نکاتی چند از حقوق جزا

نکاتی چند از حقوق جزا

قسمت (7)

نکته 1: در مورد جرایم موجب جزای نقدی به هر درجه که باشد، شلاق تعزیری به هر درجه که باشد، حبس تعزیری درجه 6،7 و 8 و در مورد جرایم غیرعمدی اعمال مجازات تبعی ممکن نیست.

نکته 2: محکومیتهای کیفری اطفال و نوجوانان فاقد آثار کیفری است.

نکته 3: در مورد جرائم قابل‌گذشت درصورتی‌که پس از صدور حکم قطعی باگذشت شاکی یا مدعی خصوصی، اجرای مجازات موقوف شود اثر تبعی آن نیز رفع می‌شود.

نکته 4: عفو عمومی باعث زوال آثار تبعی مجازات می‌شود، اما عفو خصوصی باعث زوال آثار تبعی مجازات نخواهد شد.در این صورت مبدأ محرومیت از حقوق اجتماعی زمان اعطای عفو است.

نکته 5: در موارد زیر به‌طور استثنایی محرومیت از حقوق اجتماعی دایمی است و هرگز اعاده حیثیت در مورد این حقوق تعامل نمی‌شود. این حقوق عبارت‌اند از:

الف- داوطلب شدن در انتخابات ریاست جمهوری، مجلس خبرگان رهبری، مجلس شورای اسلامی و شوراهای اسلامی شهر و روستا؛

ب- عضویت در شورای نگهبان، مجمع تشخیص مصلحت نظام یا هیأت دولت و تصدی معاونت رئیس‌جمهور؛

پ- تصدی ریاست قوه قضائیه، دادستانی کل کشور، ریاست دیوان عالی کشور و ریاست دیوان عدالت اداری؛

نکته6 حکم محکومیت قطعی درجرائم موجب حد محاربه و افساد فی‌الارض یا تعزیر تا درجه چهار و نیز کلاه‌برداری بیش از یک میلیارد (1٫000٫000٫000)ریال درصورتی‌که موجب اخلال در نظم یا امنیت نباشد دریکی از روزنامه‌های محلی در یک نوبت منتشر می‌شود.

نکته 7: درصورتی‌که وجود یک یا چند جهت از جهات تخفیف، دادگاه می‌تواند مجازات تعزیری را به‌نحوی‌که به حال متهم مناسب‌تر باشد به شرح ذیل تقلیل دهد یا تبدیل کند:

الف- تقلیل حبس به میزان یکتا سه درجه

ب- تبدیل مصادره اموال به جزای نقدی درجه‌یک تا چهار

پ- تبدیل انفصال دائم به انفصال موقت به میزان پنج‌تا پانزده سال

ت- تقلیل سایر مجازات تعزیری به میزان یک یا دو درجه از همان نوع یا انواع دیگر

نکته8: جهات تخفیف به‌طور حصری در قانون پیش‌بینی‌شده‌اند این جهات تخفیف عبارت‌اند از:

الف- گذشت شاکی یا مدعی خصوصی

ب- همکاری مؤثر متهم در شناسایی شرکا یا معاونان، تحصیل ادله یا کشف اموال و اشیاء حاصله از جرم یا به‌کاررفته برای ارتکاب آن

پ- اوضاع‌واحوال خاص مؤثر در ارتکاب جرم، از قبیل رفتار یا گفتار تحریک‌‌‌آمیز بزه دیده یا وجود انگیزه شرافتمندانه در ارتکاب جرم

ت- اعلام متهم قبل از تعقیب یا اقرار مؤثر وی در حین تحقیق و رسیدگی

ث- ندامت، حسن سابقه و یا وضع خاص متهم از قبیل کهولت یا بیماری

ج- کوشش متهم به‌منظور تخفیف آثار جرم یا اقدام وی برای جبران زیان ناشی از آن

چ- خفیف بودن زیان وارده به بزه دیده یا نتایج زیان‌بار جرم

ح- مداخله ضعیف شریک یا معاون در وقوع جرم

نکته9: هرگاه مصدوم احتیاج به کمک فوری داشته و راننده باوجود امکان رساندن مصدوم به مراکز درمانی و یا استمداد از مأمورین انتظامی از این کار خودداری کند و یا به‌منظور فرار از تعقیب محل حادثه را ترک و مصدوم را رها کند حسب مورد به بیش از دوسوم حداکثر مجازات جرم ارتکابی محکوم خواهد شد. دادگاه نمی‌تواند در مورد این ماده اعمال کیفیت مخففه نماید.

نکته10: در مورد جرایم تعزیری اطفال و نوجوانان غیر از تعزیرات منصوص شرعی دادگاه می‌تواند درصورتی‌که احراز جهات تخفیف، مجازات را تا نصف حداقل تقلیل دهد و اقدامات تأمینی و تربیتی اطفال و نوجوانان را به اقدام دیگری تبدیل نماید.

منبع: مطالب حقوقی