هفته گذشته محمدباقر نوبخت، رئیس سازمان برنامه‌وبودجه همچون دیگر مسئولان اقتصادی دولت خبر از انتشار اوراق خزانه در راستای رفع بدهیهای دولت به بانکها و پیمانکاران با مدت بازپرداخت 5 ساله خبر داد.
دولت در حال حاضر به بانکها و پیمانکاران بدهی قابل‌توجهی دارد که بدهی دولت به بانک مرکزی هم در این میان قابل‌توجه است، دولت در حال حاضر حدود 128 هزار میلیارد تومان به‌نظام بانکی بدهکار است. نوبخت در نشست خبری اخیر خود اوراق خزانه را ابزاری مناسب برای رفع بدهیهای دولت باثبات ارزش ریالی آن با توجه به نرخ تورم دانست و گفت:

این اوراق قدرت تسهیلات دهی بانکها را افزایش خواهد داد و از سوی دیگر بدهی دولت به پیمانکاران که خود یکی از بدهکاران بانکی محسوب می‌شوند پرداخت خواهد شد. وی همچنین معتقد است به دلیل آنکه اوراق با توجه به نرخ تورم ارزش‌گذاری خواهد شد، منابع بانک مرکزی را با کسری ارزش مواجه نخواهد کرد و دولت متعهد خواهد بود در پایان 5 سال به نرخ روز اوراق را از بانک مرکزی خریداری کند. این گفته نوبخت در حالی اعلام‌شده است که بارها مسئولان اقتصادی کشور همچون علی طیب نیا وزیر اقتصاد و دارایی واکبر کمیجانی قائم‌مقام بانک مرکزی از انتشار اوراق خزانه اسلامی خبر داده‌اند. نکته مهم در این زمینه آن است که انتشار اوراق خزانه چه زمانی انجام می‌شود زیرا پیمانکاران طلبکار دولت چند سالی است که به پول خود دست پیدا نکرده‌اند و این موضوع مشکلات مالی عدیده‌ای را برای پیمانکاران به همراه داشته است.

از سوی دیگر شاید بتوان گفت مهم‌ترین بخش اوراق خزانه، زمانی است که زمان سررسید اوراق فرابرسد، در این زمان دولت اگر بتواند اوراق خزانه را به نرخ روز بازخرید کند اتفاق بسیاری خوبی رخ خواهد داد اما اگر این‌چنین نشود، دولت بار دیگر به بدهیهای خود افزوده و این بار این بدهیها در داراییهای بانک مرکزی می‌نشیند. در این رابطه طهماسب مظاهری، رئیس‌کل اسبق بانک مرکزی در گفت‌وگو با میزان، اظهار کرد:

انتشار اوراق خزانه برای رفع بدهیهای دولت به‌نظام بانکی و پیمانکاران رویه بسیار مناسبی است اگرچه پرداختن به این موضوع از سوی دولت اندکی با تأخیر انجام‌شده است. وی افزود: با تسویه بدهی دولت با بانکها از طریق اوراق خزانه قدرت تسهیلات دهی بانکها بیشتر خواهد شد و مشکلات پرداخت تسهیلات برای بانکها تا حدودی بهبود خواهد یافت. مظاهری تأکید کرد: انتشار اوراق خزانه از سوی دولت نشان از آن دارد که دولت به این تصمیم رسیده که بدهیهای خود را پرداخت کند البته نظر دقیق و کارشناسی در رابطه با این اوراق را باید با توجه به آیین‌نامه و ضوابط انتشار اوراق بیان کرد. وی در پاسخ به این سؤال که آیا انتشار اوراق در راستای تسویه بدهیهای دولت به بانکها و پیمانکاران آثار تورمی به همراه خواهد داشت، گفت: چون پرداخت بدهی دولت به‌صورت نقدی انجام نمی‌شود و عملاً پولی جابجا نمی‌شود، این تصمیم تأثیر حداقلی را بر تورم خواهد داشت.

رئیس‌کل اسبق بانک مرکزی در انتها تأکید کرد: نکته بسیار مهم در انتشار اوراق، لزوم ایفای تعهد دولت در زمان سررسید اوراق است، اگر دولت در زمان سررسید به تعهدات خود عمل نکند بدهی تازه‌ای به مجموع بدهیهای دولت افزوده خواهد شد که توجه به انجام تعهدات دولت بسیار مهم است. حال با این تفاسیر به نظر می‌رسد دولت باید اوراق را به میزانی منتشر کند که در زمان سررسید توان بازپرداخت آن را داشته باشد و از سوی دیگر دولت در کنار انتشار اوراق باید به سمتی حرکت کند که میزان بدهیهای آن افزایش پیدا نکند.

منبع: میزا