مشروعیت حقوقی تصمیم‌گیریهای شورای امنیت در امنیت انسانی
مشروعیت حقوقی تصمیم‌گیریهای شورای امنیت در امنیت انسانی
مشروعیت حقوقی تصمیم‌گیریهای شورای امنیت در امنیت انسانی
نویسنده: سعیده عبدالباقی
ناشر: خرسندی
سال انتشار: 1395
قیمت: 11500
در طول سالهای گذشته، سازمان ملل متحد فراز و نشیبهای زیادی را طی کرده است. سازمان ملل به‌طور اعم شورای امنیت و مجمع عمومی به‌طور اخص اقدامات فراوانی را در راستای حفظ و صلح امنیت بین‌المللی انجام داده‌اند و در مقابل تحولات زیادی را نیز به خود دیده‌اند. در بررسی قطعنامه‌های شورای امنیت مهم آن است که از چه دیدگاهی و در چه مقطعی آن را بررسی نماییم. از دیدگاه منشور بررسی کردن با بررسی از دیدگاه عملی و بررسی در سالهای اولیه سازمان با سالهای اخیر کاملاً متفاوت است. مطابق منشور مسؤولیت اولیه حفظ صلح و امنیت بین‌المللی به عهده شورای امنیت گذارده شده است. در سالهای اولیه به دلیل به بن‌بست رسیدن شورای امنیت در پی وتوهای مکرر اعضای دائم شورای امنیت و به دلیل افزایش تعداد اعضای مجمع عمومی به نفع کشورهای جهان سوم مجمع از قدرت فوق‌العاده برخوردار شد به‌طوری‌که با آنچه در منشور برای آن در نظر گرفته شده بود متفاوت شد. با فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی و سقوط نظام دوقطبی تفاهم در شورای امنیت هرچه بیش‌تر تجلی پیدا می‌کند و شورای امنیت در مقابل چشم همگان یکه‌تاز در حفظ صلح و امنیت بین‌المللی می‌شود و نمود آن در مفاهیمی مانند جنگ عراق و کویت یا بحران سومالی، هائیتی و… به چشم می‌خورد. با وجود آن‌که شورای امنیت اقداماتی را در راستای حفظ صلح و امنیت بین‌المللی انجام داده است ولی این واقعیت را نباید فراموش کرد که شورا همواره در راستای قدرتهای بزرگ عمل کرده است و هر جا که علیه منافع یکی از اعضای دائم بوده است با اعمال حق وتو شورای امنیت از انجام هرگونه اقدامی عاجز مانده است. هم‌چنین آنچه در مبانی صلاحیت قانون‌گذاری شورای امنیت لازم و ضروری است تمرکز بر دو جنبه سیاسی و حقوقی است. به‌طور دقیق‌تر تحلیل جامع مبانی این صلاحیت با پیوند دو حوزه حقوق بین‌الملل و روابط بین‌الملل میسر خواهد شد. وقایع و حقایق بیرون از سازمان ملل تأثیرات عمیقی در این سیستم بر جای می‌گذارد و ماهیت شورای امنیت و نحوه تصمیمات آن را نیز دگرگون می‌سازد. از طرفی جهان با پشت سر نهادن دو جنگ خانمان‌سوز و ویرانگر شاهد تحولات نوینی در عرصه بین‌المللی به‌ویژه پیشرفتهای اقتصادی، رشد جمعیت و منابع جدید، ظهور تسلیحات مخرب، تغییرات آب و هوایی، محیط زیستی نظیر گرم شدن زمین و… همه امنیت بشر را تحت شعاع قرار داده است و مقوله امنیت توجه خاصی شد و مفهوم سنتی از امنیت، کارساز نبود و لزوم یک باز تعریفی از امنیت و تهدیدات پیرامونی مدنظر قرار گرفت. بدین ترتیب لازم است در تشریح وظایف و اختیارات شورای امنیت و ماهیت حقوقی قطعنامه‌ها و بررسی امنیت انسانی به این حقایق ملموس توجه کنیم.
منبع: سایت انتشارات خرسندی