جرم‌انگاری جرایم ناقص ( شروع به جرم، جرم محال و جرم عقیم) در قانون مجازات اسلامی 1392

جرم‌انگاری جرایم ناقص ( شروع به جرم، جرم محال و جرم عقیم) در قانون مجازات اسلامی 1392

عنوان: جرایم ناقص (واکاوی سازگاری آموزه‌های فقهی و حقوقی)

نویسندگان: مرتضی طبیبی و مهرداد اطهری

چکیده

قانون مجازات اسلامی 1392 برخلاف قانون مجازات اسلامی 1370 که اصولاً جرایم ناقص را بدون مجازات اعلام کرده بود از رویکرد قبلی عدول نموده و به‌موجب نظر برخی حقوقدانان شروع به جرم، جرم محال و جرم عقیم که از مصادیق جرم ناقص محسوب می‌شوند را در اکثر جرایم قابل مجازات دانسته است. دلیل عدم جرم ‌انگاری جرم ناقص در قانون مجازات اسلامی 1370 به دلیل تبعیت از فقهایی بوده که عقیده بر عدم حرمت مقدمه حرام و هم‌چنین عدم حرمت تجری داشته‌اند درحالی‌که قانون مجازات اسلامی 1392 با تبعیت از فقهایی که عقیده بر حرمت مقدمه حرام و حرمت تجری دارند جرم ناقص را به رسمیت شناخته است و شروع به بسیاری از جرایم، جرم محال و به‌موجب برخی نظرات، جرم عقیم را قابل مجازات اعلام کرده است ولی واقعیت این است که قانون‌گذار با تبعیت از معیارهایی منطقی می‌تواند هر رفتاری را جرم‌انگاری کند. هر چند اقدامات مزبور دارای حرمت شرعی نباشند و جرم ناقص نیز از این قاعده مستثنی نمی باشد .

کلیدواژگان: جرم ناقص، شروع به جرم، جرم عقیم، جرم محال، قاعده سد ذرایع، مقدمه حرام، تجری

پژوهشنامه حقوق کیفری، شماره 2 پاییز و زمستان 1395