معنا و مبنای وکالت پارلمانی

معنا و مبنای وکالت پارلمانی

نویسنده: علی بنایی

چکیده

بنیان ‌شناسی فقهی نمایندگی مجلس در نظام جمهوری اسلامی با توجه به ویژگیهای نظام و تفاوت بنیادینِ آن با نظامهای عرفی اهمیت دارد. در نظامهای عرفی، چگونگی رابطه نماینده مجلس با مردم، ازنظر حقوقی تعیین‌کننده جایگاه و نقش نماینده، مسؤولیتها و وظایف اوست؛ اما به دلیل بنیان فقهی نظام اسلامی ایران، پی بردن به جایگاهِ حقوقی و فقهی نماینده مجلس تنها به بررسی رابطه نماینده مجلس با مردم خلاصه نمی‌شود، بلکه رابطه نماینده با جایگاه ولی‌فقیه نیز به همان اندازه مهم است.

این گفتار با روش استنادی در پی آن است که نشان دهد گرچه به گونه‌هایی از رابطه، مانند وکالت و نیابت در این زمینه توجه شده است، به نظر می‌رسد این گونه‌ها، هرکدام، تنها به یکی از رابطه‌ها (رابطه نماینده با مردم، یا رابطه نماینده با ولی‌فقیه) توجه دارد و هیچ‌کدام، به هر دو رابطه هم‌زمان و در یک نظریه توجه نداشته‌اند؛ درحالی‌که ضرورت بنیان ‌شناسی فقهیِ این دو رابطه، به‌طور هم‌زمان در یک نظریه، احساس می‌شود.

کلیدواژگان: بنیان فقهی؛ گونه شناسی؛ نمایندگی مجلس؛ نیابت؛ وکالت

فصلنامه پژوهشهای فقهی؛ دوره 12، شماره 1، بهار 1395