بررسی فقهی و حقوقی حالت خطرناک

بررسی فقهی و حقوقی حالت خطرناک

پدیــدآور: محمد ارجمندی نیا

مقطـع تحصیلی: کارشناسی ارشد

استاد راهنما: حمید رسایی

دانشگاه: دانشگاه شهید مطهری

تاریخ دفاع: 1395

چکیده

حالت خطرناک اصطلاحی جرم‌شناختی می‌باشد و مجرم خطرناک کسی است که سوابق و خصوصیات روحی و اخلاقی و کیفیت و شدت جرم ارتکابی، وی را در مظان ارتکاب جرم در آینده قرار می‌دهد؛ و خطرناک‌ترین حالت آن زمانی است که فرد از قابلیت انطباق اجتماعی بالایی برخوردار باشد اما از طرفی دیگر هم قابلیت جنایی بسیار بالایی در او موجود باشد. در حقوق کیفری کلاسیک برای مقابله با مجرم صرفاً کسی را مجازات می‌کردند که مسئول و مجرم باشد ولی در مکتب اثباتی علاوه بر خود مجرم، کسانی که دارای حالت خطرناک بودند نیز مجازات می‌گشتند و در مکتب تحققی با برگزیدن عبارت دفاع اجتماعی، جامعه را در قبال افراد خطرناک حمایت می‌نمودند. اقدامات تأمینی و تربیتی بر اساس تعریفش، اغلب برای مجرمین دارای حالت خطرناک به کار می‌رود تا حالت خطرناکشان دفع یا کم گردد و امنیت فرد بزه دیده و بزهکار و جامعه حفظ گردد. مصادیق مجرمین خطرناک شامل تعدد و تکرار، مجانین، متکدیان، ولگردان و معتادان می‌باشد. در قرآن کریم و سنت در مورد بارزترین مصداق حالت خطرناک یعنی تکرار جرم مثل سرقت حدی، شارع مقدس دستور به تشدید مجازات داده است.

اقدامات تأمینی و تربیتی در قانون مجازات اسلامی مصوب 1392 در مورد کودکان و نوجوانان و مجانین نسخ صریح نگشته است بااین‌وجود نسخ محتوایی گشته است. قانون‌گذار ما برای مجرمین خطرناک عاقل و بالغ و کامل در قانون مجازات و آیین دادرسی کیفری مصوب 1392، غالباً هم مجازات و هم اقدامات تأمینی و تربیتی را توأمان قائل گردیده است.

کلیدواژگان: حالت خطرناک، تعدد، تکرار، جنون، اعتیاد و ولگردی

منبع: سایت ایران داک