ولایت و حقوق مادر در حقوق ایران بامطالعه تطبیقی در حقوق آمریکا

ولایت و حقوق مادر در حقوق ایران بامطالعه تطبیقی در حقوق آمریکا

پدیدآور: حسن عبداللهی

مقطع تحصیلی: کارشناسی ارشد

استاد راهنما: یداله صفری

دانشگاه: دانشگاه آزاد اسلامی واحد گرمی

تاریخ دفاع: 1395

چکیده

ولایت در لغت به معنی سلطه و اقتدار است و در اصطلاح حقوق خانواده عبارت است از سلطه و اقتداری که قانون‌گذار به پدر و جد پدری جهت اداره امور مالی و جانی طفل واگذار کرده است.

پژوهش حاضر با روشی توصیفی تحلیلی در پی پاسخگویی به این سؤال است که ولایت مادر در حقوق ایران چه جایگاهی داشته و تطبیق آن با حقوق آمریکا چه اثراتی خواهد داشت؟ ولایت قهری ازجمله احکام امضایی و عقلایی شارع مقدس است. به عبارتی، شارع مقدس چون در آن زمان، تنها طریق رعایت مصلحت طفل را از طریق پدر و جد پدری میسر می‌دیده است و به‌علاوه اداره امور مالی و نکاح طفل، تنها از طریق این دو مصداق عدالت به شمار می‌رفته، لذا شارع مقدس آن را امضا نموده است.

در فقه امامیه و سایر مذاهب سمت ولایت قهری به پدر و جد پدری اعطاشده و بر عدم ولایت مادر ادعای اجماع شده است. لیکن جعل ولایت برای مادر در عصر حاضر با توجه به عنصر زمان و مکان و تأثیر آن در اجتهاد و هم‌چنین به دلیل سست شدن بنیاد نظام پدرسالاری و بالا رفتن سطح دانش بانوان و توانایی آنان در رعایت مصلحت طفل، امکان‌پذیر است. ولی قهری که نماینده طفل در امور مالی و نکاح است اختیاراتش محدود به رعایت مصلحت طفل است، لذا سایر تصرفات وی غیر نافذ و منوط به اجازه طفل پس از بلوغ و رشد است. کلمات کلیدی: ولایت، ولی قهری، عنصر زمان و مکان، قیم، وصی. مادر.

کلیدواژگان: ولایت مادری

منبع: سایت پژوهشگاه علوم و فناوری اطلاعات ایران