مبانی فرایند و آثار ملی کردن اموال خصوصی از منظر حقوق عمومی ایران
مبانی فرایند و آثار ملی کردن اموال خصوصی از منظر حقوق عمومی ایران
مبانی فرایند و آثار ملی کردن اموال خصوصی از منظر حقوق عمومی ایران
پدیدآور: حمید حسین‌آبادی
مقطع تحصیلی: کارشناسی ارشد
استاد راهنما: حسین ملکوتی
دانشگاه: دانشگاه تبریز
تاریخ دفاع: 1395
چکیده
مالکیت حقی است برای بشر تا او بتواند بدون دغدغه و با آزادگی زندگی خود را بسر برد و شخصیت خود را بسط دهد. مالکیت کامل‌ترین حق انسان است که می‌تواند بر مالی داشته باشد و با هر انگیزه‌ای از عین مال خود بهره‌مند گردد یا آن‌را بی‌استفاده قرار دهد. یکی از آثار شناخت حق مالکیت ممنوعیت وادار ساختن مالک به انجام عملی نسبت به مایملک خود است که به آن تمایل نداشته باشد؛ اما به لحاظ تکامل و پیشرفت کارکردهای دولت و نیازهای عمومی این حق دچار محدودیتهای عدیده‌ای شده است؛ بنابراین دیگر نمی‌توان حق مالکیت را به‌صورت مطلق برای اشخاص پذیرفت و امروزه این حق از سوی دولت تعدیل شده است. یکی از جلوه‌های تبدیل مالکیت خصوصی به عمومی، ملی کردن است. ملی کردن اموال خصوصی از نظر مبانی، فرآیند و آثاری که دارد با مفاهیمی چون خلع ید، غصب، مصادره و ضبط اموال دارای تفاوتهای اساسی است. در فصل اول این تحقیق به بررسی این تفاوتها وهم چنین آثاری که هر یک از این مفاهیم مشابه دارد پرداخته شده است. همچنین حق حاکمیت دولتها بر منابع طبیعی به‌عنوان مهم‌ترین مبنای ملی کردن اموال خصوصی نیز در فصل اول موردبررسی قرارگرفته است. در فصل دوم نیز به فرآیند ملی کردن اشاره‌شده است و گفته‌شده که مشروعیت ملی کردن منوط به طی فرآیندهای مقرر قانونی است. در نظام حقوقی ایران مجلس شورای اسلامی است که صلاحیت انحصاری اعلام ملی کردن اموال خصوصی را دارد. مهم‌ترین پیامد ملی کردن پرداخت غرامت است. در این راستا شروط پرداخت غرامت در فصل سوم مورد تحلیل واقع‌شده است. در ادامه پیشنهاد‌هایی مانند لزوم عدم تبعیض میان اتباع داخلی و خارجی از حیث پرداخت غرامت مطرح گردیده است.
کلیدواژگان: ملی کردن، نظام حقوقی، ایران، حقوق مالکیت، مالکیت، مالکیت خصوصی، اتباع بیگانه
منبع: سایت ایران داک