حقوق رقابت در قرارداد توزیع انحصاری

پدیدآور: بابک عیوضی

مقطع تحصیلی: کارشناسی ارشد

استاد راهنما: محمدرضا پیرهادی

دانشگاه: دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی

تاریخ دفاع: 1395

چکیده

با توجه به پیش آمدن بحث خصوصی‌سازی و تصویب قانونی خاص در این خصوص با ایجاد شورای رقابت که نظارت لازم را بر بازار داشته باشد تا با ابزارهایی که مقنن برای این مرجع در نظر گرفته است بتواند بازار را رقابتی کند و از ایجاد انحصار جلوگیری کند. در اینجا به دنبال راه کارهایی برای تنظیم بهتر بازار توسط شورا و چگونگی دخالت شورا در توافقات ضدرقابتی و ضمانت اجراهایی که در این گذر وجود دارد را مورد بررسی قرار داده‌ایم. با توجه به فلسفه وجودی حقوق رقابت که اصل را بر منع انحصار گذاشته و حقوق مالکیت فکری اصل را بر ایجاد انحصار برای صاحب گذاشته و نقاط اشتراک بارزی که این دو مقوله دارند را با هم مقایسه کرده و نقاط مشترک آنها را مورد بررسی قرار داده‌ایم. در خصوص قرارداد توزیع انحصاری با توجه به تخصصی شدن امور اقتصادی و دغدغه‌هایی که برای تولید کننده و توزیع کننده وجود دارد رابطه آن را با حقوق رقابت (باعث ایجاد انحصار نگردد) را تجزیه و تحلیل کرده‌ایم. پرسش اصلی این است که آیا قرارداد توزیع انحصاری منعقد شده بین تولیدکننده و توزیع کننده توافقی ضدرقابتی است یا یک عمل موافق حقوق رقابت و در واقع تأمین کننده رفاه جامعه است یا اینکه باعث ایجاد انحصار شده و در نهایت به سرمایه جامعه لطمه وارد می‌کند. در صورتی که این عمل ضد رقابتی باشد قانون‌گذار با اینگونه توافقات چگونه برخورد خواهد کرد و چه ضمانت اجراهایی برای آن در نظر گرفته است. با توجه به پرسش مطرح شده می‌توان اشعار داشت که قرارداد توزیع انحصاری نیاز هر جامعه بوده و فی نفسه عملی ضد حقوق رقابت نمی‌باشد زیرا در دنیای امروز تولیدکننده نمی‌تواند هم به امر تولید بپردازد هم امر تخصصی توزیع را انجام دهد از همین رهگذر ناچار به انعقاد قرارداد توزیع با شخصی است که تخصصی در این کار وارد شده است. با در نظر گرفتن این مطلب که کالاها علاوه بر اینکه هر یک با یک سیستم خاص توزیع می‌گردند نیاز به پشتیبانی نیز دارند این امر تخصصی متضمن داشتن امکانات لازم به واسطه توزیع کننده انحصاری است. هدف اصلی و نهایی حقوق رقابت وجود بازار برای ورود تمام افراد جامعه نمی‌باشد بلکه هدف اصلی آن حفظ سرمایه کل جامعه است به عبارتی با منابع محدودی که در اختیار جامعه می باشد باید به بالا ترین سود ممکن رسید ولی این مطلب نباید مورد سوءاستفاده اشخاص قرار بگیرد که با انعقاد قراردادهای ناعادلانه هرگونه شرایطی را بر طرف مقابل تحمیل کند این دقیقاً همان موقعی است که باید حقوق رقابت ورود پیدا کرده و کارکرد لازم را داشته باشد تا بتواند بازار را به حالت تعادل بکشد. در خصوص روش برخورد شورای رقابت با هرگونه توافق ضدانحصاری به خصوص در قرارداد توزیع انحصاری موضع دقیقی از شورا در دست نیست ولی با توجه به ضمانت اجراهای موجود در ماده 61 قانون اجرای سیاستهای کلی اصل 44 و با توجه به شرایط بازار در مورد آن محصول و نحوه تنظیم قرارداد بین طرفین آن تصمیمها را اتخاذ کند. روش تحقیق در این پژوهش توصیفی- تحلیلی می‌باشد که به شیوه کتابخانه‌ای صورت گرفته و ابزار آن فیش‌برداری است. بدین ترتیب که با مطالعه منابع داخلی و خارجی که از کتابخانه‌های داخلی و خارجی و به ویژه پایگاه دادههای اینترنتی، جمع‌آوری شده و با بررسی قواعد، اسناد و گزارشهای بین‌المللی و کنکاش در موضع حقوقی کشورهای پیشرو و رهیافتهای کشورهای در حال توسعه و به خصوص تأمل در موازین کنونی حقوق ایران، مطالبی گردآوری شده و سپس مورد تعمق و تحلیل نقادانه و تطبیقی قرار گرفته است تا از این رهگذار، نیل به مطلوب حاصل شود.

کلیدواژگان: حقوق رقابت، توزیع انحصاری

منبع: سایت پژوهشگاه علوم و فناوری اطلاعات ایران