ساختار و ماهیت حکومت از منظر غایت و وسیله در پرتو نظریه اعتباریات

ساختار و ماهیت حکومت از منظر غایت و وسیله در پرتو نظریه اعتباریات

نویسندگان: دکتر عباسعلی کدخدایی و هادی طحان نظیف

چکیده

با قطع‌نظر از نقش عامل و البته با اذعان به تأثیر رفتارهای کارگزاران حکومتی در نیل به غایات هر نظام حکومتی، بحث تأثیرات متقابل ساختار و ماهیت حکومت، موضوعی بسیار مهم و پیچیده است. تأثیرات متقابل ساختار و ماهیت و اینکه گاهی ابزارها به‌عنوان طریق، خود موضوعیت یافته و به مثابه غایت نگریسته می‌شوند، به‌جز در حقوق به‌طور عام، حقوق عمومی به‌طور خاص و حقوق اساسی به‌طور اخص، در سایر حوزه‌های علوم انسانی قابل جست‌وجو و پیگیری است. این نوشتار به‌دنبال بررسی رابطه ساختار و ماهیت و تأثیرات متقابل آنها بر یکدیگر از منظر غایت و نتیجه در نظریه اعتباریات علامه طباطبایی (ره) به‌عنوان یکی از نظریات بدیع در حوزه علوم انسانی است که با شناخت صحیح از انسان، نیازها و غایات او، به شرح اسباب شکل‌گیری نظامات اجتماعی و بنیان‌های حقوقی می‌پردازد تا از منظر حقوق عمومی این موضوع را بررسی کند که آیا هر محتوا و غایتی، ظرف و ساختار متناسب با خود را طلب می‌کند یا اینکه اصولاً ساختارها و نهادهای حقوقی ایجادشده در نظام‌های حکومتی به ظرف‌هایی خنثی و بی‌طرف می‌مانند که متناسب با محتوا و ماهیت خود شکل می‌گیرند.

کلیدواژگان: ادراکات اعتباری، اعتباریات، ساختار، علامه طباطبایی (ره)، ماهیت، نظام سیاسی

فصلنامه مطالعات حقوق عمومی (فصلنامه حقوق/مجله دانشکده حقوق و علوم سیاسی سابق) دوره 46 شماره 6 بهار 1395