی از لباس شهرت که در ادامه مطلب به آن اشاره می‌کنیم باشند که پوشیدن آن حرام است.

لباس شهرت و تشبه به غیرمسلمان

اما در خصوص حجاب مردانه، 2 موضوع دیگر هم باید در نظر گرفته شود که البته زنان هم باید در پوشش خود حواسشان به این موارد باشد؛ یکی نپوشیدن لباس مخصوص غیرمسلمانان است و دیگری لباس شهرت. به‌طورکلی، پوشیدن کراوات و دیگر لباسهایی که پوشش و لباس غیرمسلمانان محسوب شده و استفاده از آن منجر به ترویج فرهنگ غربی می‌شود، جایز نیست. حتی باید در خصوص نشانه‌های روی لباس هم دقت کرد. مثلاً پوشیدن لباسی که روی آن تبلیغ یک شراب یا شراب‌خواری باشد طبق حکم شرعی جایز نیست؛ اما در مورد تعریف لباس شهرت باید گفت لباسی است که پوشیدن آن برای شخص، به خاطر رنگ یا کیفیت دوخت یا مندرس بودن آن و علل دیگر مناسب نیست، به‌طوری‌که اگر آن را در برابر مردم بپوشد توجه آنان را به خود جلب کرده و انگشت‌نما می‌شود. پوشیدن این لباس، هم برای مرد و هم برای زن حرام است.

طلا ممنوع

یک مورد که مردان باید در خصوص پوشش رعایت کنند استفاده نکردن از انگشتر، گردنبند، ساعت یا هر چیز دیگر از جنس طلا است. به‌طورکلی پوشیدن چیزی از جنس طلا برای مردان در هیچ حالی جایز نیست و نماز با آن‌هم بنا بر احتیاط واجب، باطل است. در ضمن پوشیدن لباسهای زنانه توسط مردان هم جایز نیست.

منبع؛ وب‌سایت همشهری آنلاین