نگاه مختصری بر تعریف بیع و شرایط صحت آن

بیع در لغت به مفهوم خریدن و فروختن آمده است. بر اساس ماده 338 قانون مدنی، «بیع عبارت است از تملیک عین به‌عوض معلوم.» از این تعریف استنباط می‌شود که بیع عقدی معوض و تملیکی است. بنا بر تعریف بیع، مبیع (مال مورد بیع) باید عین باشد؛ مانند خانه و زمین بنابراین هیچ‌گاه منفعت و عمل را نمی‌توان مبیع قرارداد. این در حالی است که در این تعریف، در مورد ثمن (مال پرداخت‌شده در برابر مبیع) هیچگونه قیدی دیده نمی‌شود زیرا قانون ثمن را به «عوض» تعبیر کرده است که می‌تواند شامل عین، منفعت و عمل نیز باشد. عقد بیع دارای دو موضوع «مبیع» و «ثمن» بوده که در عرف کنونی، به‌طورمعمول، ثمن، پول است؛ نه کالا. مبیع باید عین بوده؛ یعنی محسوس و مادی باشد و به‌طور مستقل مورد دادوستد قرار گیرد همچنین مالیت داشته، معین بوده و مبهم نباشد. عقد بیع مانند عقود دیگر در صورتی منعقد می‌شود که دارای شرایط اساسی صحت معامله باشد. در فقه بیع به معنای فروختن و از مفاهیم عرفیه است و نتیجه آن تملیک عین (مال) به‌عوض معلوم (مال دیگر) خواهد بود.
ماده 190 قانون مدنی می‌گوید: برای صحت هر معامله ‌شرایط ذیل اساسی است‌:
۱- قصد طرفین و رضای آنها.
۲- اهلیت طرفین‌.
۳- موضوع معین که مورد معامله باشد.
۴- مشروعیت جهت معامله‌
هرگاه در معامله‌ای، این شرایط موجود باشد، آن معامله صحیح و دارای آثاری است که قانون لازمه آن معامله دانسته است.
منبع: روزنامه حمایت