مقایسه کارکرد خانواده، معنای زندگی و میزان رشد اخلاقی در بین افراد مجرم و غیرمجرم

مقایسه کارکرد خانواده، معنای زندگی و میزان رشد اخلاقی در بین افراد مجرم و غیرمجرم

نویسندگان: فاطمه مصطفایی، مرتضی مصطفایی، قادر زارع مهدوی

چکیده

انسان موجودی است که با حس اخلاقی متولد می‌شود؛ این حس در خانواده ظاهر می‌شود، به‌وسیله معلمان الگو می‌گیرد و توسط اجتماع تغذیه ‌شده و آموزش داده می‌شود. در کنار نقش عمده تحول اخلاقی بر رشد اجتماعی و شخصیتی، داشتن معنا در زندگی و داشتن کارکردی سالم در خانواده عاملی برای رشد و شکوفایی خصوصیات انسانی است. اگر خانواده می‌تواند عامل مهمی در گرایش افراد به سمت بزه‌کاری باشد و شرایط نامطلوب آن بزه‌کاری را پرورش دهد به همان نسبت وجود شرایط مطلوب در خانواده رشد ذهنی، عاطفی، روانی و اجتماعی افراد را امکان‌پذیر می‌سازد و مهم‌ترین عامل پیش‌گیری از بزه‌کاری است. پژوهش حاضر سعی کرده است تا در افراد مجرم و غیرمجرم، میزان کارکرد خانواده، معنای زندگی و رشد اخلاقی را بررسی کند. تحقیق حاضر از نوع علی- مقایسه‌ای و جامعه مورد مطالعه شامل کلیه زندانیان ساکن در زندان مرکزی شهر همدان بوده است. 62 نمونه پژوهش به صورت در دسترس و 62 نفر به عنوان افراد مورد مقایسه انتخاب شدند. برای سنجش متغیرهای مورد مطالعه از آزمون تحول اخلاقی، پرسش‌نامه معنی در زندگی ماهولیک و کرانباخ و ابزار سنجش خانواده استفاده شد. برای تجزیه و تحلیل از آمار توصیفی و تحلیل واریانس چند متغیره و تحلیل تشخیصی استفاده شد. معنای زندگی، تحول اخلاقی و عملکرد خانواده در افراد مجرم و غیرمجرم متفاوت است و افراد مجرم نسبت به افراد عادی از سطح رشد و تحول اخلاقی پایین‌تری برخوردارند و معنای کمتری را در زندگی خود احساس می‌کنند و عملکرد خانوادگی متفاوتی دارند. به‌طورکلی، خانواده و عملکرد آن در هویت‌یابی و یافتن معنایی برای زندگی نقش مهمی دارد و بیش‌ازپیش سیستم عاطفی – هیجانی و تربیتی خانواده و در کنار آن انسجام هویتی افراد در ارتکاب جرم نقش خود را نشان می‌دهد.

کلیدواژگان: کارکرد خانواده، معنای زندگی، رشد اخلاقی، جرم

فصلنامه علمی پژوهشی پژوهشهای اطلاعاتی و جنایی؛ شماره 41، دوره یازدهم بهار 1395