فضای مجازی انواعی دارد و قانون برای کلاه‌برداران فضای مجازی طبق مواد 740 و 741 قانون تعزیرات مجازات حبس یا جزای نقدی در نظر گرفته است.
گستردگی مباحث حقوقی و پیچیدگیهای موضوعات متنوع آن ضرورت آموزش هر چه بیشتر آن‌را روشن می‎سازد.

ضروریاتی مانند آشنا شدن شهروندان با ضوابط حقوقی و قانونی حاکم بر روابط اجتماعی و آگاهی بخشی جامعه نسبت به مسائل حقوقی یکی از مهمترین راهکارها در کاهش مراجعات مردم به دادگستری است به همین منظور معاونت منابع انسانی قوه قضاییه اقدام به آموزش حقوق به زبان ساده کرده است که در این قسمت به کلاه‌برداری اینترنتی اشاره‌شده است که در ادامه می‏‌خوانید.

کلاه‌برداری در فضای مجازی انواعی دارد و قانون برای کلاه‌برداران فضای مجازی مجازات در نظر گرفته است. حال باید دانست درصورتی‌که از طریق اینترنت مورد کلاه‌برداری قرار گرفتیم چه‌کار باید کرد.
هر چه می‌کشیم از دست این کلاه است، این وسیله آن‌قدر اهمیت دارد و مردم آن‌قدر آن‌را جدی گرفته‌اند که ادیبی درجایی گفته است «در سر عقل باید، بی‌کلاهی عار نیست ».

خوبی‌اش این است که بایدونبایدهای ادبی دامن کسی را نمی‌گیرد اما وقتی بحث«کلاه » در حقوق مطرح می‌شود باید کمی ماستها را کیسه کرد و محتاطانه وارد عمل شد.

در قانون «برداشتن » و«گذاشتن » این وسیله اهمیت زیادی دارد و کلی ماده و قانون برای آن طراحی و تصویب‌شده است حتی اگر این برداشتن و گذاشتنها در دنیای مجازی و با استفاده از وسایل مدرن و به‌روز باشد هم قانون‌گذار گوش خطاکار را اساسی می‌پیچاند.

یادمان باشد همیشه افرادی هستند که به طمع داشتن کلاه ما خیز برداشته‌اند بنابراین باید برابر آنها واکسینه شویم.
 زشتیهای واقعی فضای مجازی
قبل از هر چیز باید بدانیم که در فضای مجازی از طریق اینترنت و رایانه همین وسایلی که در نگاه اول بسیار بی‌آزار به نظر می‌رسند هر جرمی ممکن است محقق شود از توهین و افترا گرفته تا قتل و … اما یکی از مواردی که به‌وفور در این فضا رخ می‌دهد کلاه‌برداری و دزیده شدن پولهای واقعی ما است.
 مواد اولیه وقوع جرم
برای محقق شدن جرم کلاه‌برداری اینترنتی موادی لازم است که شامل رایانه، تقلب، مالباخته ساده و مجرم کار بلدی می‌شود که بتواند از اینها استفاده کند.

به عبارت ساده‌تر اگر کسی مال ما را به‌صورت متقلبانه با استفاده از رایانه به چنگ بیاورد جرم کلاه‌برداری رایانه‌ای اتفاق افتاده است.
این را نیز در نظر داشته باشیم که در قانون کم‌وزیاد بودن این مال اهمیتی ندارد همین‌که تقلبی با استفاده از رایانه برای برداشتن کلاه ما صورت بگیرد کافی است.

بالاخره کلاه‌برداری اینترنتی چیست؟
ازآنجایی‌که بحث فضای مجازی است و در این حوزه حرف زدن سخت می‌شود شاید ساده‌ترین تعریف از این جرم این باشد که هرگونه کلاه‌برداری به‌وسیله برنامه‌های کامپیوتری و رایانه‌ای یا ارتباطات شبکه اینترنتی صورت بگیرد کلاه‌برداری رایانه‌ای نامیده می‌شود.
مجرمان این جرم هم که نام یقه‌سفیدها را برایشان گذاشته‌اند افرادی هستند که به سه شیوه پول ما را می‌برند: سایتها، پست الکترونیک و اتاقهای گفت‌وگو.
 مالمان را دودستی بچسبیم
این افراد که هوش آنها نسبت به هم جرمهای سنتی خود کمی بیشتر است معامله‌ای صوری را در فضای مجازی برایتان ترتیب می‌دهند. می‌پرسید چطور؟

خیلی ساده تابه‌حال شده است که برای خرید شارژ تلفن همراه از طریق یک سایت اقدام کنید و تلفنتان شارژ نشود.
یا برایتان اتفاق افتاده است خام تبلیغ یکی از سایتها شوید، کالایی را بخرید و پولش را پرداخت کنید به امید آنکه در فلان روز کالایی که خریده‌اید به دستتان برسد و هنوز در انتظار باشید؟
یا حتی تابه‌حال شده است در مسابقه‌ای اینترنتی برای کسب جایزه شرکت کنید پول بدهید و برنده شوید اما از جایزه خبری نباشد؟ اینها مثالهایی از کلاه‌برداری اینترنتی است و به‌راحتی شما قربانی مجرمانی حرفه‌ای شده‌اید.
برای شروع بدانید که همیشه ماجرا به ارقام کوچک ختم نمی‌شود و گاهی پای کلاه‌برداریهای میلیاردی نیز به میان می‌آید. در قانون برای این افراد مجازات سختی در نظر گرفته‌شده است و طبق مواد 740 و 741 قانون تعزیرات، کلاه‌بردار به بازگرداندن مال به صاحب آن محکوم می‌شود.
همچنین در کنار این مجازات باید یک تا پنج سال حبس یا جزای نقدی از 20 تا 100 میلیون ریال را تحمل کنند. گاهی نیز قاضی هر دو مجازات حبس و جریمه مالی را برای مجرم در نظر می‌گیرد.

منبع: میزان