مخالف اصلاح قانون مبارزه با مواد مخدر نیستیم

معاون حقوقی قوه قضاییه:

مخالف اصلاح قانون مبارزه با مواد مخدر نیستیم

معاون حقوقی قوه قضاییه بابیان اینکه اصلاح قانون مبارزه با مواد مخدر نباید عجولانه باشد، گفت: دستگاه قضایی با لحاظ شرایط و اتخاذ رویکردهای پیشگیرانه موافق اصلاح قانون مبارزه با مواد مخدر است.

ذبیح‌الله خداییان بابیان اینکه در تهیه طرحی که به‌تازگی با قید یک‌فوریت در خصوص اصلاح قانون مبارزه با قاچاق مواد مخدر اعلام وصول‌شده، نظرمشورتی قوه قضاییه اخذ نشده است، تأکید کرد: دستگاه قضایی مخالف اصلاح قانون تشدید مبارزه با قاچاق مواد مخدر نیست اما تقاضای ما از نمایندگان محترم این است که در برخورد با معضل قاچاق مواد مخدر به‌گونه‌ای عجولانه عمل نشود. وی ضمن تأکید بر ضرورت همه‌جانبه‌ نگری و اتخاذ رویکردی جامع در امر اصلاح این قانون افزود: بدیهی است که دراین میان نباید توجه خود را صرفاً معطوف به متهمان قاچاق مواد مخدر کنیم، بلکه باید در اصلاح قانون، متهم و قربانیان قاچاق مواد مخدر را توأمان در نظر داشته باشیم. خداییان با اشاره به اینکه در طرح مذکور نمایندگان پیشنهاد حذف مجازات اعدام را از قانون نداده‌اند، اظهار کرد: این طرح مشتمل بر کاهش مجازات اعدام و محدود کردن آن به جرایم قاچاق مسلحانه و باندی است. معاون حقوقی قوه قضاییه با یادآوری این موضوع که تهیه‌کنندگان این طرح معتقدند که مجازات اعدام تأثیر بازدارنده نداشته و در مقابله با پدیده شوم قاچاق مواد مخدر مؤثر نبوده است خاطرنشان کرد: در تبیین شبهه مذکور این سؤال مطرح می‌شود که آیا صرفاً مجازات اعدام موجود در قانون، موجب افزایش قاچاق شده است یا عوامل دیگر نیز دخیل هستند؟ به‌عبارت‌دیگر آیا می‌توان به این امر اطمینان حاصل کرد که کاهش مجازات اعدام، کاهش قاچاق مواد مخدر را در پی خواهد داشت. به‌طورقطع پاسخ این پرسش منفی است زیرا ادعای کسانی که معتقدند وجود مجازات اعدام در قانون و اجرای احکام صادره دراین زمینه تأثیر بازدارنده در ارتکاب جرم نداشته است، متکی به بررسی آماری و سنجشهای دقیق نیست؛ از این عده می‌توان پرسید که بر چه اساسی مدعی بی‌تأثیر بودن مجازات اعدام هستید؟ و یا بر چه پایه‌ای اطمینان حاصل کرده‌اید که اگر مجازات اعدام اجرا نمی‌شد شاهد وضعیت بهتری بودیم؟

وی در ادامه به بیان مواضع و دیدگاههای قوه قضاییه دراین رابطه پرداخت و گفت: ما اعتقادداریم این باور که اگر موارد مجازات اعدام را در قانون کاهش دهیم، قاچاق مواد مخدر نیز کاهش پیدا می‌کند باور درستی نیست، بلکه در صورتی چنین اقدامی به صلاح جامعه است که ضمن اختصاص مجازات اعدام به موارد باندی، مسلحانه و امثال آن، تدابیر پیشگیرانه را هم در قانون پیش‌بینی کنیم و برای دستگاههای مرتبط در جهت پیشگیری از قاچاق مواد مخدر تکالیفی ایجاد کنیم.

خداییان گفت: دستگاه قضایی با لحاظ شرایط و اتخاذ رویکردهای پیشگیرانه موافق اصلاح قانون تشدید مبارزه با مواد مخدر است.

ضرورت پیش‌بینی تدابیری برای اصلاح قانون

وی پیش‌بینی تدابیر لازم در طرح اصلاح قانون تشدید مبارزه با مواد مخدر برای پیشگیری از قاچاق را امری ضروری دانست و افزود: قانونی در پیشگیری از جرم موفق است که جامع باشد یعنی هم مشتمل بر مجازات متناسب با نوع جرم و وضعیت مرتکب باشد و هم تدابیر پیشگیرانه دربرداشته باشد؛ لذا دراین طرح بایستی نکات دقیق کاربردی مبتنی بر راهکارهای پیشگیرانه مدنظر قرار گیرد. خداییان با اعلام اینکه ما در قوه قضاییه آمادگی همکاری و مشارکت با نمایندگان محترم در تکمیل این طرح را داریم خاطرنشان کرد: ازجمله تدابیر لازم برای پیشگیری دراین حیطه ایجاد مراکز بازپروری برای معتادان است. وی همچنین تأکید کرد: دراین قانون باید تدابیر لازم جهت انسداد مرز‌ها پیش‌بینی شود و دستگاههای متولی ملزم به انجام آن شوند. خداییان در ادامه جایگاه تدابیر فرهنگی و نقش دستگاههای متولی امور فرهنگی را در پیشگیری و کاهش جرایم قاچاق مواد مخدر مهم توصیف کرد و گفت: قبح زدایی از پدیده قاچاق مواد مخدر بسیار آسیب‌زا و خطرناک است؛ لذا فرهنگی باید در جامعه حاکم شود که مبتنی بر آشکار کردن قبح این نوع جرایم باشد.

نیاز به آیین دادرسی ویژه

معاون حقوقی قوه قضاییه مبارزه با این پدیده را نیازمند آیین دادرسی ویژه دانست و افزود: با توجه به گسترش قاچاق مواد مخدر در جامعه و اینکه این قاچاق غالباً توسط باندهای مخوف صورت می‌گیرد، ما نمی‌توانیم با‌‌ همان قواعدی که برای جرائم عادی مانند ترک انفاق در قانون وجود دارد با قاچاقچی مواد مخدر برخورد کنیم؛ بنابراین اصلاح این قانون بایستی مشتمل بر آیین دادرسی ویژه نیز باشد. خداییان ضمن تأکید بر مدنظر قرار دادن موارد لازم در اصلاح قانون خاطرنشان کرد: صدور حکم محکومیت در صورتی اثر بازدارنده دارد که لازم‌الاجرا باشد یعنی اگر مجازاتی تعیین شد ریسک فرار از آن حداقلی باشد؛ بنابراین اگر می‌خواهیم مجازات اعدام را محدود کنیم بایستی تدابیری اتخاذ شود که مجازات جایگزین لازم‌الاجرا باشد و موارد تخفیف، تعلیق و آزادی مشروط قاچاقچیان محدود شود. وی در پایان یکی از راههای پیشگیری از قاچاق مواد مخدر را افزایش ریسک دستگیری قاچاقچیان برشمرد و تصریح کرد: براین اساس باید در اصلاح قانون تدابیری اتخاذ شود که موفقیت نیروی انتظامی و سایر ضابطان در پیشگیری از ورود مواد مخدر به کشور و دستگیری قاچاقچیان افزایش پیدا کند. منبع: حمایت