پرسش و پاسخ حقوق

پرسش و پاسخ حقوق

عباس گودرزی

مجازات رانندگی بدون گواهی‌نامه

برابر قانون هر کس که بدون گواهی‌نامه رسمی اقدام به رانندگی و یا هدایت وسایل نقلیه موتوری که مستلزم داشتن پروانه مخصوص است، کند و نیز شخصی که به‌موجب حکم دادگاه از رانندگی وسایل نقلیه موتوری ممنوع است به رانندگی وسایل مزبور مبادرت کند برای مرتبه اول به حبس تعزیری تا دو ماه یا جزای نقدی تا یک‌میلیون ریال و یا هر دو مجازات محکوم می‌شود و اگر این عمل را تکرار کند به دو ماه تا شش ماه حبس محکوم خواهد شد.

رانندگی بدون گواهی‌نامه بیشترین جرم ارتکابی نوجوانان تصادف منجر به قتل توسط راننده بدون گواهی‌نامه آیا می‌دانید مجازات نداشتن گواهی‌نامه رانندگی در تصادفی که منجر به قتل شود چیست؟

پرسش: چنان‌چه کسی پروانه رانندگی‌اش را به‌موقع تمدید نکرد آیا در صورت رانندگی مرتکب جرم شده است؟

پاسخ: خیر عدم تمدید گواهی‌نامه رانندگی، دارنده آن را در حکم فرد فاقد گواهی‌نامه قرار نمی‌دهد و با پرداخت جریمه مربوط گواهی‌نامه‌اش تمدید می‌شود.

پرسش: همان‌طور که می‌دانیم برای راندن برخی از وسایل نقلیه مانند تاکسی علاوه برداشتن گواهی‌نامه، صاحب آن باید 233 سال سن داشته باشد یا از زمان دریافت گواهی‌نامه‌اش یک سال گذشته باشد و… آیا در این حالت فردی که فاقد این شرایط است در حکم راننده بدون گواهی‌نامه می‌باشد؟

پاسخ: خیر این افراد فاقد گواهی‌نامه محسوب نمی‌شوند اما عمل آنان تخلف از مقررات رانندگی است که باید جریمه شوند ولی جرم محسوب نمی‌شوند و حتی اگر رانندگی آنان منجر به وقوع تصادف شود به‌صرف نداشتن شرایط لازم برای رانندگی مقصر حادثه به‌حساب نخواهد آمد بلکه آن‌چه در تعیین مقصر حادثه اثرگذار می‌باشد وجود رابطه بین وقوع حادثه و خطای راننده است که این رابطه باید مستقیم باشد یعنی اگر آن علت وجود نمی‌داشت حادثه هم به وجود نمی‌آید پس اگر کسی در حادثه رانندگی حتی گواهی‌نامه هم نداشته باشد چنان‌چه علت وقوع حادثه بی‌احتیاطی و یا بی‌مبالاتی از سوی طرف مقابل باشد او به علت نداشتن گواهی‌نامه مقصر قلمداد نمی‌شود گر چه از حیث این‌که فاقد گواهی‌نامه بوده قابل‌تعقیب و مجازات است.

تصادف منجر به مرگ بدون گواهی‌نامه قتل عمد نیست

پرسش: اگر کسی که گواهی‌نامه رسمی برای رانندگی وسیله نقلیه موتوری ندارد اقدام به رانندگی نماید که منجر به قتل دیگری شود مقصر حادثه تلقی می‌شود؟

پاسخ: همان‌طور که در سؤال قبل اشاره شد صرف نداشتن گواهی‌نامه دلالت بر تقصیر راننده ندارد همان‌طور که داشتن گواهی‌نامه نیز دلالت بر عدم تحقق بی‌احتیاطی یا بی‌مبالاتی و … از سوی راننده ندارد و این بر عهده مرجع قضایی است که با ارجاع امر به کارشناس و شرایط و اوضاع‌واحوال پرونده به دست خواهد آورد که چه کسی در وقوع حادثه مرتکب تقصیر شده است. چنان‌چه برای مقام قضایی ثابت شود که فرد بدون گواهی‌نامه مقصر حادثه بوده برابر قانون مکلف است مجازات وی را تشدید کند و از طرفی می‌تواند او را برای مدت 1 تا 5 سال از حق رانندگی محروم کند.