قرارداد ارفاقی:
در قانون تجارت تعریفی از قرارداد ارفاقی ارائه نشده است و تنها مقرر گشته: عضو ناظر در ظرف هشت روز از تاریخ موعدی که به‌موجب نظامنامه مذکور در ماده 467 معین‌شده به‌توسط دفتردار محکمه کلیه طلبکارهایی را که طلب آنها تشخیص و تصدیق یا موقتاً قبول‌شده است برای مشاوره در انعقاد قرارداد ارفاقی دعوت می‌نماید، موضوع دعوت مجمع طلبکارها در رقعه‌های دعوت و اعلانات مندرجه در جراید باید تصریح شود. (م. ۴۷۶ ق.ت)

شرایط انعقاد قرارداد ارفاقی:

– قرارداد ارفاقی بین طلبکارانی که لااقل ماده ۴۸۰ قانون تجارت نصف به‌علاوه یک نفر آنها با داشتن حداقل سه‌‌چهارم از کلیه مطالباتی که مورد تائید و تصدیق قرارگرفته باشد با شرایط و ضوابطی که در قانون تعیین گردیده بسته می‌شود.
تاجر محکوم‌به ورشکستگی (ماده ۴۸۳ قانون تجارت) به تقلب نباشد.


– اگر تاجر به‌عنوان ورشکسته به تقلب تعقیب شده ولی محکوم نشده باشد طلبکاران باید اعلام نظر نمایند که با احتمال برائت او چه تصمیمی اتخاذ خواهند نمود.
– اگر تاجر به ورشکستگى به تقصیر محکوم‌شده باشد انعقاد ارفاقی ممکن است (ماده ۴۸۴ قانون تجارت) و بستگی به نظر طلبکاران او دارد؛ اما اگر تاجر تعقیب شده ولی محکوم نشده باشد طلبکاران می‌توانند نتیجه تصمیمات خود را موکول به رسیدگى نموده و بستن قرارداد ارفاقی را به تأخیر بیندازند.


– طلب طلبکارها باید به تائید و تصدیق اداره یا مدیر تصفیه رسیده باشد.
– گزارش کار تاجر ورشکسته در مجمع طلبکارها وسیله مدیر تصفیه ارائه و به امضاء او و عضو ناظر رسیده و مذاکرات و تصمیمات مجمع طلبکارها صورت‌جلسه شده باشد.

– از کلیه طلبکارانی که طلب آنها مورد تائید قرارگرفته دعوت‌شده باشد.
آثار قرارداد ارفاقی:

– نسبت به طلبکارانی که در اکثریت بوده یا ظرف ده روز از تاریخ تصدیق آن‌را امضاء نموده‌اند قطعی خواهد بود.

– هیئت طلبکاران منحل می‌شود.
– اقدامی برای فروش اموال تاجر به عمل نمی‌آید.
– اداره تصفیه و یا مدیر تصفیه صورت‌حسابی با حضور تاجر ورشکسته تنظیم و به وی تسلیم می‌نماید.
– دفاتر تجارتی و کلیه اسناد و مدارک تاجر به وی مسترد می‌شود.

– مأموریت کسانی که مأمور تصفیه هستند اعم از اداره تصفیه یا مدیر و عضو ناظر خاتمه می‌یابد.
– تاجر ورشکسته از حالت محجوریت خارج‌شده و به کار خود ادامه می‌دهد.
– اگر اختلافی در مورد حسابهای وی و عملکرد مدیر تصفیه یا عضو ناظر و یا اداره تصفیه وجود داشته باشد جهت رسیدگی احاله خواهد شد تا در مورد رفع اختلاف به صدور حکم اقدام گردد.


– طلبکارانی که جزو اکثریت نبوده و یا قرارداد ارفاقی را امضاء نکرده باشند برابر آنچه از دارائی تاجر به طلبکارها می‌رسد بهره‌مند می‌گردند ولی نمی‌توانند بقیه طلب خود را در آینده از او مطالبه کنند.

ابطال قرارداد ارفاقی:
– وقتی‌که تاجر ورشکسته به تقلب محکوم شود.


– درصورتی‌که معلوم شود قبل از انعقاد قرارداد ارفاقی در میزان دارائی یا میزان قروض وی حیله‌ای به‌کاررفته و میزان حقیقی دارائی وی اعلام و قلمداد نشده است.

– درصورتی‌که قرارداد ارفاقی باطل شود کسانی از تاجر ضمانت نموده باشند ضمانت آنها ملغی می‌گردد.


منبع: دانشجویان حقوق