زوج خلافکار 609 ویزا جعل کرده بودند
زوج خلافکار 609 ویزا جعل کرده بودند
زوج خلافکار 609 ویزا جعل کرده بودند
یک حادثه:
رئیس‌پلیس آگاهی ناجا، از دستگیری یک زن و شوهر که در شهرستان خرمشهر اقدام به جعل روادید کرده بودند خبر داد.
سردار محمدرضا مقیمی گفت: «مأموران پلیس آگاهی دریافتند یک زوج در یک باب مغازه تحت عنوان ارایه خدمات رایانه‌ای اقدام به جعل رواید می‌کنند لذا موضوع به‌صورت ویژه در دستور کار قرار گرفت». وی افزود: «پس از بررسیهای لازم در خصوص صحت و سقم موضوع، با هماهنگی مرجع قضایی دو متهم دستگیر شدند».
رئیس‌پلیس آگاهی ناجا اظهار داشت: «در بازدید از مکان مورد نظر تعداد 609 قطعه روادید جعلی و یک دستگاه کیس کاری که اطلاعات مربوط به صدور روادید جعلی در آن ذخیره شده بود کشف شد».
سردار مقیمی با بیان این‌که تا کنون تعداد 28 نفر شاکی در این راستا به پلیس مراجعه و اظهارات آنان اخذ شده است از هموطنان خواست برای گرفتن رواید از راه قانونی و دفاتر مجاز اقدام کرده و فریب افرادی که قصدشان کسب مال از راه نامشروع و غیر قانونی است را نخورند.
یک تحلیل:
جعل در لغت به معنی ساختن، گردانیدن، قرار دادن، وضع کردن،خلق کردن، آفریدن ، ساختن سند یا نوشته به نام کسی بر خلاف حقیقت است.
ماده 523 قانون مجازات اسلامی 1375 در تعریف جعل آورده: «جعل و تزویز عبارت است از ساختن نوشته یا سند یا ساختن مهر یا امضا اشخاص رسمی یا غیر رسمی، خراشیدن یا تراشیدن یا قلم بردن یا الحاق یا محو یا اثبات یا سیاه کردن یا تقدیم یا تأخیر تاریخ سند نسبت به تاریخ حقیقی یا الصاق نوشته‌ای به نوشته دیگر یا به کاربردن مهر دیگری بدون اجازه صاحب آن و نظایر اینها به قصد تقلب».
انگیزه جعل توسط اشخاص در جامعه
1- جهل علت جعل:
باید بپذیریم که جهل و ناآگاهی نسبت به قانون در جامعه زیاد است. این ناآشنایی به قانون در جوامع حاشیه نشین چشمگیرتر است. اگر در شهرهای بزرگ و پیشرفته جهل به قانون را انکار کنیم در جوامعی روستایی و عشایری دور افتاده که از ابزار و وسایل اطلاع رسانی محرومند قابل انکار نیست. عده کمی از جامعه با تعریف جعل و مصادیق آن و مجازات شدید جرم جعل آشنایی دارند. شاید آن عده نیز خانواده حقوق‌دانان کشور از قبیل استاد، دانشجو، وکیل و کارمند و سایر گروهای اداری جامعه باشند. اکثریت جامعه و توده مردم با جرایم فنی و آثار آن مثل جعل، خصوصاً جعل سند رسمی ناآشنا‌اند. این نقیصه و خلا، اقتضا می‌کند که حکومت و نهادهای فرهنگی مسؤول جامعه در نشر قانون و اطلاع‌رسانی به جامعه و آگاهی دهی به مردم در خصوص جعل سند رسمی سرمایه‌گذاری کنند تا جامعه از این مرض پنهان نجات یابد و سلامتی کامل خود را بازیاید. در ایام تصدی سردفتری در این مناطق روستایی، بارها تجربه کردم ارباب و رجوعی که مرتکب جعل اسناد رسمی دفترخانه شده‌اند از روی جهالت بوده است. در طول هفته دو الی سه مورد پیش می‌آید که اشخاص انگیزه جعل سند رسمی را دارند، بدون این‌که هیچ‌گونه قصد سوء یک کسب منعفت و دفع ضرری را در آنها مشاهده کنم. نظر به این‌که از عناصر جعل، عنصر متقلبانه بودن آن و سوءنیت است. در اکثر جرایمی که در حوزه کار خود مشاهده می‌کنیم این عنصر مفقود است . افراد نه تنها قصد متقلبانه و سوءنیت ندارند، گاهی اوقات از روی خیرخواهی و کمک به دیگران مرتکب جعل می‌شوند. اطلاع از قبح قانونی عمل خود ندارند.
2ـ جعل رندانه که با آگاهی کامل از عناصر جرم، سوء نیت و قصد متقلبانه است . جاعل با علم و عمد متوسل به جعل سند شده تا به منافعی از این‌طریق دست یابد.
انگیزه اضطرار و جعل:
امروزه به دلیل قوانین و مقررات غیر کارشناسانه و منفعت‌گرا برای دولت، چنان هزینه‌های ثبتی و مالیاتها و عوارض دولتی بالا رفته که مردم ناچارند برای انجام معاملات خود روبه اسناد عادی بیاورند. به اصطلاح روز «معاملات قول نامه‌ای» انجام دهند. چه انسانی خردمندی تشخیص نمی‌دهد که سند رسمی بهتر از سند عادی و قول‌نامه است. لیکن دولت تنظیم سند رسمی را چنان دشوار و پر هزینه کرده که مردم برای معاملات خود ناچار به تنظیم سند عادی، بدون هزینه و بی‌تشریفاتند. در صورتی‌که ناچار به ارایه سند رسمی شوند نیز به جهت سنگینی هزینه‌های ثبتی از قبیل حق الثبت- حق التحریرـ مالیات نقل و انتقال و غیره بر اثر ناچاری و اضطرار و ضرورت، مرتکب جعل می‌شوند.
جعل با انگیزه سیاسی:
شناسنامه یک سند رسمی است. امروزه شناسنامه‌ها دست‌خوش جعل و تزویر می‌شوند . یــکی از انگـیزه‌هـای افراد در جعل این سند رسمی انگیزه سیاسی است. خاصه در رقابتهای سیاسی بازار این‌گونه جعلها گرم است.
به‌عنوان مثال اخیراً شبکه‌ای در کروک عراق، اوراق و برگهای رسمی فرمانداری کرکوک را جعل کرده و در آنها برگ سلامت جسمانی تهیه نموده و کردهای ترکیه که به عراق پناه آورده‌اند از این اوراق و شناسنامه برای آنها استفاده کرده که وانمود کنند این کردهای ترکیه‌ای کردهای عراقی هستند که با آن جمعیت، رفراندام برگزار کنند و رأی‌گیری نمانید . نتیجه آن، این بود که آقای عبدالرحمن مصطفی با چنین آرایی بشود فرماندار کروک، در سال 2005 میلادی طراحی این جعل نیز با خود فرماندار منتخب بوده. افرادی که معمولاً بیش از 2 یا 3 شناسنامه‌المثنی از اداره ثبت احوال دریافت کرده اند. یکی از آنها بیشتر نمی تواند واقعی باشد . مابقی ماهیتاً جعلی محسوب می‌شود و کاربردهای زیادی دارند از قبیل :
1ـ رأی دادن با آن 2ـ دریافت سهمیه کوپن ارزاق 3ـ ازدواجهای همراه با فریب و تظاهر به مجرد بود و امثال آن.
جعل با انگیزه مثبت:
همه جعلها با انگیزه منفی، سوءنیت و تحصیل منافع یا دفع مضار نیست. گرچه ماهیت جعل قلب یک حقیقت و توسل به روشهای متقلبانه است لیکن خیلی از جعلها واجد شرایط تعریف قانونی جعل نیستند، ولی جعل تعریف می‌شوند و انگیزه جاعل نیز مقوله‌های از قبیل: ایثار، خیرخواهی همکاری و سایر مقوله‌های و ارزشهای مثبت است. به نمونه‌هایی از آن اشاره می‌کنیم.
الف) دو برادر دوقلو که با هم، هم شکل و مأنوسند یکی از آنها از روی فداکاری با شناسنامه دیگری به جهت شباهت خود را به جای او به حوزه نظام وظیفه معرفی می‌کند. خدمت سربازی را تمام می‌کند و کارت نظام وظیفه رسمی که مفاداً جعلی است می‌گیرد و تحویل او می‌دهد و بعد می‌تواند به‌جای او با هویت واقعی خود به خدمت برود و پایان خدمت با اصالت حقیقی نیز برایش گیرد. این‌گونه جعل از روی فداکاری و با انگیزه مثبت است.
ب) دو برادر مشابه یکی به‌جای دیگری در کنکور شرکت می‌کند. قبول می‌شود. کارنامه قبولی را به برادرش هدیه می‌کند در حالی‌که آن کارنامه مفاداً و ماهیتاً به‌عنوان یک سند رسمی جعلی است.
ج) زنی از شوهرش باردار نمی شود بر اثر رابطه نامشروع باردار می‌شود، زیرا علاقه به داشتن فرزند دارد که مبادا پای طلاق به‌خاطر باردار نشدن پیش آید. هنگامی‌که به اداره ثبت احوال جهت دریافت شناسنامه نوزاد مراجعه می‌کند به‌جای پدر نامشروع شوهر قانونی خود را به‌عنوان پدر، به ثبت احوال محل معرفی می‌کند و مأمور ثبت احوال نیز نادانسته مرتکب جعل مفادی می‌گردد و مشخصات شوهر را در شناسنامه فرزند می‌نویسد. در حالی‌که مشخصات واقعی پدر این فرزند نامشروع کس دیگری است. لیکن علاقه فطری فرزند داشتن آن زن، مانع معرفی پدر واقعی بچه شده و چنین سند رسمی سجلی، جعلی صادر شده در راستای این‌که علم جرم‌شناسی به مطالعه پدیده مجرمانه و پیشگیری از علل و عوامل وقوع جرم می‌پردازد، چند مورد انگیزه و علل جعل در اسناد رسمی را بر شمردیم به قسمت دوم این علم یعنی مقوله پیشگیری، چند مورد از مواردی پیشگیری جعل سند رسمی را نیز بیان می‌کنیم. منبع خبر: مهر