بیمه؛ عقدی است که به موجب آن یک طرف تعهد می‌کند که در ازای پرداخت وجه به طرف دیگر درصورت وقوع حادثه خسارت وارده را جبران کرده یا وجه معینی بپردازد.
برابر قانون (قانون بیمه اجباری مسوولیت مدنی دارندگان وسایل نقلیه موتوری زمینی برابر اشخاص ثالث) کلیه دارندگان وسایل نقلیه موتوری زمینی (چه دولت چه افراد عادی) مسوول جبران خسارات بدنی و مالی هستند که در اثر حادثه به اشخاص ثالث وارد می‌شود و مکلفند وسیله خود را از این جهت نزد شرکت سهامی بیمه ایران و یا یکی از موسسات بیمه داخلی بیمه کنند.

چنانچه بیمه‌گذار وسیله نقلیه خود را کمتر از دیه کامل یا خسارات وارده بیمه کند آیا شرکت بیمه مسوولیتی دارد؟

بیمه‌گر فقط به اندازه قرارداد منعقده مسوولیت پرداخت دارد و در مقابل مابه التفاوت مسوولیتی نداشته و برعهده بیمه گذار است.
چنانچه در حادثه رانندگی راننده فاقد گواهی‌نامه باشد باز هم شرکت بیمه خسارت را می‌پردازد؟

شرکتی که وسیله نقلیه را بیمه کرده است، مسوول پرداخت خسارت وارده به شخص ثالث است و فاقد گواهی‌نامه رانندگی بودن موجب سقوط مسوولیت شرکت بیمه و عدم پرداخت به شخص ثالث نیست، مگر اینکه شخص ثالث خود مقصر حادثه باشد و یا در قرارداد بیمه به این امر اشاره شده باشد که در این صورت هیچ‌گونه مسوولیتی متوجه شرکت بیمه نیست.
درصورتی‌که اتومبیل به طریق غیر قانونی از طریق سرقت، خیانت در امانت و یا غیره در اختیار کسی قرارداده شده باشد و یا اتومبیل با اجازه صاحب آن در اختیار راننده فاقد گواهی‌نامه قرار گرفته باشد و اگر راننده مقصر باشد باز هم شرکت بیمه مسوولیت دارد؟

برابر قانون (ماده هشت آیین‌نامه اجرایی قانون بیمه اجباری) شرکت بیمه باید خسارت شخص ثالث را بپردازد و نهایتاً پس از پرداخت خسارت به اشخاص ثالث می‌تواند به مسوول حادثه مراجعه و خسارت وارده را مسترد کند.
ماده پنج آیین‌نامه اجرایی در این خصوص می‌گوید؛ در مورد عمد راننده در ایجاد حادثه و یا در صورتی که راننده فاقد گواهی‌نامه رانندگی باشد شرکت بیمه پس از پرداخت خسارت زیان دیده می‌تواند برای استرداد وجوه پرداخت شده به شخصی که موجب خسارت شده مراجعه کند.
اگر در حادثه رانندگی شخص ثالث فرزند راننده مقصر باشد آیا شرکت بیمه خسارتی پرداخت می‌کند؟

برابر قانون کلیه اشخاصی که به سبب حادثه رانندگی دچار زیان جانی و بدنی می‌شوند ثالث تلقی شده و استحقاق دریافت خسارت از شرکت بیمه را دارند. اما این قاعده کلی دارای استثنائاتی است که از جمله این استثنائات، اولاد، تحت تکفل بیمه‌گذار است. بنابراین اگر در حادثه‌ای شخص ثالث فرزند کسی باشد که راننده یا بیمه‌گذار آن مسوول حادثه شناخته شود، شرکت بیمه در قبال این شخص مسوولیتی نخواهد داشت البته در همین جا باید به این نکته اشاره کرد که فرزند تحت تکفل بیمه‌گذار است که از لحاظ قانون ثالث تلقی نمی شود پس اگر این فرد تحت تکفل بیمه‌گذار نباشد ثالث تلقی و پرداخت حق بیمه به او بلااشکال است.

منبع: پایگاه آموزشی مهداد