اعتیاد به فضای مجازی عاقبت گردشهای اینترنتی

معتادان آنلاین!

   اعتیاد به فضای مجازی عاقبت گردشهای اینترنتی

  خانواده‌های ایرانی، در طول شبانه‌روز 15 دقیقه صحبت می‌کنند

حضور مستمر در فضای مجازی، از طرفی منجر به کاهش هم‌صحبتی و روابط اعضای خانواده شده و از سویی دیگر اعتیاد مخاطبان خود را به اینترنت رقم می‌زند.

بحث اعتیاد که به میان می‌آید، فکر بیشتر مردم به سوی موادمخدر می‌رود و در ذهن اغلب آنها، قیافه تکیده و بی‌رمق معتادان نقش می‌بندد؛ اما برخلاف تصورات رایج از واژه‌هایی همچون «معتاد» و «اعتیاد» به موادمخدر، معتادان مجازی نه لاغر و ضعیف هستند، نه ابزاری به نام پایپ و شیشه و هرویین در دستهایشان دیده می‌شود؛ تنها یک گوشی دیجیتال در دست هر یک از معتادان فضای مجازی به چشم می‌خورد.

استیکرهایی که‌ حرف می‌زنند!

وقتی معتادان وابسته به فضای مجازی، در گردش و جستجو در صفحات مختلف غرق می‌شوند، دیگر متوجه اوضاعی که در کنارشان سپری می‌شود، نیستند.

امان‌الله قرایی مقدم جامعه‌شناس گفت: کاهش ارتباط کلامی و خلاصه شدن عواطف و احساسات یک خانواده در استیکرهای ارسالی صفحات مجازی از تبعات اعتیاد به فضای مجازی است و به صراحت می‌توان گفت: «اعتیاد» تنها در مصرف موادمخدر، خلاصه نمی‌شود. وی افزود: همین که افراد در استفاده از سایر امکاناتی که در اختیار دارند، پا را فراتر بگذارند و این میزان، از حد مطلوب و مورد نیاز بگذرد، به استفاده از آن ابزار «معتاد» شده‌اند.

آمارها از حضور مخاطبان فضای مجازی چه می‌گویند؟

مردادماه سال گذشته، سید مرتضی موسویان رئیس مرکز فناوری اطلاعات و رسانه‌های دیجیتال وزارت ارشاد، گفت: آمارهای غیررسمی از نفوذ ۸۰۰ درصدی اینترنت در کشور خبر می‌دهد و این در حالی است که‌ متوسط استفاده از اینترنت در دنیا ۴۶ درصد است.

وی افزود: هم‌اکنون در سطح کشور ۴۰ میلیون گوشی هوشمند وجود دارد و مردم و به‌ویژه مخاطبان جوان از آنها استفاده می‌کنند.

رئیس مرکز رسانه‌های دیجیتال تصریح کرد: ۵۳ درصد ایرانیها عضو یکی از شبکه‌های اجتماعی هستند که‌ ۷۲ درصد این آمار را جوانان ۱۸ تا ۲۹ سال تشکیل می‌دهند.

قرایی مقدم اظهار کرد: آمارهای فوق اگرچه به ظاهر حکایت از افزایش سواد رسانه‌ای مردم و مخاطبان رسانه‌های دیجیتال و نرم‌افزارهای ارتباطی دارند اما کمرنگ شدن روابط عاطفی و رو در روی افراد را نیز رقم‌زده است.

وی ادامه داد: «اعتیاد به حضور در فضای مجازی» و گذران وقت خیلی از مردم در شبکه‌ها و گروهها و کانالهای گوناگون، روند صعودی را پشت سر می‌گذارد.

چندشغله‌هایی که فرصتی برای یکدیگر ندارند

در شرایط فعلی جامعه ما که اغلب افراد چند شغله بوده و فرصت کمی را برای در کنار هم بودن، در اختیار دارند، گاهی همان دقایق کوتاه نیز صرف گشت‌وگذار و سرک کشیدن در شبکه‌های مجازی همچون، تلگرام، اینستاگرام، توییتر و سایر شبکه‌های اصطلاحاً اجتماعی می‌شود و این‌گونه است که مخاطبان فضای مجازی، روز به روز بیشتر می‌شوند.

سال ۹۳ بود که رئیس انجمن مددکاری اجتماعی ایران از کاهش میزان صحبت اعضای خانواده‌های ایرانی، به ۱۵ دقیقه در طول شبانه‌روز خبر داد.

قرایی مقدم جامعه‌شناس در رابطه با کاهش روابط کلامی، گفت: زوجی را در نظر بگیرید که هر دوی آنها شاغل هستند و از ساعات ابتدایی روز، منزل را به سوی محل کار ترک می‌کنند؛ شب هنگام که به خانه بازمی‌گردند، علی‌رغم این‌که در طول روز از یکدیگر دور بوده‌اند، پس از به اتمام رسیدن کار روزمره نیز، به دلیل خستگی فرصتی برای هم‌صحبتی با یکدیگر ندارند.

وی ادامه داد: بسیاری از فرزندان به دلیل مسأله اشتغال والدین خود و مشکلات اقتصادی حاکم بر زندگی امروز، کمتر آنها را در یک جمع صمیمی و بی حاشیه می‌بینند؛ هم‌چنین کم نیستند پدر و مادرهایی که برای پر کردن اوقات فراغت فرزند و برای آن‌که کمبود حضور فیزیکی خود را جبران کنند، او را به دنیای ابزار دیجیتال می‌سپارند. امروزه حتی در شهرها و روستاها کودکان و نوجوانان نیز از استفاده‌کنندگان گوشیهای دیجیتال هستند.

این جامعه‌شناس اظهار کرد: برخی از پدر و مادرها بدون در نظر گرفتن شرایط سنی فرزند خود، همگام با پیشرفت تکنولوژی، حداکثر امکانات را برای فرزند خود مهیا می‌کنند، بدون آن‌که کوچک‌ترین نظارتی در نحوه استفاده از این ابزار را داشته باشند؛ از طرفی کمبود محبت و خلأ عاطفی که در نتیجه چند شغله بودن والدین برای کودک ایجاد می‌شود، به هیچ عنوان با افزایش امکانات نوین، جبران نخواهد شد. والدینی که فرصت در آغوش کشیدن و برقراری ارتباط دوستانه و محبت‌آمیز با فرزند خود را ندارند، نباید بر این باور باشند که به دلیل تأمین نیازهای مالی، فرزندشان نیاز دیگری ندارند.

امروزه تسلط به علوم روز و آشنایی با تکنولوژی نوین، از اصول موفقیت به شمار می‌رود و کودکان و نوجوانان، باید در بستری صحیح و البته مطمئن به فراگیری علوم مبادرت کنند؛ سلامت و کاهش آسیبهای محیط و ابزار آموزشی از جمله مواردی است که والدین و مربیان باید مدنظر قرار دهند.

با توجه به این‌که استفاده از ابزارهای مدرن آموزشی از ضروریات علم‌آموزی تلقی می‌شود و هم‌چنین اهمیت به کنجکاوی کودکان و نوجوانان، باید هم‌زمان به ارضای نیازهای روانی فرزندان توجه کرد و از سلامت بستر حضور و فعالیت کودکان و نوجوانان، غافل نشد.

انسجام روابط عاطفی افراد در یک خانواده، از عوامل مؤثر در پیشگیری از وقوع آسیبی به نام طلاق است.

در شرایط فعلی که از شب‌نشینیها و بگوبخندهای سنتی و خانوادگی قدیم خبری نیست، تنها وقتی می‌توان به بهبود روابط افراد امیدوار بود که‌ بستر محیط خانواده از سلامت روانی لازم برخوردار باشد و هم‌صحبتی آنها در صفحات مجازی خلاصه نشود. منبع: باشگاه خبرنگاران جوان- گزارش از فرزانه فراهانی