حقوق مردم در ملی کردن اراضی نباید تضییع شود

رئیس قوه قضاییه :

  حقوق مردم در ملی کردن اراضی نباید تضییع شود

  موقوفه های در تصرف اشخاص باید آزاد شوند

آیت‌الله صادق آملی لاریجانی در نخستین همایش ملی صیانت از وقف با رویکرد ثبت موقوفات و اراضی ملی ضمن قدردانی از برگزارکنندگان این همایش که فرصتی را برای حل‌وفصل مسائل وقف بین مدیران فراهم کرده‌اند، به اهمیت وقف اشاره و اظهار کرد: وقف اختصاص به عالم اسلام ندارد اما در اسلام و در سیره عملی علما و مسلمین بر ایجاد وقف و پاسداری از وقف تأکید شده است و این امر آثار بسیار مهمی در زندگی مسلمانان داشته است.

وی در ادامه مهم‌ترین خصوصیت وقف را ابعاد معنوی آن عنوان و تصریح کرد: وقف در روایات اغلب به‌عنوان صدقه می‌آید و یک امر عبادی بوده و اولین اثر آن برای خود شخص است و وسیله و ابزاری برای تکامل شخصیت معنوی واقف است.

آیت‌الله آملی لاریجانی ضمن اشاره به روایت معروفی در کتاب وقوف و صدقات در باب اهمیت وقف، تصریح کرد: در وقف، انفاق نیز وجود دارد و این انفاق آثار بسیار مهمی دارد.

وی بابیان اینکه یکی از موارد تأکید شده در قرآن، مسأله انفاق است، گفت: در سوره مبارکه بقره و سوره مبارکه آل‌عمران، عبارتهای عجیبی دراین مورد آورده شده است؛ به‌عنوان‌مثال در سوره مبارکه بقره خداوند تمثیلی ذکر می‌کند که چگونه انفاق رشد پیدا می‌کند و اشاره‌شده که انفاق برای خودتان است و خداوند نیازی به آن ندارد.

رییس دستگاه قضا با اشاره به آیات قرآن درزمینه انفاق گفت: خداوند می‌فرماید چیزی که به شما داده‌ایم، قبل از اینکه موت به سراغ شما بیاید، انفاق کنید؛ بنابراین درآیات قرآن نیز به اهمیت وقف و انفاق اشاره‌شده است و این امر معنویات عظیمی برای واقف ایجاد می‌کند. آیت‌الله آملی لاریجانی یادآور شد: اوقاف، جهت اقتصادی نیز دارد و چون باقی می‌ماند مانند برخی از سرمایه‌ها نیست و از جهت دیگر موجب رسیدگی به حال محرومان می‌شود. وی با اشاره به اینکه در وقف جهت ترویج علم نیز وجود دارد، گفت: وقف نهاد ثابتی برای حل مشکل اعتبارات و بودجه مراکز آموزشی، دانشگاهها و مدارس است و در مغرب زمین نیز این مراکز وجود دارد بنابراین باید برای باز گذاشتن مسیر تعالی، دانش‌اندوزیِ اوقافی داشته باشیم و افراد را به این کار تشویق کنیم که همیشه لازم نباشد این نهادها به اعتبارات دولتی وابسته باشند.

رییس قوه قضاییه با تأکید بااینکه سازمان اوقاف وظیفه مهمی در صیانت و نظارت بر اوقاف دارد، اظهار کرد: موقوفه‌های بسیاری در استانهای مختلف در تصرف اشخاص است که این امر برخلاف شرع و اسلام است و باید آزاد شوند و راه آن، تلاش مستمر سازمان اوقاف است و بنده نیز قول می‌دهم که قوه قضاییه از هر امکانی برای کمک به این مهم مضایقه نخواهد کرد.

آیت‌الله آملی لاریجانی در ادامه بحث اسناد مالکیت اوقاف را بسیار مهم عنوان کرد و گفت: با همکاری سازمان ثبت که همکاریهای لازم را داشته است، امیدواریم آن بخش از املاک وقفی که هنوز سنددار نشده‌اند با رفع مشکلات موجود، سنددار شوند و دست اوقاف در مواجهه باکسانی که دست‌اندازی می‌کنند، باز باشد.

شرح نامه سازمان بازرسی به سازمان جهاد کشاورزی

وی در مورد اشکالات وارده از سوی سازمان بازرسی در خصوص اسناد اراضی وقفی، تصریح کرد: متأسفانه نامه‌ای که سازمان بازرسی به سازمان جهاد کشاورزی ابلاغ کرده را به من نشان دادند که به کیفیت کارِ تعیین تکلیف اراضی، اعتراض وجود داشت. من شخصاً مسأله را حل می‌کنم؛ البته این وظیفه سازمان بازرسی است که به‌صورت دقیق نظارت داشته باشد اما برخی توصیه‌های این سازمان برای اثبات مسأله وقف درست نبود.

رییس قوه قضاییه افزود: اینکه سازمان بازرسی گفته است چرا در کارگروهتان برای وقف، سند وقفی نخواسته‌اید و به شهادت معتمدین محلی اکتفا کرده‌اید، این حرف از عجایب است زیرا «شیاع» یکی از طرق اثبات شرعی و قانونی بوده و مخصوصاً در اوقاف این امر سیره بوده است.

وی بابیان اینکه بسیاری از اوقاف سند دست‌نوشته ندارند، خاطرنشان کرد: این غلط است که هر وقفی برای اثبات، سند خاصی می‌خواهد.

آیت‌الله آملی لاریجانی خطاب به برخی از مسؤولان سازمان جنگلها گفت: کار سازمان بازرسی تحقیق کردن است. شما آنچه را که وظیفه‌تان است، در کارگروه دنبال کنید و کارتان را ادامه دهید و آن را رها نکنید اما کار کارشناسی را با دقت انجام دهید. با سازمان بازرسی صحبت خواهم کرد و احتمالاً نامه‌شان را اصلاح کنند و امیدواریم 200 هکتار باقیمانده نیز حل‌وفصل شود و نسبت به یک‌میلیون و 800 هزار هکتار هم باهم تفاهم کردیم. به گفته این مقام عالی قضایی، سازمان ثبت هم برای صدور اسناد، کمک خواهد کرد و به هر دلیلی اگر مطلع شدید که جایی اشتباه شده است، مطابق قانون عمل کنید اما درنهایت کار را زمین نگذارید و با دقت کارشناسی کنید. رییس قوه قضاییه با اشاره به عملکرد سازمان ثبت‌اسناد و املاک کشور نیز بیان کرد: آقای تویسرکانی علاوه بر وظایف همیشگی در سازمان ثبت در بحث نوآوری و فناوریهای جدید اهتمام ورزید و باوجود کمبود اعتبارات و آماده نبودن زیرساختها این کار را پیش برد.

اقدام مثبت ثبتیها در تصویربرداری و اسکن اسناد صدساله

وی یکی از کارهای بسیار خوب‌صورت گرفته از سوی سازمان ثبت را تصویربرداری و اسکن اسنادی عنوان کرد که نزدیک به صدسال در سازمان ثبت جمع شده بود و افزود: بنده در آنجا حضور یافته و مشاهده کردم که با چه امکانات کمی این امر صورت گرفت که از مزایای آن این است که اسناد، قابل جستجو شده و از طرفی جلوی برخی از مفسده‌ها گرفته می‌شود. آیت‌الله آملی لاریجانی اظهار کرد: تصویب قانون کاداستر اقدام بزرگی بود و دستگاههای دولتی موظف شدند که مجموعه مستندات مالکیتهای خود را ارائه دهند اما متأسفانه رییس سازمان ثبت به بنده اطلاع داد که باوجوداینکه مکرراً به آنها اعلام‌شده که اسنادشان را ارائه دهند، اما هنوز خبری نشده است. رییس قوه قضاییه تصریح کرد: سند کاداستری برای کشف تعارضات و بارگذاری اطلاعات روی نقشه فرصت مغتنمی است و این در حالی بوده که هنوز از ظرفیت سند کاداستری استفاده‌نشده است. به گفته آیت‌الله آملی لاریجانی، ما می‌توانیم دهها و صدها اطلاعات را روی نقشه کاداستر ذخیره کنیم زیرا برای یک مدیر اجرایی بسیار مهم است که مثلاً با نقشه و در فضای واقعی نقشه‌ها، محل قرارگیری کارخانه‌ها در یک شهر را مشخص کند.

وی اظهار کرد: گاهی به حقوق مردم تجاوز می‌کنند؛ یعنی گاهی براثر غفلت و بی‌توجهی، املاک مردم را ملی اعلام کرده و به نام دولت سند هم گرفته می‌شود و دراین زمینه مردم با مشکل روبرو می‌شوند.

آیت‌الله آملی لاریجانی اضافه کرد: ما درعین‌حال که موظف هستیم تصرفات غالب علیه دولت را برطرف کنیم، باید به حقوق مردم نیز توجه کنیم بنابراین اگر دراین زمینه اشکالی پیش آمد، مسؤولان مربوطه برای حل مشکل مردم تسهیلی در نظر بگیرند. وی افزود: هر جا احساس شد که به کسی تعدی شده، سریعاً بررسی کنید و این‌طور نباشد که عده‌ای روستایی با دست پینه ‌راه بیفتند تا زمین خود را برگردانند. سازمان ثبت هم دقت کند و لازم نیست سازمان ثبت تنها با گزارش منابع طبیعی سریع اقدام کند بلکه باید کارشناسان خودشان سرزمین بروند و موضوع را بررسی کنند.

رییس قوه قضاییه تأکید کرد: اصراری نباشد که چیزی که وقف نیست، وقف اعلام کنید به این معنا که چیزی که محرز نیست در حد شیاع نیست که همه آن را قبول داشته باشند، بخواهیم آن را وقف اعلام کنیم؛ البته این مسأله بیشتر در منابع طبیعی است اما حقوق وقف باید رعایت شود.

منبع: روزنامه حمایت