مقایسه تطبیقی «اصل ضرر» و «قاعده لا ضرر» در توجیه مداخله کیفری

مقایسه تطبیقی «اصل ضرر» و «قاعده لا ضرر» در توجیه مداخله کیفری

نویسنده: مهرانگیز روستایی
چکیده
اصل منع ایراد ضرر به غیر در حقوق آنگلو-آمریکایی در میان اصول رقیبی همچون پدرسالاری و اخلاق‌گرایی قانونی، بارها به چالش کشیده شده و توانسته است همچنان و علیرغم انتقادات وارد، به‌عنوان یک اصل موجه در مداخله دولت به توجیه چرایی تحدید آزادی‌های فردی در قالب یک نظام کیفری حداقلی ادامه حیات دهد. اخیراً برخی حقوقدانان مسلمان مدعی شده‌اند که قاعده لا ضرر در فقه اسلامی، ظرفیت توسعه به‌منظور طرح یک اصل اولی برای مداخله کیفری دولت بر مبنای این قاعده را دارد. تحلیل اصل ضرر و قاعده لا ضرر و فروکاست آن دو به ارکان تشکیل‌دهنده و مدعاهای اصلی نشان می‌دهد که قاعده لا ضرر به دلیل تفاوت مبنایی با اصل ضرر، توان مشروعیت بخشی به مداخله‌ کیفری را ندارد.
کلیدواژگان: اصل ضرر؛ قاعده لا ضرر؛ مشروعیت بخشی به مداخله کیفری؛ تحدید آزادی فردی؛ توجیه جرم‌انگاری
پژوهش‌های حقوق تطبیقی؛ دوره 19، شماره 2، تابستان 1394