قضا در نظم پارسی (با تکیه بر حقوق کیفری)

قضا در نظم پارسی (با تکیه بر حقوق کیفری)

گرد آوری و تدوین: احمد میر زنده دل

ناشر: قم: مجمع ذخایر اسلامی؛ 1395

مشخصات ظاهری: 431 صفحه

معرفی مختصر:

این کتاب دربردارنده موضوع حقوق در ادبیات است که با فصلهای مختلف و در موضوعات متفاوت ارایه شده است.

فصل اول کتاب با موضوع عدل و داد در مواجهه با بی‌عدالتی و بیدادگری بیان شده است. نگارنده در فصل دوم شاکی (مشتکی) و شکواییه را مطرح کرده است. فصل سوم به موضوع دعوی، طرح دعوی، رد دعوی، مدعی و مدعا اختصاص داده شده است.

 در چهارمین فصل به کلیات می‌پردازد و در آن لزوم تفهیم جرم به متهم، کشف جرم و تحقیق و تفحص قضایی، تمییز گناه‌کار از بی‌گناه، و اقامه بینه را مورد بررسی قرار می‌دهد. پنجمین فصل کتاب به اصول حقوقی می‌پردازد.

نگارنده در فصل ششم کتاب به بررسی قانون، قانون مداری و بی‌قانونی می‌پردازد.در فصل بعدی قاضی و قضاوت (دادرس و دادرسی) را بیان می‌کند.

پس از آن ظلم، ظالم و مظلوم (ستم، ستم‌کیش و ستم‌کش) را در فصل بعد مورد بررسی قرار می‌دهد. در فصل نهم شهادت، شاهد، شواهد و مدارک را مطرح می‌کند. و پس از آن موضوعات: اقرار و اعتراف؛ حق و ناحق؛ سوگند، قسم، بیعت؛ عنف؛ را در فصول ده؛ یازده؛ دوازده؛ و سیزده به ترتیب بیان می‌کند.

 در فصل چهاردهم که مفصل‌ترین فصل کتاب به شمار می‌رود و شامل 24 باب است موضوع جرم، مجرم و بی‌جرم (گناه، گناه‌کار و بی‌گناه، و یا، بزه، بزه‌کار و بی‌بزه) را توضیح می‌دهد. پس از آن در فصل پانزدهم به خون، خون‌بها و خون‌خواهی (دیه و دعوی خون) اشاره می‌کند.

 در فصول شانزدهم تا هجدهم به ترتیب به موضوعات جزا؛ عفو کردن و ناکردن (بخشودن و نابخشودن) جرم؛ و اسرا می‌پردازد. پس از اتمام این بحث به حقوق مدنی می‌پردازد. که خود شامل سیزده فصل مجزا است. فصل اول به داور و داوری (حکم و حکمیت) اختصاص دارد.

موضوع پیمان، پیمان شکن و پیمان شکنی (عهد، ناقض عهد و نقض عهد) در فصل دوم مورد مطالعه قرار می‌گیرد. در سومین فصل بحث ارث، وارث، مورث مورد میراث مطرح می‌شود.

پس از آن وصیت، وصی، و وصیت نامه؛ افلاس و مفلس؛ عزل، عازل و معزول (عزل‌کننده و عزل‌شونده)؛ و سهو؛ به ترتیب در فصول چهارم تا هفتم بیان می‌شود. در فصل هشتم به حقوق والدین، فرزندان، زنان، بین‌الملل و محیط زیست می‌پردازد.

 وقف در نهمین فصل و غبن، غبن فاحش و مغبون در فصل دهم بررسی شده اند. مالیات زاید بر میزان قانونی (خراج ناروا ) یازدهمین فصل بخش دوم کتاب است. عذر و عذرخواهی در فصل بعد بیان شده است.

سیزدهمین فصل این بخش به موضوعات متفرقه اختصاص دارد. معرفی: ریحانه موحد